Avrupa Uzay Ajansı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Makina86 (mesaj | katkılar)
Çeviri yapıldı
Etiketler: Görsel Düzenleyici Anlam ayrımı bağlantıları
Makina86 (mesaj | katkılar)
Çeviri yapıldı
29. satır:
}}
'''Avrupa Uzay Ajansı''' veya yaygın [[İngilizce]] kısaltmasıyla '''ESA''' ([[İngilizce]]: ''European Space Agency''), 1975 yılında, [[uzay]]ın keşfini amaçlayan, hükûmetlerarası bir organizasyon olarak kurulmuştur. Şu an 22 üyesi olan ajansın merkezi [[Fransa]]'nın başkenti [[Paris]]'tedir. 2021 yılı itibariyle 4,55 milyar [[Euro]]'luk bütçeye<ref name="esa.int">{{Web kaynağı | url = https://www.esa.int/Newsroom/ESA_budget_2021 | başlık = ESA'nın 2021 yılına ait bütçesi | erişimtarihi = 10 Ağustos 2021 | dil = İngilizce | çalışma = www.esa.int | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210428123950/https://www.esa.int/Newsroom/ESA_budget_2021 | arşivtarihi = 28 Nisan 2021}}</ref> ve (ulusal uzay ajansları hariç) yaklaşık 2200 çalışana sahiptir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.esa.int/About_Us/Corporate_news/ESA_facts#:~:text=There%20are%20around%202200%20staff,technology%20specialists%20and%20administrative%20personnel. | başlık = ESA'nın çalışan sayısı | erişimtarihi = 10 Ağustos 2021 | dil = İngilizce | çalışma = www.esa.int | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191128150436/https://www.esa.int/About_Us/Corporate_news/ESA_facts#:~:text=There%20are%20around%202200%20staff,technology%20specialists%20and%20administrative%20personnel. | arşivtarihi = 28 Kasım 2019}}</ref><ref name=":0"/>
 
ESA'nın uzay uçuş programı, özellikle de astronotların katılımı ile [[Uluslararası Uzay İstasyonu]] programı, [[gezegen]]ler ve [[Ay]] için insansız keşif uçuşlarını içerir. ESA [[telekomünikasyon]], [[navigasyon]], araştırma, uzay gözlemi gibi birçok konuda da faaliyet yürütmektedir.<ref name=":0">{{Web kaynağı | url = https://www.esa.int/About_Us/EAC/About_us#:~:text=ESA%27s%20European%20Astronaut%20Centre%20(EAC,training,%20operations%20and%20space%20medicine.&text=Providing%20expert%20medical%20care%20and,all%20stages%20of%20a%20mission. | başlık = Hakkımızda | erişimtarihi = 10 Ağustos 2021 | dil = İngilizce | çalışma = www.esa.int | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190315134646/https://www.esa.int/About_Us/EAC/About_us#:~:text=ESA%27s%20European%20Astronaut%20Centre%20(EAC,training,%20operations%20and%20space%20medicine.&text=Providing%20expert%20medical%20care%20and,all%20stages%20of%20a%20mission. | arşivtarihi = 15 Mart 2019}}</ref>
 
Ana fırlatma aracı [[Ariane 5]]'tir. Ariane 5 roketinin çeşitli türevleri olup kütlesi en çok olanı Ariane 5 ECA'dır. Roket, 2002 yılındaki ilk test uçuşu sırasında başarısız olmasına rağmen şimdiye kadar onlarca ardışık başarılı uçuş yapmıştır.<ref name=":0" />
 
2 Mart 2004 tarihinde ESA tarafından uzaya gönderilen, yanında [[Philae (uzay aracı)|Philae]] uzay sondasını taşıyan [[Rosetta (uzay aracı)|Rosetta]] uzay aracı, 12 Kasım 2014 tarihinde 510 milyon kilometre uzaklıktaki [[67P/Churyumov-Gerasimenko|67P]] kuyrukluyıldızına ulaştı.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/11/141112_rosetta_sorunlar |başlık=12 Kasım 2014 BBC Türkçe haberi |erişimtarihi=13 Kasım 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20141115084630/http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/11/141112_rosetta_sorunlar |arşivtarihi=15 Kasım 2014 |ölüurl=hayır}}</ref>
 
