Uzman çavuş: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
İfor17 (mesaj | katkılar)
Kontrol edilmiş revizyona geri aldım Nedeni: Kaynaksız yapıcı olmayan değişiklik..
Etiketler: Geri al Geri alındı
Sayfa boşaltıldı
Etiketler: Boşaltma Geri alındı
1. satır:
{{evrenselleştir|tarih=Şubat 2021}}
{{Karıştırma|Uzman Jandarma}}
{{Türk Silahlı Kuvvetleri askerî rütbeleri}}
'''Uzman çavuş''', en az [[lise]] veya dengi okul mezunu olup muvazzaflık hizmetini [[çavuş]] rütbesi ile tamamlayanlardan, muvazzaflık hizmetini müteakip Türk Silahlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden [[teknik]] görev yerlerinde görev yapan, bu Kanun esaslarına göre istihdam edilenlerle, Yönetmelik'te belirtilen esaslara göre [[uzman onbaşı]]lıktan '''uzman çavuş'''luğa geçirilen sözleşmeli personeldir.<ref name="uzman erbaş kanunu">{{Web kaynağı | başlık = Uzman Erbaş Kanunu | url = https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=3269&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 | yayıncı = mevzuat.gov.tr | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | tarih = 25 Mart 1986 | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20200809195334/https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=3269&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5 |arşivtarihi= 9 Ağustos 2020 | ölüurl = hayır }}</ref>
 
Uzman çavuşlar [[Türk Silahlı Kuvvetleri]], [[Jandarma Genel Komutanlığı]] ve [[Sahil Güvenlik Komutanlığı]] emrinde görev yaparlar. Ayrıca uzman erbaşlar [[Özel Kuvvetler Komutanlığı]]nda da görev yapabilmektedir. TSK'daki kuvvet komutanlıkları emrinde görevli personel ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Komutanlığı emrindeki personelin görev yerleri farklılık gösterse de, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 3'üncü maddesinde belirtildiği şekilde uzman çavuşların görev ve istihdam yerleri devamlılık arz eden teknik, kritik görev yerleri ya da çavuş kadro görev yerleridir.<ref name="uzman erbaş kanunu" /> Ayrıca Milli Savunma veya İçişleri Bakanlıklarınca onaylanan uzman onbaşı ve uzman çavuş kadroları her yıl yayımlanarak duyurulur.<ref name="uzman erbaş kanunu" /> Uzman çavuşlar [[uzman onbaşı]], [[Çavuş#Türk Silahlı Kuvvetleri'nde Sözleşmeli Çavuş|sözleşmeli çavuş]], [[çavuş]], [[Onbaşı#Türk Silahlı Kuvvetleri'nde Sözleşmeli Onbaşı|sözleşmeli onbaşı]], [[onbaşı]],[[Er#Türk Silahlı Kuvvetleri'nde Sözleşmeli Er|sözleşmeli er]] ve [[er]]lerin [[rütbe|üst]]ü olup, cezaî müeyyideler ile yargılama usulü bakımından er ve erbaşların tâbi olduğu hükümlere tâbi olurlar.<ref name="uzman erbaş yönetmeliği">{{Web kaynağı | başlık = Uzman Erbaş Yönetmeliği | url = https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=9439&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 | website = mevzuat | yayıncı = mevzuat.gov.tr | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | tarih = 20 Eylül 2005 | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20200809195343/https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=9439&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 |arşivtarihi= 9 Ağustos 2020 | ölüurl = hayır }}</ref> Uzman çavuşların, aynı rütbedeki diğer bir uzman çavuş ile aralarında astlık üstlük ilişkisi yoktur.<ref name="uzman erbaş yönetmeliği" /> Uzman erbaşlar, istihdam edildikleri kadro görevleri ile beraber 4/1/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda erbaşlar için belirtilen görevleri de yaparlar. (md. 15) <ref name="uzman erbaş yönetmeliği" />
 
