Menderes: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Yazım hataları düzeltildi. Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
k Yazım hataları ve karışıklıklar düzeltildi. Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
||
9. satır:
Terim, günümüz Türkiye'sinde bulunan ve Eski Yunanlılar tarafından (Latince: Meanders) olarak bilinen Menderes Nehri'nden türemiştir. Sonuç olarak, klasik Yunanistan'da bile (ve daha sonraki Yunan düşüncesinde) nehrin adı jeomorfolojik özelliklerin yanı sıra dekoratif desenler veya konuşma ve fikirler gibi kıvrımlı veya kıvrımlı olan herhangi bir şey anlamına gelen ortak bir isim hâline geldi. Strabon şöyle dedi: "...gidişatı o kadar dolambaçlı ki, sarmalayan her şeye kıvrımlı deniyor." Menderes Nehri, İzmir'in güneyinde Eski Yunan kenti Milet'in doğusunda, Menderes Masifi'ndeki bir grabenin içinden akmaktadır. Ancak alt erişimindeki Menderes Bölgesinden çok daha geniş bir taşkın ovasına sahiptir. Günümüz Türkçesinde adı, Büyük Menderes Nehri'dir.
==
Buradan iki karşıt süreç meydana gelir. (1) ''Dönmeyen akış'' ve (2) ''ikincil akış''. Bir nehrin kıvrımlı olması için ikincil akışın hâkim olması gerekir.
İKİNCİL AKIŞ: Nehrin iç kıvrımını işaret eden basınç kuvvetleri ile nehrin dış kıvrımına işaret eden merkezkaç kuvvetleri arasında bir kuvvet dengesi mevcuttur. Kıvrımlı nehirler bağlamında nehir yatağı ile etkileşime giren ince sıvı tabakası içinde bir sınır tabakası vardır. Bu tabakanın içinde ve standart sınır tabakası teorisine göre, sıvının hızı fiilen sıfırdır. Hıza bağlı olan merkezkaç kuvveti de bu nedenle sınır tabakası içinde basınç kuvveti hakimdir ve akışkan, nehrin dibi boyunca dış kıvrımdan içe kıvrıma doğru hareket eder. Ancak bir dereceye kadar içten dışa kıvrıma doğru zorlanır. Dış bükülmedeki daha yüksek hızlar daha yüksek kesme gerilimlerine ve dolayısıyla erozyona neden olur. Benzer şekilde , iç bükülmedeki daha yüksek gerilmelere neden olur ve çökelme meydana gelir. Bu nedenle, kıvrımlı, kıvrımlar dış kıvrımda aşınır ve nehrin giderek daha kıvrımlı hale gelmesine neden olur (kesme olayları meydana gelene kadar) iç kıvrımda çökelme, çoğu doğal dolambaçlı nehir için nehir gelişirken bile nehir genişliğinin neredeyse sabit kalacağı şekilde gerçekleşir. Nehrin doğal bir engel tarafından bükülmeye zorlanmadığı durumlarda bile, Dünya nın coriolis kuvveti hız dağılımında küçük bir dengesizliğe neden olabilir. Öyle ki bir kıyıdaki hız diğerinden daha yüksektir. Bu bir kıyıdaki erozyonu ve diğerinde tortu birikmesini tetikleyebilir.▼
'''Dönmeyen Akış:''' Bernoulli denklemlerinden yüksek basınç, düşük hıza neden olur. Bu nedenle, ikincil akışın yokluğunda, dış viras yüksek hızı bekleriz. Bu klasik akışkanlar mekaniği sonucu dönüşsüz bir girdap akışıdır. Menderesli nehirler bağlamında etkilerinde ikincil akışın etkisi hâkimdir.
▲
== Menderes Geometrisi ==
|