Astsubay: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Elvorix (mesaj | katkılar)
Elvorix (mesaj) tarafından yapılmış 25784020 numaralı değişiklikler geri getirildi: Verdiğim linke bakınız. (TW)
Etiket: Geri al
Sayfa boşaltıldı
Etiketler: Boşaltma Geri alındı
1. satır:
{{Türk Silahlı Kuvvetleri askerî rütbeleri}}
'''Astsubay''', [[asker]]î [[hiyerarşi]]de [[subay]]ın altında yer alan [[erat]] sınıfına ait [[rütbe]]dir.
== Tarihçe ==
Osmanlı Devleti ordularında Gedikli Zabit, Küçük Zabit, Hor Zabit, Kizir, Gedikli Küçük Zabit gibi isimler ile yer almıştır. Cumhuriyet döneminde ise önce Gedikli Zabit, sonra Gedikli Erbaş olarak adlandırılırken, 1951 yılında çıkartılan bir kanunla rütbenin ismi "astsubay" olarak değiştirilmiştir. Bu kanunla birlikte daha önce olarak adlandırılan "Asteğmen, Teğmen, Üsteğmen ve Yüzbaşı" rütbeleri de "subay" olarak, "Baş Gedikli" rütbesi ise "Kıdemli Başçavuş" olarak değiştirilmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3031.pdf | başlık = Kanunlar| yayıncı = resmigazete.gov.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190214221309/https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3031.pdf | arşivtarihi = 14 Şubat 2019}}</ref>
 
'''926 sayılı TSK Personel Kanunu Ek Madde 21'''<nowiki/>'de "Astsubay" tanımında, Astsubaylar: "Türkiye Cumhuriyeti Ordusunun Kara, Deniz ve Hava kuvvetleri ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı kadrolarının ast komuta kademelerinde eğitim, sevk ve idare ile diğer idarî işlerde subaya yardımcı olarak görevlendirilen askerî şahıslara, astsubay adı verilir". şeklinde tanımlanmaktadır.
 
7852 sayılı Astsubay Kanununda ise Astsubaylar; "'''Türkiye Cumhuriyeti Ordusunun kara, deniz ve hava kuvvetleriyle jandarma, gümrük koruma birlikleri kadrolarının astkomuta kademelerinde eğitim, sevk ve idare ile diğer idari işlerde subaya yardımcı olarak görevlendirilen askerî şahıslara (Astsubay) adı verilir.'''" şeklinde tanımlanmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/7852.pdf | başlık = Astsubay Kanunu | erişimtarihi = 5 Ağustos 2020 | tarih = 5 Temmuz 1951 | yayıncı = resmigazete.gov.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200808154423/http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/7852.pdf | arşivtarihi = 8 Ağustos 2020}}</ref>
 
Astsubaylar, subaylar ile birlikte 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa tabidirler. Mecburi hizmet süreleri 15 yıldır. Bu süreyi bitirerek [[istifa]] etme hakkını kazananlar, istifalarını Ocak ve Şubat ayları içinde isteyebilirler.
 
Türk Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı [[Kara Kuvvetleri Komutanlığı|Kara]], [[Hava Kuvvetleri Komutanlığı|Hava]], [[Deniz Kuvvetleri Komutanlığı|Deniz]], [[Jandarma Genel Komutanlığı|Jandarma]] ve [[Sahil Güvenlik Komutanlığı]] bünyelerinde görev yaparlar. 926 sayılı Türk silahlı Kuvvetleri Personel Kanununda Madde 77'ye göre astsubay rütbeleri aşağıda gösterildiği gibidir.
 
==== Rütbeleri ====
 
* [[Astsubay kıdemli başçavuş]]
* [[Astsubay başçavuş]]
* [[Astsubay kıdemli üstçavuş]]
* [[Astsubay üstçavuş]]
* [[Astsubay kıdemli çavuş]]
* [[Astsubay çavuş]]
* [[Yedek astsubay|Astsubay astçavuş]]
 
[https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926.pdf 926 sayılı TSK Personel Kanunu]<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926.pdf | başlık = Madde 77 | yayıncı = mevzuat.gov.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130612165543/https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926.pdf | arşivtarihi = 12 Haziran 2013}}</ref>; Astsubay rütbelerinin hepsinin önünde "'''Astsubay'''" kelimesi vardır. Astsubay rütbeleri yazılırken önüne, bulundukları [[sınıf]]a göre [[meslek]] isimi ilave edilir. Örneğin [[Piyade]] sınıfından bir [[Astsubay Kıdemli Üstçavuş]] '''''[https://ulusalbayrak.com/menudetay.php?id=1080 P. Asb. Kd. Üçvş.]''''' şeklinde kısaltılmaktadır. Deniz Kuvvetlerinde görevli Topçu sınıfına mensup bir [[Astsubay kıdemli çavuş|Astsubay Kıdemli Çavuş]] ise ''[https://ulusalbayrak.com/menudetay.php?id=1080 '''Top. Asb. Kd. Çvş'''.]'' şeklinde kısaltılarak yazılır.
 