== TarihçeTarih ==
 
=== Kuruluş ===
[[Dosya:ESA Headquarters in Paris, France.JPG|küçükresim|sağ|Paris'teki genel merkezi]]
[[Dosya:ESA-ESTEC5.jpg|küçükresim|sağ|[[Avrupa Uzay Araştırma ve Teknoloji Merkezi|ESTEC]] binaları [[Noordwijk]], Hollanda. ESTEC, ESRO'nun ana teknik merkeziydi ve halef kuruluş (ESA) için de öyle olmaya devam etmektedir.]]
 
[[İkinci Dünya Savaşı]]'ndan sonra, birçok Avrupalı bilim insanı [[Amerika Birleşik Devletleri]] ile çalışmak için [[Batı Avrupa]]'dan ayrıldı. 1950'lerin ekonomik patlaması [[Batı Avrupa]]'lı ülkelerinin araştırmaya ve özellikle uzayla ilgili faaliyetlere yatırım yapmasını mümkün kılmış olsa da, Batı Avrupalı bilim adamları yalnızca ulusal projelerin iki ana süper güçle rekabet edemeyeceklerini fark ettiler. 1958'de, [[Sputnik krizi|Sputnik şoku]] 'ndan sadece aylar sonra, [[Edoardo Amaldi]] (İtalya) ve [[Pierre Victor Auger|Pierre Auger]] (Fransa)'dan Batı Avrupa bilim camiasının önde gelen iki üyesi ortak bir Batı Avrupa uzay ajansının kuruluşunu görüşmek üzere bir araya geldi. Toplantıya, [[Harrie Massey]] (Birleşik Krallık) dahil olmak üzere sekiz ülkeden bilimsel temsilciler katıldı.
 
61. satır:
 
21 Ocak 2019'da [[ArianeGroup]] ve [[Arianespace]], Ay [[regolith]]'i için Ay'ın madenlerini araştırma görevine çalışmak ve hazırlanmak için ESA ile bir yıllık bir sözleşme duyurdu.<ref>{{Cite web|url=https://nypost.com/2019/01/23/mining-on-the-moon-could-be-a-reality-as-early-as-2025/|title=Mining on the moon could be a reality as early as 2025|last=Wehner|first=Mike|date=23 January 2019|website=[[New York Post]]|access-date=23 January 2019}}</ref>
 
===Tesisler===
Ajansın tesisleri aşağıdaki merkezler arasında dağıtılmıştır:
 
* ESA bilim görevleri, [[Noordwijk]], Hollanda'daki [[Avrupa Uzay Araştırma ve Teknoloji Merkezi|ESTEC]]'dedir;
* [[Frascati]], İtalya'daki [[ESA Dünya Gözlem Merkezi]]'ndeki Dünya Gözlem görevleri;
* ESA Görev Kontrolü ([[Avrupa Uzay Operasyonları Merkezi|ESOC]]) [[Darmstadt]], Almanya'dadır;
* Gelecekteki görevler için astronotları eğiten [[Avrupa Astronot Merkezi]] (EAC) [[Köln]], Almanya'dadır;
* 2009 yılında kurulan bir araştırma enstitüsü [[Uzay Uygulamaları ve Telekomünikasyon Avrupa Merkezi]] (ECSAT), İngiltere, [[Harwell Bilim ve İnovasyon Kampüsü|Harwell]]'dedir;
* ve [[Avrupa Uzay Astronomi Merkezi]] (ESAC) [[Villanueva de la Cañada]], [[Comunidad de Madrid|Madrid]], İspanya'dadır.
 
[[Avrupa Uzay Ajansı Bilim Programı]] uzun vadeli uzay bilimi ve uzay araştırma görevleri programıdır.
 
== Projeleri ==