Rus Devrimi (1917): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Unknowledge (mesaj | katkılar)
Tek taraflı ansiklopedik olmayan yorumlar kaldırılıyor.
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
Unknowledge (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
27. satır:
'''Rus Devrimi''', 1917 yılında [[Rusya]]'da yaşanan ve [[Rusya İmparatorluğu|Çarlık yönetimi]]nin yıkılıp yerine [[Sovyetler Birliği]]'nin kurulmasıyla sonuçlanan devrimlerin genel adı. Şubat 1917'de ([[Gregoryen takvimi]]nde Mart) yaşanan ilk devrimde Çarlık yönetimine son verilmiş ve siyasi egemenlik Geçici Hükûmet'e bırakılmıştır. Aynı yılın Ekim ayında gerçekleşen ikinci devrim ise Geçici Hükûmet'i ortadan kaldırmış, demokratik seçimleri iptal etmiş ve bir [[Bolşevik]] ([[Komünizm|komünist]]) hükûmeti kurmuştur.
 
GeçiciŞubat Hükûmet'indevrimi ülkegerçekleştiğinde yönetimini elinde bulundurduğu ve Sovyetlerin oluşturduğu ulusal ağın alt düzey halk kitleleri ve [[Solculuk|politik solun]] desteğini arkasına aldığı dönem [[çifte güç]] dönemi olarak adlandırılmaktadır1.Dünya Busavaşı karmaşadevam dönemi birçok isyan ve çatışmayı içinde barındırmıştıretmekteydi. Geçici Hükûmet'in Almanya'ya savaşile savaşa devam ilanetmek etmesiistemesi üzerine Bolşevikler ve diğer sosyalist gruplar bu kararın geri çekilmesi için harekete geçmişlerdirgeçtiler. Bolşevikler kendilerine bağlı işçi gruplarından önce [[Kızıl Muhafızlar (Rusya)|Kızıl Muhafızlar]]'ı, daha sonra ise [[Kızıl Ordu]]'yu yaratmışlardır.<ref>Orlando Figes, ''A Peoples Tragedy'', s. 370</ref>
[[Şubat Devrimi]] (Mart 1917) etkisini daha çok [[Sankt-Peterburg]] çevresinde hissettirmiştir. Radikal sosyalist oluşumların önderlik ettiği [[Sovyet (konsey)|Sovyet]]ler başlangıçta Geçici Hükûmet'i desteklemişler, ancak daha sonra hükûmetin aldığı kararlarda söz sahibi olmak ve halk hareketini denetlemek gibi ayrıcalıklar istemişlerdir. [[I. Dünya Savaşı]]'nın Ruslar için en olumsuz dönemine rastlayan Şubat Devrimi orduyu başkaldırıya hazır durumda bırakmıştır.
 
[[Ekim Devrimi]]'nde (Gregoryen takviminde Kasım) [[Vladimir Lenin]] önderliğindeki [[Bolşevik]] parti ve işçi [[Sovyetler (konsey)|Sovyet]]ler [[Sankt-Peterburg]]'daki Geçici Hükûmet'i ortadan kaldırmışlardır. Bolşevikler birçok hükûmet biriminde yönetimi ele almış ve olası sorunları aceleyle bastırabilmek amacıyla [[Çeka]]'yı kurmuşlardır. [[Bolşevik]] önderlik, savaşı bitirmek üzere Almanya'yla [[Brest Litovsk Barış Antlaşması|Brest-Litovsk Antlaşması]]'nı imzalamış (Mart 1918), ancak "Kızıl" (Bolşevik) ve "Beyaz" (Bolşevik karşıtı) gruplar arasında patlak veren [[Rus İç Savaşı|iç savaş]] ülkeyi yeniden karışıklığa sürüklemiştir. Böylece devrim, [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'ye giden yolu açarken Moskova ve [[Sankt-Peterburg]] dışındaki kentlerde ulusal azınlıklar yer değiştirmeye başlamış ve egemenliği ele geçiren [[köylü]]ler toprakları yeniden paylaştırmaya başlamışlardır.
Geçici Hükûmet'in ülke yönetimini elinde bulundurduğu ve Sovyetlerin oluşturduğu ulusal ağın alt düzey halk kitleleri ve [[Solculuk|politik solun]] desteğini arkasına aldığı dönem [[çifte güç]] dönemi olarak adlandırılmaktadır. Bu karmaşa dönemi birçok isyan ve çatışmayı içinde barındırmıştır. Geçici Hükûmet'in Almanya'ya savaş ilan etmesi üzerine Bolşevikler ve diğer sosyalist gruplar bu kararın geri çekilmesi için harekete geçmişlerdir. Bolşevikler kendilerine bağlı işçi gruplarından önce [[Kızıl Muhafızlar (Rusya)|Kızıl Muhafızlar]]'ı, daha sonra ise [[Kızıl Ordu]]'yu yaratmışlardır.<ref>Orlando Figes, ''A Peoples Tragedy'', s. 370</ref>
 
[[Ekim Devrimi]]'nde (Gregoryen takviminde Kasım) [[Vladimir Lenin]] önderliğindeki [[Bolşevik]] parti ve işçi [[Sovyetler (konsey)|Sovyet]]ler [[Sankt-Peterburg]]'daki Geçici Hükûmet'i ortadan kaldırmışlardır. Bolşevikler birçok hükûmet biriminde yönetimi ele almış ve olası sorunları aceleyle bastırabilmek amacıyla [[Çeka]]'yı kurmuşlardır. [[Bolşevik]] önderlik, savaşı bitirmek üzere Almanya'yla [[Brest Litovsk Barış Antlaşması|Brest-Litovsk Antlaşması]]'nı imzalamış (Mart 1918), ancak "Kızıl" (Bolşevik) ve "Beyaz" (Bolşevik karşıtı) gruplar arasında patlak veren [[Rus İç Savaşı|iç savaş]] ülkeyi yeniden karışıklığa sürüklemiştir. Böylece devrim, [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'ye giden yolu açarken Moskova ve [[Sankt-Peterburg]] dışındaki kentlerde ulusal azınlıklar yer değiştirmeye başlamış ve egemenliği ele geçiren [[köylü]]ler toprakları yeniden paylaştırmaya başlamışlardır.
 
== Ayrıca bakınız ==