Nasıplarından itibaren üç yılını tamamlayan ve gösterge tablosunun bir üst derecesine yükselmek için liyakatları üst makamlarca onanan;
 
<nowiki>''</nowiki>'''- Astsubay üstçavuşlara, astsubay kademeli üstçavuş,'''
 
'''- Astsubay kıdemli üstçavuşlara, astsubay kademeli kıdemli üstçavuş,'''
 
'''- Astsubay başçavuşlara, astsubay kademeli başçavuş,'''
 
'''- Astsubay kıdemli başçavuşlara, astsubay kademeli kıdemli başçavuş,'''
 
'''- Astsubay kademeli kıdemli başçavuşlara, astsubay iki kademeli kıdemli başçavuş'''<nowiki>''</nowiki> denir.<ref>926 sayılı TSK Personel Kanunu
 
Rütbe aylığı:
 
Madde 140 [https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926.pdf]
 
</ref>
 
Astsubay Kademeli Üstçavuş, Astsubay Kademeli Kıdemli Üstçavuş, Astsubay kademeli kıdemli başçavuş ve Astsubay II.Kademeli kıdemli başçavuş ibareleri, Astsubay rütbelerinin kıdemini ifade ederler. Subaylarda [[kıdemlilik]], "kıdem" ile ifade edilir. Astsubaylarda [[kıdemlilik]] ise "hem kıdem hem de "kademe kıdemi" tabiri ile ifade edilir.<ref name="mevzuat">{{Web kaynağı | url = https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926.pdf | başlık = TSK Personel Kanunu | erişimtarihi = 12 Şubat 2014 | arşivtarihi = 12 Haziran 2013 | tarih = 4 Ocak 1961 | yayıncı = mevzuat.gov.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130612165543/https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926.pdf}}</ref> Subay rütbe kıdemlerinin kıyafete takılan kıdem işaretleri yoktur. Fakat TSK Kıyafet Yönetmeliği II nci Kısım gereğince Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu astsubayların, Astsubay II Kademeli Kıdemli Başçavuş oldukları andan itibaren, kıyafete takılan kol kıdem işaretleri vardır. Astsubay Kıdemli Başçavuş rütbesinde 6 senelik bekleme süresinden sonra, yani Astsubay Kademeli Kıdemli Başçavuş'luğun sonunda, önce bir adet olmak üzere ve müteakiben her üç yılda bir olmak üzere ve yaş haddine kadar; ceket, palto ve pardösülerinin kol ağızlarına sarı sırmadan birer adet "kol kıdem işareti" takarlar. TSK Karargâh Hizmetleri Yönergesi gereğince, askeri yazışmalarda subay ve astsubayların kıdemlerinin rütbeleri ile birlikte yazılmasına izin verilir. Örneğin; Piyade Kıdemli Albay, Piyade Albay ya da kısa olarak "P.Kd.Alb." şeklinde; Telsiz Astsubay II Kademeli Kıdemli Başçavuş olarak "Tls.Asb.II.Kad.Kd.Bçvş." şeklinde yazılır. Resmi evrakların imza bloklarında sınıf ve rütbeler kısaltma yapılmadan kullanılır, metin içinde geçen sınıf ve rütbelerde ise kısaltma yapılabilir.
 
