Vikipedi

İstanbul Sözleşmesi: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
k doğru olmayan ifade çıksın
RPacK (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
538 değişiklik
Güncellendi.
9. satır:
{{legend|#EEEE00|Sadece imzalayan devletler}}
{{legend|#FF1111|İmzacı olmayanlar ([[Avrupa Konseyi|AK]] üyeleri){{#tag:ref|Sözleşmenin hazırlanma süreci tartışmalarına katılan ancak henüz sözleşmeye taraf olmayan [[Kanada]], [[Japonya]], [[Meksika]], [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]], [[Vatikan]], Kazakistan'ı gösterir.|group="not"}}}}
{{legend|#800080ff|İmzaladı, onayladı ve geri çekildi (çekilme kararı 1 Temmuz 2021'de yürürlüğe girecektir)}}
{{legend|#C0C0C0|İmzacı olmayanlar (AK üyesi olmayan dev.)}}
{{Col-end}}
32. satır:
 
== Kapsam ve önemi ==
[[Dosya:İstanbul Sözleşmesi'nin kadın cinayetlerine etkisi.svg|küçükresim|350px|sağ|[[Türkiye]]'de 2010-2019 yılları arasında kadın cinayetlerinin düşüş gösterdiği tek yıl, sözleşmenin imzalandığı yıl olan 2011 yılıdır. 2011 Yılı haricinde İstanbul Sözleşmesinin imzalandığı yıldan beri cinayetler ve suçlar artmıştır. [[Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu]] raporlarına göre Türkiye'de 10 yılda toplamda 2296 [[kadın cinayeti]] yaşanmıştır.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu 2019 Raporu | url = http://kadincinayetlerinidurduracagiz.net/veriler/2889/kadin-cinayetlerini-durduracagiz-platformu-2019-raporu | yayıncı = [[Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu]] | tarih = 31 Aralık 2019 | erişimtarihi = 22 Temmuz 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200203062507/http://kadincinayetlerinidurduracagiz.net/veriler/2889/kadin-cinayetlerini-durduracagiz-platformu-2019-raporu | arşivtarihi = 3 Şubat 2020 | ölüurl = evet }}</ref>]]
 
Sözleşme müzakerelerinde [[Birleşmiş Milletler]] (BM) nezdindeki uluslararası birçok antlaşma ve tavsiye metinleri değerlendirilerek sözleşmenin taslağı hazırlandı.<ref group="not">Sözleşmenin açıklayıcı metninde yer alan tavsiye kararlarından bir kısmı şunlardır; Avrupa’da Kadınlara Yönelik Şiddete İlişkin 1450 sayılı Tavsiye Kararı (2000), Kadınlara Yönelik Aile İçi Şiddete İlişkin 1582 sayılı Tavsiye Kararı (2002), Zorla Evlendirme ve Çocuk Evliliklerine İlişkin 1723 sayılı Tavsiye Kararı (2005), Kadınlara Yönelik Şiddet İle Mücadele İçin Birlik Olan Parlamentolara İlişkin 1759 sayılı Tavsiye Kararı (2006), İlaçla Kolaylaştırılmış Cinsel Saldırıya İlişkin 1777 sayılı Tavsiye Kararı (2007), Kadınlara Yönelik Şiddet İle Mücadele İçin Birlik Olan Parlamentolar: Kampanyanın Ara Değerlendirmesine İlişkin 1817 sayılı Tavsiye Kararı (2007), Kadınlara Yönelik Şiddet İle Mücadele: Avrupa Konseyi Sözleşmesi’ne Doğru konu başlığını içeren 1847 sayılı Tavsiye Kararı (2008), Silahlı Çatışma Durumunda Kadınlara Yönelik Cinsel Şiddete İlişkin 1879 sayılı Tavsiye Kararı (2009), Kadın ve Kızların Kaçırılmasını da İçeren Cinsiyete Dayalı İnsan Hakları İhlalleri ile Mücadeleye İlişkin 1868 sayılı Tavsiye Kararı (2009), Kadınların Öldürülmesine İlişkin 1861 sayılı Tavsiye Kararı (2009), “Sözde namus cinayetleri” İle Mücadeleye Duyulan Acil İhtiyaca İlişkin 1881 sayılı Tavsiye Kararı (2009), Kadınlara Evlilik İçi Tecavüzü de Kapsayan Tecavüze İlişkin 1887 sayılı Tavsiye Kararı (2009), Özellikle Aile İçi Şiddet Görme Riski Olan Göçmen Kadınlara İlişkin 1891 sayılı Tavsiye Kararı (2009) ve Aile İçi Şiddete Şahit Olmuş Çocuklara İlişkin 1905 sayılı Tavsiye Kararı (2010). '''''Açıklayıcı Metin''''' s. 5'ten aktaran Özcan, 52-53.