Kokain: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
1. satır:
[[Dosya:Cocaine.svg|küçükresim|Kokainin moleküler yapısı]]
[[Dosya:Cocaine-from-xtal-3D-balls.png|küçükresim|Atomik boyutta kokain]]
'''Kokain''' veya bilimsel adıyla '''benzoylemetil ekgonin''', [[koka bitkisi]]nin yapraklarından elde edilen kristalize tropan bir alkaloid.<ref name="aggrawal1">Aggrawal, Anil. ''[[Narcotic Drugs]]''. National Book Trust, India (1995), p. 52-3. ISBN 81-237-1383-5.</ref> Kelime "''coca''"ya "-in" eki getirilmesiyle türetilmiştir. Bu madde [[merkezi sinir sistemi]] üzerine uyuşturucu, uyarıcı ve iştahın bastırılması gibi etkiler yapar. Özellikle [[dopamin]], [[noradrenalin]] ve [[serotonin]] geri-alınım engelleyicisidir ve bu yollarla mezolimbik yolu etkileyerek bağımlılık yapmaktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.drugabuse.gov/publications/research-reports/cocaine/what-cocaine|başlık=What is Cocaine?|erişimtarihi=26 Aralık 2021|tarih=|dil=enİngilizce|çalışma=National Institute on Drug Abuse|ad=National Institute on Drug|soyadı=Abuse}}</ref> Yine de özellikle bölgesel anestezide, çocuklarda bile, [[göz]], [[burun]] ve [[Boğaz (organ)|boğaz]] ameliyatlarında kullanılan bir ilaç olmuştur. Günümüzde ise yerini daha az yan etkisi olan [[prokain]] (novokain) gibi ilaçlar almıştır. Prokain kokainden oldukça daha az zehirli olup, bağımlılık etkisi daha düşüktür.
 
Kokainin tıp haricindeki kullanımı, bulundurulması, üretimi ve dağıtımı dünyadaki ülkelerin çoğunda yasal değildir ve hemen hemen hepsinde yasaktır.
 
Kokain, ilk keşfedilen bölgesel (lokal) [[anestezi]]ktir. [[Güney Amerika]]'da yetişen [[koka ağacı]]nın (''Erythroxylum coca'') yapraklarında bulunan bu [[alkaloid]] bağımlılık yapar ve ağacın esas memleketi [[Şili]], [[Peru]] ile [[Bolivya]]'dır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://adf.org.au/drug-facts/cocaine/|başlık=Cocaine - Alcohol and Drug Foundation|erişimtarihi=2021-12-26 Aralık 2021|dil=enİngilizce|çalışma=adf.org.au}}</ref>
 
== Tarihte kokain ==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kokain" sayfasından alınmıştır