== Özlük hakları ==
Uzman çavuşlar 10'uncu derecenin birinci kademesinden giriş yaparlar. [[Uzman onbaşı]]lıktan uzman çavuşluğa terfi edenlerin intibakları, bulundukları derece ve kademenin bir üst derecesinin aynı kademesine yapılır. Uzman erbaşlardan görevde bulundukları süre içerisinde iki yıl süreli yükseköğrenimi tamamlayanlara bir kademe, üç yıl süreli yükseköğrenimi tamamlayanlara iki kademe, dört veya daha uzun süreli yükseköğrenimi tamamlayanlara ise bir derece verilir. Yükseköğrenim mezunu olmayan uzman erbaşlar, ikinci derecenin altıncı kademesine kadar ilerleyebilirler. Hizmete giriş derece ve kademeleri esas alınarak, başarılı olarak hizmet ettikleri her yıl için bir kademe ve her üç yıl için de bir derece verilir.<ref name="uzman erbaş kanunu" /> Uzman erbaşların barışta her yıl otuz gün yıllık planlı izin alma hakları vardır. Bu müddete yol dahil değildir. Ayrıca, kısa süreli mazeretlerde kullanılmak üzere on beş güne kadar yıllık mazeret izni verilebilir.
 
Uzman çavuşlar rütbe işareti olarak, uzman çavuş rütbe işaretini takarlar. Kışlık ve yazlık olarak haricî kıyafetleri, astsubay günlük elbisesinin; eğitim kıyafetleri ise, yaka ve rütbe işaretleri hariç astsubay eğitim elbisesinin aynısıdır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = İnsan Kaynakları | url = https://www.tsk.tr/Sayfalar?viewName=KaraKuvvetleri | yayıncı = [[Türk Silahlı Kuvvetleri]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | arşivengelli = evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = Jandarma Uzman Erbaş Rütbeleri | url = https://www.jandarma.gov.tr/rutbeler | yayıncı = [[Jandarma Genel Komutanlığı]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191107101850/https://www.jandarma.gov.tr/rutbeler | arşivtarihi = 7 Kasım 2019 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = Uzman Erbaş Rütbe İşaretleri | url = http://www.kkk.tsk.tr/KKKHakkinda/UzmanRutbe.aspx | yayıncı = [[Türk Kara Kuvvetleri]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141018190903/http://www.kkk.tsk.tr/KKKHakkinda/UzmanRutbe.aspx | arşivtarihi = 18 Ekim 2014 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = Uzman Erbaş Rütbe İşaretleri | url = https://www.sg.gov.tr/rutbeler | yayıncı = [[Sahil Güvenlik Komutanlığı]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191213141028/https://www.sg.gov.tr/rutbeler | arşivtarihi = 13 Aralık 2019 | ölüurl = hayır }}</ref> En az on yıl görev yapıp Türk Silâhlı Kuvvetlerinden ayrılanlara, istifa veya istifa etmiş sayılmak suretiyle Türk Silâhlı Kuvvetlerinden ayrılan subay ve astsubaylar gibi; emeklilik durumunda ise, emekli subay ve astsubaylar gibi silah taşıma ruhsatı verilir.<ref name="uzman erbaş kanunu" />
 
Uzman erbaşlar; iki yıldan az, beş yıldan fazla olmamak şartıyla sözleşme yaparak göreve başlar ve Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı ile ilgilendirilirler. Sözleşmelerini tamamladıktan sonra istekleri dâhilinde yapılacak sağlık kontrolünün ardından bir ila beş yıl arasında sözleşme yaparak görevlerine devam edebilirler. 205 sayılı [[Ordu Yardımlaşma Kurumu]] Kanunu hükümleri uyarınca, Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında görevli bütün muvazzaf [[subay]], sözleşmeli subay, askeri [[memur]], muvazzaf [[astsubay]], sözleşmeli astsubay ve [[uzman jandarma]]lar, OYAK’ın zorunlu daimi üyeleri iken; uzman erbaşlar OYAK’ın isteğe bağlı daimi üyesi olabilmektedir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = OYAK’a üye olmak | url = https://www.oyak.com.tr/uye-hizmetleri/oyaka-uye-olmak/ | yayıncı = [[Ordu Yardımlaşma Kurumu]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200513155639/https://www.oyak.com.tr/uye-hizmetleri/oyaka-uye-olmak/ | arşivtarihi = 13 Mayıs 2020 | ölüurl = hayır }}</ref>
 
