Çakırkoç, Posof: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
ႧႤႧႰႨ ႾႠႰႨ (mesaj | katkılar) |
ႧႤႧႰႨ ႾႠႰႨ (mesaj | katkılar) |
||
35. satır:
Çakırkoç köyünün eski adı Mere'dir. Gürcüce bir yer adı olan Mere (მერე), Türkçeye Mere / Mire olarak girmiştir. Nitekim ''[[Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan]]'' adlı ve 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Mire (میرە) olarak kaydedilmiştir. Gürcüce "mere" kelimesi, akarsu kıyısındaki düzlüğe, meydana verilen addır.<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/simple-search?query=Gurjistanis_Vilaietis_Didi_Davtari ''Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan'' (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 442.]</ref><ref>[http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=term&d=8&t=24889 "მერე" - ''Gürcüce Sözlük'']</ref> 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ise, Mere (مەرە) biçiminde yazılmıştır. <ref>[http://hdl.handle.net/11543/94 ''Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları'' (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.]</ref> [[93 Harbi]]'nde Ardahan bölgesini ele geçiren Ruslar da köyü Mere (Мере) adıyla kaydetmiştir.<ref>[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/posxov1886.html "Poshov kazası 1886 Yılı" (Rusça)]</ref>
Mere, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan [[Mesheti]] bölgesinin yerleşim yerlerinden biriydi. Osmanlılar köyü, birleşik [[Gürcistan Krallığı]]'ın ardından bu bölgeye hakim olan [[Samtshe Atabeyliği]]'nden 16. yüzyılın ortasında ele geçirdi. 1595 tarihli ''[[Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan]]'' adlı Osmanlı mufassal defterine göre, [[Gürcistan Vilayeti]] içinde, [[Poshov livası]]nın Güney nahiyesine bağlıydı. Bu defterde "Kale-i Rabat-ı Mire" (رباط قلغۀ میرە) adıyla kaydedilmişti. Kale yanındaki bir yerleşme olduğu için bu şekilde adlandırılmış olan Mere köyünde, Osmanlı Devleti'nin Hristiyan köylülerden aldığı [[ispenç]] vergisi vermekle yükümülü 11 hane yaşıyordu. Hane reisleri Davit, Vasil, İakop, Sargis, Muhtar, Zakara gibi adlar taşıyordu. Mere'de buğday, arpa, çavdar, keten tohumu tarımı ve arıcılık yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu. Köyde
Mere, üç yüzyılı aşkın bir süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, [[1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı]]'nın sonucunda [[Rusya İmparatorluğu]]'nun eline geçti. Rus idareside Ardahan sancağının (''okrug'') [[Poshov]] kazasında (''uçastok'') yer alıyordu. 1886 yılındaki nüfus tespitine göre bu kazanın [[Digur]] nahiyesine (маркяз: merkez) bağlı olan köyün nüfusu 82 kişiden oluşuyordu. Bu sayı 1896’da 106 kişiye, 1906’da da 143 kişiye yükselmişti. Eski Gürcü yerleşmesi olan Mere'nin nüfusu bu üç tespitte de "Türk" olarak kaydedilmiştir.<ref>[http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/posxov1886.html "Poshov kazası 1886 Yılı" (Rusça)]</ref><ref>Candan Badem, ''Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin'', İstanbul, 2018, s. 114, ISBN 9786052100271.</ref>
Mere, Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra, bir süre bağımsız [[Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti|Gürcistan]]'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, [[Sovyet Rusya]]'nın Gürcistan'ı işgali sırasında, [[Ankara Hükümeti]]'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcüler Ardahan ve Artvin bölgelerinden çekildi. 16 Mart 1921'de, [[Sovyet Rusya]] ile [[Ankara Hükümeti]] arasında imzalanan [[Moskova Antlaşması]]'yla da Mere köyü Türkiye'ye bırakıldı.<ref>Mustafa Kemal Atatürk, ''Nutuk'', İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.</ref>
Mere, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde [[Kars]] vilayetinin [[Poshof]] kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.<ref>[http://hdl.handle.net/11543/94 ''Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları'' (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.]</ref> 1935 genel nüfus sayımıdan "Mere" olarak kaydedilmiş olan köy, aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 224 kişiden oluluyırdu.<ref>[http://www.mku.edu.tr/files/200-0cfb0f06-28b5-4acf-9ed8-138ec43c4d95.pdf ''1935 Genel Nüfus Sayımı'', İstanbul, 1937, s. 278.]</ref> Vahla adı, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Baykent olarak değiştirilmiştir.<ref>[https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/handle/11543/1011 ''Köylerimiz'', (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 722.]</ref> Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Çakırkoç (''Mere'')" biçiminde resmî kayıtlarda bir süre daha kullanılmıştır.<ref>[https://kutuphane.tuik.gov.tr/pdf/0015840.pdf ''1980 Genel Nüfus Sayımı'', Ankara, 1981.]</ref>
== Coğrafya ==
| |||