</ref> Sözleşmenin giriş kısmında [[şiddet]]in neden ve sonuçlarının yarattığı menfi durumlar değerlendirilmektedir. Buna göre [[kadına yönelik şiddet]] tarihsel bir olgu olarak tanımlanıp şiddetin [[cinsiyet eşitsizliği]] ekseninde doğan güç ilişkilerinden kaynaklandığına değinilmektedir. Bu dengesizlik kadınlara yönelik [[Ayrımcılık|ayrımcı]] muameleye neden olmaktadır. [[Toplumsal cinsiyet]]i toplum tarafından kurgulanmış davranış ve eylem hâli olarak niteleyen metinde kadına yönelik şiddet [[İnsan hakları|insan hakkı ihlâli]] olarak değerlendirilmektedir ve şiddet, [[cinsel istismar]], [[taciz]], [[Irza geçme|tecavüz]], [[Çocuk evliliği|zorla ve erken yaşta evlendirilme]] ile [[namus]] cinayetleri gibi durumların kadınları toplumda "öteki" durumuna getirdiği ifade edilmektedir. Sözleşmedeki şiddet tanımı [[Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Yok Edilmesi Sözleşmesi]]'nin (CEDAW) 19. tavsiyesi ve Kadınlara Yönelik Her Türlü Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin BM Bildirgesi’nin tanımıyla benzerlik göstermekle beraber [[psikolojik şiddet]] ve [[ekonomik şiddet]] ibareleri de ayrıca eklenmiştir. Sözleşme'nin bu konudaki tavsiyesi kadın ve erkek eşitliğini sağlamanın kadına yönelik şiddetin önüne geçeceği yönündedir.{{kdş|Özcan|2019|s=52-53}} Bu tanım sonrasında sözleşme, taraf devletlere şiddeti önleme yükümlülüğü getirmektedir. Açıklayıcı metinde [[cinsiyet]], [[cinsel yönelim]], [[cinsel kimlik]], [[yaş]], sağlık ve [[engellilik]] durumu, [[Evlilik|medeni hâl]], [[göçmen]] ve [[mülteci]]lik gibi durumlarda ayrımcılık yapılmaması gerektiği vurgulanmaktadır.{{kdş|Özcan|2019|s=53}} Bu kapsamda [[kadın]]ların, aile içinde erkeklere oranla çok daha fazla şiddete maruz kaldıkları göz önünde tutularak, kadın mağdurlar için destek servislerinin kurulması, özel tedbirlerin alınması ve daha fazla kaynak aktarılması gerektiği belirtilmekte ve bu durumun [[erkek]]ler için ayrımcılık olmadığına işaret edilmektedir.{{kdş|Özcan|2019|s=53-54}}
78. satır:
[[Polonya]], 2021 itibarıyla İstanbul Sözleşmesinden çekilmeyi planlıyor.<ref>https://www.trthaber.com/haber/dunya/polonya-istanbul-sozlesmesinden-cekilmeye-hazirlaniyor-504732.html</ref>
 
20 Mart 2021 tarihinde [[T.C. Resmî Gazete|Resmî Gazetede]] yayımlanan 3718 sayılı cumhurbaşkanı kararı sonucunda Cumhurbaşkanı [[Recep Tayyip Erdoğan]] tarafından sözleşmenin feshedilmesine karar verildi. Türkiye 1 Temmuz 2021 tarihinde İstanbul Sözleşmesinden Çekilecektir.<ref name=":resmi gazete">{{Web kaynağı | url = https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/03/20210320-49.pdf | başlık = Resmi Gazete 20.03.2021 3718 Karar Sayılı Yayını | tarih = 20 Mart 2021 | erişimtarihi = 20 Mart 2021 | yayıncı = Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Resmi Gazete | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210319225654/https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/03/20210320-49.pdf | arşivtarihi = 19 Mart 2021}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-56465013 | başlık = İstanbul Sözleşmesi'nden Türkiye'nin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile çekildiği açıklandı | tarih = 20 Mart 2021 | erişimtarihi = 20 Mart 2021 | dil = Türkçe | çalışma = BBC Türkçe | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210319230744/https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-56465013 | arşivtarihi = 19 Mart 2021}}</ref> İstanbul Sözleşmesi'nin 80. maddesi uyarınca taraflardan herhangi biri bu sözleşmeyi feshedebilir. Sözleşmenin feshi, konuya ilişkin bildirimin Avrupa Konseyi Genel Sekreterliğine ulaştırıldığı tarihten itibaren üç aylık sürenin bitimini izleyen ayın birinci gününde yürürlüğe girecektir.
 
