|
Türkiye'nin ilk modern [[perakende]]cilerindendir. Tüketicilere ucuz et ve kömür sağlamak üzere 1973'te [[İzmir Büyükşehir Belediyesi]]'ne bağlı olarak "''Tanzim Satış''" (Tansa) adı ile kurulan dükkanlar, 1976 yılında belediye bünyesinde "''Tanzim Satışlar Müdürlüğü''" adı altında düzenlendi. 1980'lerde bir marketler zincirine dönüştü ve ulusal bir marka haline geldi. Şirket, 1986 yılında halka açıldı ve "Tansa" adı "Tansaş" oldu.
Tansaş, 2005 yılında [[Migros (Türkiye)|Migros]] bünyesine katıldı. Migros'u 2015 yılında satın alan [[Anadolu Grubu]]'nun Migros ve Tansaş markalarını tek çatı altında toplamaya karar vermesi sonucu Tansaş market zinciri 2016'da feshedildi.<ref name="oda">{{webWeb kaynağı | soyadı1 = Yazar | ad1 = Burçin | başlık = Tansaş'a veda zamanı | url = https://www.retailturkiye.com/ercument-tuncalp/tansasa-veda-zamani | yayıncı = Retailturkiye.com 3 Hazira 2016 | erişimtarihi = 15 Mayıs 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160605210527/https://www.retailturkiye.com/ercument-tuncalp/tansasa-veda-zamani | arşivtarihi = 5 Haziran 2016}}</ref>
== Tarihi ==
1973 yılında İzmir'de Belediye Başkanı [[İhsan Alyanak]]'ın girişimiyle halka ucuz et, sebze-meyve ve kömür temin etmek amacıyla Mezbaha Müdürlüğü bünyesinde Tanzim satışın kısaltması olan Tansa adı ile kuruldu.<ref>{{webWeb kaynağı | soyadı1 = Kocabaş | ad1 = Hasan Tahsn | başlık = Tansa’dan Halkın Bakkalı’na… Yeter ki halkı unutma! | url = https://www.dokuzeylul.com/tansadan-halkin-bakkalina-yeter-ki-halki-unutma-makale,148927.html | yayıncı = DokuzEylül.com, 29 Eylül 2020 | erişimtarihi = 15 Mayıs 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20201105013846/https://www.dokuzeylul.com/tansadan-halkin-bakkalina-yeter-ki-halki-unutma-makale,148927.html | arşivtarihi = 5 Kasım 2020}}</ref> İlk mağaza [[İzmir]] [[Alsancak, Konak|Alsancak]]'ta açıldı. Mağaza kısa sürede tanınıp talep görünce otobüslerin satış dükkanına çevrilmesiyle mobil satış ekipleri kuruldu.<ref name="egeninsesi">{{webWeb kaynağı | başlık = İzmir'de yaklaşık 45 yıl önce kurulan tanzim satış sisteminin öyküsü | url = http://egeninsesi.com/haber/237355-izmirde-yaklasik-45-yil-once-kurulan-tanzim-satis-sisteminin-oykusu | yayıncı = Egeninsesi.com 12 Şubat 2019 | erişimtarihi = 15 Mayıs 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190215025740/http://egeninsesi.com/haber/237355-izmirde-yaklasik-45-yil-once-kurulan-tanzim-satis-sisteminin-oykusu | arşivtarihi = 15 Şubat 2019}}</ref>. Başlangıçta satılan başlıca ürünler Tarım Satış Birlikleri ürünleri idi.<ref>{{webWeb kaynağı | soyadı1 = Gönenç | ad1 = Erdinç | başlık = Bir Anı ve TANSA'nın Doğuşu | url = https://www.erdincgonenc.com/274/bir-ani-ve-tansanin-dogusu/ | yayıncı = Erdincgonenc.com, 26 Temmuz 2020 | erişimtarihi = 15 Mayıs 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140325113234/https://www.erdincgonenc.com/274/bir-ani-ve-tansanin-dogusu/ | arşivtarihi = 25 Mart 2014}}</ref>
1976'da Belediye'ye bağlı ancak ayrı bir bütçe ile "Tanzim Satış"lar oluşturuldu. Bu dükkanlara ucuz mal temini için 1978 yılında "''Tansa''" adıyla bir şirket kuruldu.<ref name="bedia">{{webWeb kaynağı | soyadı1 = Günenç Kurt | ad1 = Bedia | başlık = Süpermarketlerde Halkla İlişkiler ve Migros Örneği | url = http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/26339.pdf | yayıncı = İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi yüksek lisans tezi, 1994 | erişimtarihi = 14 Mayıs 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210514185639/http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/26339.pdf | arşivtarihi = 14 Mayıs 2021}}</ref> Tansa, 1983 yılında Sıkıyönetim tarafından lağvedildi;<ref name=bedia/> hizmetlerini "''Tanzim Satışlar Müdürlüğü''" adıyla sürdürdü.
