Pragmatizm: Revizyonlar arasındaki fark

'''Pragmatizm''', [[felsefe]]de; uygulayıcılık, uygulamacılık, pragmacılık, fiîliyye, faydacılık, yararcılık gerçeğe ve eyleme yönelik olan, pratik sonuçlara yönelik düşünme temelleri üzerine kurulmuş olan [[Felsefe|felsefi]] akımdır. [[William James]] (1842-1910) tarafından popüler hale getirilmiştir. Onun [[felsefe]] ekolünden olanı yapmak, başarmak anlamına da gelir. Hem ''iyinin teorisi'' hem de ''doğrunun teorisi''dir. İyinin [[teori]]si olarak faydacılık refahcıdır (welfarist). İyi en fazla faydayı sağlayandır ve burada fayda [[zevk]], tatmin veya bir nesnel değerler listesine göre tanımlanır. Bir doğru teorisi olarak ise faydacılık neticecidir ([[consequentialist]]). Doğru hareket bir şeyin uygulanabildiği ölçüde gerçek olduğu savına dayandırılmıştır. Bir fikrin doğruluğu faydalılığı, kullanışlılığı veya işlerliği gibi gözlemlenebilir etkilerine göre belirlenir.<ref name="turer">{{dergi kaynağı |ad1=Celal |soyadı1=Türer |başlık=Pragmatizm’in doğruluk evi |dergi=Bilimname: Düşünce Platformu/2 |tarih=2009 |sayı=VII |sayfalar=165-185 |url=http://ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D02237/2009_17/2009_17_TURERC.pdf |erişim-tarihi=9 Mart 2021 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20200321073449/http://ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D02237/2009_17/2009_17_TURERC.pdf |arşiv-tarihi=21 Mart 2020 |ölüurl=hayır }}</ref>

Kelimenin dayandığı felsefi terim ''prágma, Eski Yunanca'' olup iş, eylem demektir. Pragmatik ise kelime anlamı olarak işe yönelik anlamına gelir. "Faydacılık" bu terime karşılık kullanılan sözcüktür.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.nisanyansozluk.com/?k=pragmatizm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Ekim 2013 |arşiv-url=https://web.archive.org/web/20131005002740/http://www.nisanyansozluk.com/?k=pragmatizm |arşiv-tarihi=5 Ekim 2013 |ölüurl=hayır }}</ref> "Faydacılık ilk olarak 18. yüzyıl İngiltere'sinde [[Jeremy Bentham]] ve diğerleri tarafından öne sürülmüştür. Fakat [[Epikuros|Epikür]] (Aipikuros) gibi Antik Yunan filozoflarına kadar geri gidilebilir. İlk kez ortaya atıldığında iyi en fazla insana en fazla mutluluğu getiren şey olarak tanımlanmıştı. Ancak daha sonra Bentham iki farklı ve birbiri ile çelişme potansiyeli olan kavram içerdiğinden birinci kısmı atıp sadece “en büyük mutluluk prensibi” demiştir.