{| class="wikitable sortable"
86. satır:
! Onay<ref group="not">[[Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği]]'nin Sözleşme'nin ülkelerce kabul edildiğini onayladığı tarihlerdir.</ref>
! Yürürlüğe girmesi
!Sözleşmeden Çekilmesi
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Almanya}} || 11/05/2011 || 12/10/2017 || 01/02/2018|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Andorra}} || 22/02/2013 || 22/04/2014 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Arnavutluk}} || 19/12/2011 || 04/02/2013 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Avrupa Birliği}} || {{Evet|13/06/2017}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Avusturya}} || 11/05/2011 || 14/11/2013 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Belçika}} || 11/09/2012 || 14/03/2016 || 01/07/2016|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Birleşik Krallık}} || {{Evet|08/06/2012}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Bosna Hersek}} || 08/03/2013 || 07/11/2013 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Bulgaristan}} || {{Evet|21/04/2016}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Çek Cumhuriyeti}} || {{Evet|02/05/2016}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Danimarka}}{{#tag:ref|Sözleşme [[Grönland]] ve [[Faroe Adaları]]'nda yürürlükte değildir.<ref name="güncel">{{Web kaynağı | başlık = Reservations and Declarations for Treaty No.210 - Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence | url = https://www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/210/declarations | yayıncı = Avrupa Konseyi | erişimtarihi = 26 Temmuz 2020 | dil = İngilizce | tarih = 25 Temmuz 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170226190848/https://www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/210/declarations | arşivtarihi = 26 Şubat 2017 | ölüurl = hayır }}</ref>|group="not"}} || 11/10/2013 || 23/04/2014 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Ermenistan}} || {{Evet|18/01/2018}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Estonya}} || 02/12/2014 || 26/10/2017 || 01/02/2018|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Finlandiya}} || 11/05/2011 || 17/04/2015 || 01/08/2015|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Fransa}} || 11/05/2011 || 04/07/2014 || 01/11/2014|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Gürcistan}} || 19/06/2014 || 19/05/2017 || 01/09/2017|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Hırvatistan}} || 22/01/2013 || 12/06/2018 || 01/10/2018|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Hollanda}}{{#tag:ref|Sözleşme sadece [[Hollanda Krallığı]]'nda geçerlidir, [[Hollanda Karayipleri]]'ni kapsamamaktadır.<ref name="güncel"/>|group="not"}} || 14/11/2012 || 18/11/2015 || 01/03/2016|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|İrlanda}} || 05/11/2015 || 08/03/2019 || 01/07/2019|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|İspanya}} || 11/05/2011 || 10/04/2014 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|İsveç}} || 11/05/2011 || 01/07/2014 || 01/11/2014|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|İsviçre}} || 11/09/2013 || 14/12/2017 || 01/04/2018|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|İtalya}} || 27/09/2012 || 10/09/2013 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|İzlanda}} || 11/05/2011 || 26/04/2018 || 01/08/2018|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Karadağ}} || 