Dükkan sayısı 1984'te 26'ya çıktı ve şirketleşme düşüncesi doğdu.<ref name=bedia/> 15 Aralık 1986 tarihinde ''Tansaş İzmir Büyükşehir Belediyesi İç ve Dış Ticaret A.Ş.'' kuruldu. 1994'te şube sayısı 74 tanesi İzmir içinde, 12 tanesi ilçelerde olmak üzere 86'ya çıktı.<ref name=bedia/> Bu dönemde Tansaş'ın genel müdürlüğünü [[Ahmet Piriştina]] yürüttü.
1996 yılında, [[İzmir Büyükşehir Belediyesi]] Tansaş hisselerinin %32.98'ini halka açtı. Türkiye'nin ikinci büyük mağaza zinciri haline gelmiş olan Tansaş'ın hisselerinim tamamı 1999 yılında [[Doğuş Grubu]]'nun oldu.<ref>{{webWeb kaynağı | başlık = Tansaş'ın Tamamı Doğuş'un | url = https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/tansasin-tamami-dogusun-5238095 | yayıncı = Milliyet gazetesi, 26 Eylül 1999 | erişimtarihi = 15 Mayıs 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210515081138/https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/tansasin-tamami-dogusun-5238095 | arşivtarihi = 15 Mayıs 2021}}</ref> Tansaş 2002 yılında [[Uyum Market]] ve [[Makro Market|Macrocenter]]'ı bünyesine kattı.
Doğuş Holding, Tansaş'ı 10 Kasım 2005'te [[Migros]] teşkilatına sattı.<ref>{{webWeb kaynağı | soyadı1 = Munyar | ad1 = Vahap | başlık = Kamyonundan gofret aldığı Tansaş’ı, Migros’a sattığı için mutlu | url = https://www.hurriyet.com.tr/kamyonundan-gofret-aldigi-tansas-i-migros-a-sattigi-icin-mutlu-345001 | yayıncı = Hürriyet gazetesi, 26 Ağustos 2005 | erişimtarihi = 15 Mayıs 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160923072741/https://www.hurriyet.com.tr/kamyonundan-gofret-aldigi-tansas-i-migros-a-sattigi-icin-mutlu-345001 | arşivtarihi = 23 Eylül 2016}}</ref> 2006 yılı sonunda Tansaş mağaza sayısı 270'e çıktı. 2011 yılında yurtiçinde yayılma stratejisine son verildi; Ege ve Akdeniz bölgeleri dışındaki Tansaş mağazaları Migros mağazası oldu.<ref>{{webWeb kaynağı | soyadı1 = Türk | ad1 = Eylem | başlık = Tansaş Yuvaya Dönüyor | url = https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/tansas-yuvaya-donuyor-1337595 | yayıncı = Milliyet gazetesi, 11 Ocak 2011 | erişimtarihi = 15 Mayıs 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190902223210/https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/tansas-yuvaya-donuyor-1337595 | arşivtarihi = 2 Eylül 2019}}</ref><ref>{{webWeb kaynağı | başlık = Tansaş Ege'de Başı çekiyor | url = https://www.migroskurumsal.com/medya/bizden-haberler/tansas-egede-basi-cekiyor-656 | yayıncı = Migroskurumsal.com, 17 Haziran 2011 | erişimtarihi = 15 Mayıs 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210515081138/https://www.migroskurumsal.com/medya/bizden-haberler/tansas-egede-basi-cekiyor-656 | arşivtarihi = 15 Mayıs 2021}}</ref> Migros'un Anadolu Grubu'na satılmasından sonra Migros ve Tansaş markalarını tek çatı altında toplanmış ve Tansaş market zinciri 2016'da feshedilmiştir.
== Kaynakça ==
| 