Güzelce Ali Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Mkacao (mesaj | katkılar)
→‎Yaşamı: Doğru değil, ölüm sebebi belliydi
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
Hiroşi (mesaj | katkılar)
yazım düzenlemesi yapıldı
16. satır:
 
== Yaşamı ==
AslıTürk Türktürasıllıdır.<ref name="uzunçarsılı">UzunçarsılıUzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) ''Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVİXVI. Yüzyıl Ortalarından XVİİXVII. Yüzyıl Sonuna kadar)'', Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.373-374</ref> "Güzelce" lakabı çok "yakışıklı" olmasında dolayı verilmiştir.
 
Babası Tunus Beylerbeyi Ahmet Paşa idi'dır. Babası bu görevde ikengörevdeyken Tunus'ta ortaya çıkan mehdilik iddia eden Yahya adlı bir isyancı üzerine gitmiş ve bu çarpışmada ölmüştür. Annesi, Kaya Paşa'nın kızıdır ve peygamber sülalesindendir.
 
İyi bir eğitim alan Ali Paşa önce İstanköy sancak beyi, sonra sırasıyla [[Dımyat]] Beylerbeyliği, 1602'de Yemen Beylerbeyi ve sonra Tunus Beylerbeyliği yapmıştır. Tunus Beylerbeyi iken babasının ölümüne sebep olan Yahya'yı ve emrinde buluna askeri gücü ortadan kaldırıp babasının intikamını almıştır. Daha sonra Mora Beylerbeyi olmuş ve Kıbrıs Beylerbeyliği'nde bulunmuştur.
 
Kasım 1617'de vezirlik unvanı da verilerek Kaptan-ı Derya olarak atanmıştır. 1619'daki donanmanın deniz seferinde Kaptan-ı Derya olan İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa Akdeniz'de Hristiyan korsanlara ait olan 6 kalyon ele geçirdi. Mevsim icabıgereği İstanbul'a dönen donanma ile bu kalyonları İstanbul'a getirdi. Bu kalyonlarda bulunan 200 esiri, her bir esirin omuzuna 1 kese gümüş kuruş ve diğer değerli mallar koydurarak, Padişah'a sundu. Padişah, Güzelce Ali Paşa'nın bu jestinden pek memnun olup onu altın zencirzincir ve hilat ile taltif etti. Fakat sadrazam Öküz Mehmet Paşa bu eşyanın Osmanlı devleti ile barış halinde olan ve bir ticaret anlaşması yapmış olan Venedik ve Fransa devletleri tüccarlarına ait olduğunu bildirdi. Venedik Elçisi de divana gelip devletinin şikayetini sundu. Ayrıca Sadrazam Öküz Mehmet Paşa ayrıca kaptan-ı deryaninderyanın Venedik haraçlarının büyük bir oranını hazineye vermeyip kendi servetine eklediği için şikayetçi oldu. II. Osman bu itirazlara aldırmadı. Ayrıca İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa padişaha daha yeni hediyeler verme ve hazineye daha çok varıdatvaridat temin etme vaatleri vermişti. Bunun üzerine 23 Aralık 1619'da Öküz Kara Mehmet Paşa sadrazamlıktan azledildi ve İstanköylü Çelebi (Güzelce) Ali Paşa yeni sedaretesadarete tayin edildi.<ref name="uzunçarsılı"/>
 
Osmanlı İmparatorluğu’nun Tunus valisi İstanköylü Ahmed Paşa’nın oğlu olan ve Kasım 1617’de Kaptan-ı Derya olarak atanan "Kapudan Güzelce Ali Paşa, kendisine yapılan uyarıları dikkate almadan “Ben kadırga içinde doğmuş büyümüşüm” diyerek donanma gemileri ile Akdeniz’e açılarak Navarin’den kâfir yakasına gitmek istedi.  Akşam vaktinde büyük bir fırtına ve şiddetli bir rüzgâr çıktı ve gemiler dağıldı. Rüzgâr ve fırtına ertesi gün de devam etti.  Cebeci gemilerinden dört kadırga, iki yeniçeri kadırgası ve beş bey gemisi battı. Sadece iki gemiden az sayıda asker firkate ve sandal ile kurtuldu. İki bey gemisi ve bir mavna rüzgâr önünde sürüklenerek Magrib TırablusuTrablusu kıyılarına giderek kurtuldu.  Mavnada bölük halkı vardı. Yedi gün yedi gece denizde kaldıkları sırada gemi su almaya başlamıştı (falya vermeye başlamıştı) Bu gemilerden birinin içinde bir mahir FirenkFrenk, âzâd olmak şartıyla su alan yerleri kapadı. Mağrip Trablusu Beyi Süveydânoğlu gemilerin mühimmatlarını tamamlayarak yirmi beş gün sonra geri gönderdi. Gemiler Koron’da Kapudan Ali Paşa’nın yanında toplandılar. Bu rüzgâr ve fırtınada on bir kadırga zayi oldu."<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Fezleke I [Osmanlı Tarihi (1000-1065) 1591-1655]|tarih=2016|dil=Türkçe|sayfa=499|çalışma=Kâtip Çelebi. (Haz. Zeynep Aycibin), İstanbul.|yayıncı=Çamlıca Basım Yayım}}</ref>
 
Ali Paşa devlet hazinesine yeniden varıdatvaridat temini için calistiçalıştı ve bunda başarılı oldu. Fakat bu çabaları sırasında ileri gelen devlet adamlarının servet ve mallarını müsadere etti. Bunların başında eski sadrazam Öküz Mehmet Paşa gelmekteydi. Onun tüm serveti ve malları müsadere edildi ve gayet az bir maaşla Halep'e vali tayin edildi. Bundan başka Ali Paşa'nın mali icraatına itiraz eden Defterdar Baki Paşa ve kızlar ağası Mustafa Ağa'nın mallarına el konuldu. Birçok özel ticaret yapan zengin tüccarın da servetleri devlete geçirildi.<ref name="uzunçarsılı"/>
 
II. Osman'ı [[Lehistan]] seferine çıkmaya teşvik etti. Bu sefer sırasına Ali Paşa'nın tedarik ettiği yeni devlet varidatları da sarf edilip bitirildi. Fakat Ali Paşa hasta idi ve padişahın Lehistan seferine iştirak etmedi ve İstanbul'da kaldı.
36. satır:
 
== Eserleri ==
Boğaziçi'nde Yeniköy'de ve [[Sakız Adası|Sakız]]'da camileri vardır. Kasımpaşa'da KulaksizKulaksız'da Saçlı Emir Efendi tekkesinin köşesinde 1619 tarihli bir ceşmesiçeşmesi bulunur.
 
== Kaynakça ==