11/05/2011 || 22/04/2013 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Kıbrıs}} || 16/06/2015 || 10/11/2017 || 01/03/2018|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Kuzey Makedonya}} || 08/07/2011 || 23/03/2018 || 01/07/2018|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Letonya}} || {{Evet|18/05/2016}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Lihtenştayn}} || {{Evet|10/11/2016}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Litvanya}} || {{Evet|07/06/2013}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Lüksemburg}} || 11/05/2011 || 07/08/2018 || 01/12/2018|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Macaristan}} || {{Evet|14/03/2014}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Malta}} || 21/05/2012 || 29/07/2014 || 01/11/2014|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Moldova}} || {{Evet|06/02/2017}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Monako}} || 20/09/2012 || 07/10/2014 || 01/02/2015|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Norveç}} || 07/07/2011 || 05/07/2017 || 01/11/2017|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Polonya}} || 18/12/2012 || 27/04/2015 || 01/08/2015
|2021 yılı içerisinde çekilecek (?)
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Portekiz}} || 11/05/2011 || 05/02/2013 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Romanya}} || 27/06/2014 || 23/05/2016 || 01/09/2016|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|San Marino}} || 30/04/2014 || 28/01/2016 || 01/05/2016|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Sırbistan}} || 04/04/2012 || 21/11/2013 || 01/08/2014|| {{hayır2}}
|-
| {{bayrak|Slovakya}} || {{Evet|11/05/2011}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Slovenya}} || 08/09/2011 || 05/02/2015 || 01/06/2015|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Türkiye}} || 11/05/2011 || 14/03/2012 || 01/08/2014
|01/07/2021
|-
| {{bayrak|Ukrayna}} || {{Evet|07/11/2011}} || {{hayır2}} || {{hayır2}}|| {{hayır2}}
|- style="background-color: lightgreen"
| {{bayrak|Yunanistan}} || 11/05/2011 || 18/06/2018 || 01/10/2018|| {{hayır2}}
|}
 
Satır 186 ⟶ 189:
Sözleşmeyi destekleyenler, muhalif olanları Sözleşmedeki maddeleri çarpıtarak [[kamuoyu]]nu yanlış yönlendirerek manipüle etmekle suçlamaktadırlar. [[Avrupa Konseyi]] de Kasım 2018'de yayımladığı basın bildirisiyle "sözleşmenin açık bir şekilde belirtilmiş amacına" rağmen aşırı muhafazakâr ve dini grupların çarpıtılmış anlatıları dillendirdiklerini belirtti. Bu çerçevede sözleşmenin yalnızca [[kadına yönelik şiddet]]i ve [[aile içi şiddet]]i önleme amacı taşıdığını, belirli bir yaşam ve kabulleri empoze etmediği ve özel yaşam biçimlerine müdahale etmediği belirtildi. Ayrıca Sözleşmenin kadın-erkek arasındaki cinsel farklılıkları sona erdirme hakkında olmadığı, metinde hiçbir şekilde kadın ile erkeğin "aynılığına" ima olmadığını ve sözleşmede [[aile]] tanımının yapılmadığına ve bu konuda herhangi bir teşvik/yönlendirme yapılmadığına dikkat çekildi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Ending misconceptions about the Convention on Preventing and Combating Violence against Women and Domestic Violence | url = https://search.coe.int/directorate_of_communications/Pages/result_details.aspx?ObjectId=09000016808f0fb1 | yayıncı = Avrupa Konseyi | erişimtarihi = 27 Temmuz 2020 | dil = İngilizce | tarih = 22 Kasım 2018 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20181123203750/https://search.coe.int/directorate_of_communications/Pages/result_details.aspx?ObjectId=09000016808f0fb1 | arşivtarihi = 23 Kasım 2018 | ölüurl = hayır }}</ref> Tartışma konusu olan çarpıtmalara karşı Konsey, sözleşme hakkında soru-cevap kitapçığı da yayımladı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = The Council of Europe Convention on Preventing and Combating Violence against Women and Domestic Violence (Istanbul Convention): Questions and answers | url = https://rm.coe.int/prems-122418-gbr-2574-brochure-questions-istanbul-convention-web-16x16/16808f0b80 | yayıncı = Avrupa Konseyi | erişimtarihi = 27 Temmuz 2020 | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20181201052514/https://rm.coe.int/prems-122418-gbr-2574-brochure-questions-istanbul-convention-web-16x16/16808f0b80 | arşivtarihi = 1 Aralık 2018 | ölüurl = hayır }}</ref>
 
Sözleşmeye imzacı olan ancak yürürlüğe sokmayan devletler arasında [[Ermenistan]], [[Bulgaristan]], [[Çek Cumhuriyeti]], [[Macaristan]], [[Letonya]], [[Lihtenştayn]], [[Litvanya]], [[Moldova]], [[Slovakya]], [[Ukrayna]] ve [[Birleşik Krallık]] bulunmaktadır. Slovakya 26 Şubat 2020'de, Macaristan ise 5 Mayıs 2020'de sözleşmeyi onaylamayı reddetti.<ref>{{Web kaynağı | başlık = MPs rejected the Istanbul Convention again | url = https://spectator.sme.sk/c/22334988/mps-rejected-the-istanbul-convention-again.html | yayıncı = Slovak Spectator | erişimtarihi = 27 Temmuz 2020 | dil = İngilizce | tarih = 26 Şubat 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200227155727/https://spectator.sme.sk/c/22334988/mps-rejected-the-istanbul-convention-again.html | arşivtarihi = 27 Şubat 2020 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | başlık = Hungary's parliament blocks domestic violence treaty | url = https://www.theguardian.com/world/2020/may/05/hungarys-parliament-blocks-domestic-violence-treaty | yayıncı = The Guardian | erişimtarihi = 27 Temmuz 2020 | dil = İngilizce | tarih = 5 Mayıs 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200505131002/https://www.theguardian.com/world/2020/may/05/hungarys-parliament-blocks-domestic-violence-treaty | arşivtarihi = 5 Mayıs 2020 | ölüurl = hayır }}</ref> Temmuz 2020'de [[Polonya]] Sözleşmeden çekilmek için yasal süreci başlattı. Kararın kadın haklarını zayıflatacağını öne süren on binlerce protestocu ise gösteri yaptı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Poland: Protesters slam plans to withdraw from domestic violence convention | url = https://www.dw.com/en/poland-protesters-slam-plans-to-withdraw-from-domestic-violence-convention/a-54312965 | yayıncı = Deutsche Welle | dil = İngilizce | tarih = 24 Temmuz 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200725054350/https://www.dw.com/en/poland-protesters-slam-plans-to-withdraw-from-domestic-violence-convention/a-54312965 | arşivtarihi = 25 Temmuz 2020 | erişimtarihi = 29 Temmuz 2020 | ölüurl = hayır }}</ref> Polonya'ya [[Avrupa Konseyi]] ve parlamenterlerinden de tepki geldi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = İstanbul Sözleşmesi: Avrupa Konseyi'nden sözleşmeden çekileceğini açıklayan Polonya'ya uyarı | url = https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-53555287 | yayıncı = BBC Türkçe | erişimtarihi = 29 Temmuz 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200809140451/https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-53555287 | arşivtarihi = 9 Ağustos 2020 | ölüurl = hayır }}</ref> Türkiye, 1 Temmuz 2021 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile sözleşmeden çekildi.
 
=== Türkiye ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/İstanbul_Sözleşmesi" sayfasından alınmıştır