Uzman çavuşlar geçmişte 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 92. maddesi uyarınca devlet memurluğuna geçiş yapabiliyorlardı. Ancak daha sonra yapılan değişiklik ile uzman çavuşların devlet memurluğuna geçişinde 7 yıl hizmet şartı getirilmiş, [[Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi]] söz konusu kanun hükmünün Anayasa'ya aykırı olmadığına karar vermiştir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Uzman erbaşlara, memurluğa atanmak için 7 yıl hizmet şartı getirilmesi Anayasa'ya aykırı mı? | url = https://www.memurlar.net/haber/722111/uzman-erbaslara-memurluga-atanmak-icin-7-yil-hizmet-sarti-getirilmesi-anayasa-ya-aykiri-mi.html | yayıncı = [[Memurlar.net]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | tarih = 16 Ocak 2018 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180116130812/https://www.memurlar.net/haber/722111/uzman-erbaslara-memurluga-atanmak-icin-7-yil-hizmet-sarti-getirilmesi-anayasa-ya-aykiri-mi.html | arşivtarihi = 16 Ocak 2018 | ölüurl = hayır }}</ref> Görevde ve sivil olarak kendi imkânları ile satın aldıkları tabancalarını taşıyabilirler.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Uzman çavuşlara beylik tabanca düzenlemesi | url = https://www.hurriyet.com.tr/gundem/uzman-cavuslara-beylik-tabanca-duzenlemesi-40658420 | yayıncı = [[Hürriyet (gazete)]] | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | tarih = 26 Kasım 2017 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180510130053/https://www.hurriyet.com.tr/gundem/uzman-cavuslara-beylik-tabanca-duzenlemesi-40658420 | arşivtarihi = 10 Mayıs 2018 | ölüurl = hayır }}</ref>
 
=== Yükselme kıstasları ===
Uzman Erbaş Kanununun ilgili maddesinde yazılı şartları taşıyan uzman erbaşlardan, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığının ihtiyaç duyacağı miktar kadarı, uzman erbaş yönetmeliğinde öngörülen sınavlarda başarılı olmak ve kazandıkları takdirde verilecek eğitimlerde başarılı olmak kaydıyla astsubay çavuşluğa nasbedilirler. [[Astsubay]]lığa geçirilenlerin mecburî hizmet süresi, ilk sözleşmelerinin onaylandığı tarihten itibaren on beş yıldır. Bu personelin uzman erbaşlıkta geçen hizmet süreleri, astsubay rütbe bekleme süresinden sayılmaz.<ref name="uzman erbaş kanunu" /> Ayrıca Astsubaylık sınavına girecek olan uzman çavuşlar Astsubay meslek yüksek okulu giriş sınavına başvuru tarihinde müracaatın yapıldığı yılın Ocak ayının ilk günü itibariyle yirmi beş yaşını bitirmemiş olmaları gerekmektedir.<ref name="uzman erbaş yönetmeliği" />
 
== Galeri ==
<gallery>
Dosya:TR-Army-OR5a.svg|Karacı Uzman Çavuş
Dosya:Turkey-air-force-OR-5.svg|Havacı Uzman Çavuş
Dosya:TR-Armed Forces-OR5b.svg|Denizci Uzman Çavuş
 
</gallery>
 
==Ayrıca bakınız==
*[[Türk Silahlı Kuvvetleri subay rütbe dereceleri ve işaretleri]]
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça|2}}
 
[[Kategori:Askerî rütbeler]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Uzman_çavuş" sayfasından alınmıştır