==== Özlük hakları ====
 
Ordunun orta kademe yöneticileri komutanlarıdır, çeşitli kuvvet ve komutanlıklarda, ilçe jandarma komutanı, jandarma bölük komutanı, karakol komutanı, takım komutanı, kısım komutanı, kademe komutanı, bot komutanı, adestim komutanı, bölük astsubaylığı, harekât eğitim astsubaylığı, idari işler astsubaylığı, şube müdürlükleri, gibi önemli makam ve görevlerde bulunurlar. Astsubayların [[özlük]] hakları 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile düzenlenilmektedir.2003 yılında Astsubay hazırlama okullarının adı Astsubay Meslek Yüksek Okulları olarak değiştirilmiştir. Astsubay Meslek Yüksek okulları 2 yıl süresince; Temel müşterek askeri konular, askeri liderlik, Haritacılık, Taktik vb. askeri derslerin yanı sıra, iktisat, işletme, matematik, davranış bilimleri, ingilizce gibi eşitağırlık dersleri alırlar ve [[Öğrenci Astsubay Adayı]] olarak anılırlar. 2 yıl sonunda 30 ağustosta Astsubay çavuş (Asb.çvş.) rütbesiyle mezun olarak 1 yıl sürecek olan mesleki ve branş sınıf okullarına uğurlanırlar örn: Tankçı sınıfına mensup yeni mezun bir astsubay çavuş, Zırhlı birlikler okulunda 1 yıllık bir tankçı sınıf bıranş eğitimi alır bu 1 yıllık süre boyunca öğrenci Astsubay Çavuş (Öğ.Asb.Çvş.) kursiyer rütbesi ile eğitim alırlar. Bu 1 Yılın sonunda mezun olarak Tankçı.Astsubay Çavuş (Tnk.Asb.Çvş) rütbesi şeklinde kıtalara atanırlar. Böylelikle bir astsubay toplam 3 yıl mesleki ve genel kültür eğitimi görmüş olur. Astsubayların [[görev]] ve [[sorumluluk]]ları [[Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu]] ve [[Yönetmelik|Yönetmeliği]] ile diğer [[kanun]], [[tüzük]], [[yönetmelik]], [[yönerge]], [[talimatname]] ve hizmet kadrolarının açıklamalarında gösterilir.
 
==== Astsubay alımları ====
 
Temel Kaynak Astsubay Hazırlama/Meslek Yüksek okullarıdır.
 
*[[Kara Astsubay Meslek Yüksek Okulu|Kara Kuvvetleri Astsubay Meslek Yüksek Okulu]] - [[Balıkesir]]
* [[Deniz Astsubay Meslek Yüksekokulu|Deniz Astsubay Meslek Yüksek Okulu]] - [[Altınova]]
* [[Hava Astsubay Meslek Yüksekokulu|Hava Astsubay Meslek Yüksek Okulu]] - [[İzmir]]
* [[Işıklar Jandarma Astsubay Meslek Yüksekokulu|Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulu]] - [[Bursa]]
* [[GATA]] [http://gsmyo.sbu.edu.tr Sağlık Astsubay Meslek Yüksek Okulu] - [[Ankara]]
*[[Bando Astsubay Meslek Yüksekokulu]] - [[Ankara]]
 
Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacı göz önüne alınarak her sene tespit edilecek [[kontenjan]] nispetinde [[emsal]]i arasında [[temayüz]] etmiş en az dört yıl süreli fakülte veya yüksek okulları bitiren astsubaylar; bağlı olduğu kuvvet komutanlığının, [[Jandarma Genel Komutanlığı]]nın veya [[Sahil Güvenlik Komutanlığı]]nın teklifi üzerine kendi sınıflarında veya askeri hakim sınıfı hariç olmak üzere öğrenimlerinin ilgilendirdiği ihtiyaç duyulan sınıflarda teğmen [[nasp|nasbedilirler]]. 2003 yılında Astsubaylardan [[Subay]] olanlar [[Yüzbaşı|Kıdemli Yüzbaşı]] rütbesine kadar yükselebilme [[kıstas]]ı yeniden düzenlenmiş ve şu anki hali ile 4 yıllık üniversite mezunu astsubaylar subay rütbesini haiz olduklarında [[albay]] rütbesine kadar yükselebilmektedirler.
 
==Ayrıca bakınız==
* [[17 Ekim Dünya Astsubaylar Günü]]
*<ref name=":0">{{Web kaynağı | url = https://hhk.uni-nke.hu/document/hhk-uni-nke-hu/NATO_CODES_OF_RANKS.pdf | başlık = NATO Kodu | yayıncı = hhk.uni-nke.hu | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210602214225/https://hhk.uni-nke.hu/document/hhk-uni-nke-hu/NATO_CODES_OF_RANKS.pdf | arşivtarihi = 2 Haziran 2021}}</ref>[[NATO]] görevleri için, OR-5'ten OR-9'a kadar , [[:en:Non-commissioned_officer#:~:text=A%20non-commissioned%20officer%20(NCO,lower%20rank%20than%20any%20officer.)|Astsubay]] olarak kabul edilir.
 
== Kaynakça ==
{{Kaynakça|2}}
 
{{Otorite kontrolü}}
 
[[Kategori:Askerî terimler]]
[[Kategori:Askerî rütbeler]]
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Astsubay" sayfasından alınmıştır