Hint Okyanusu: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Eren456123 (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik
Etiket: Elle geri alma
Erman Kuzu (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır:
{{kaynaksız|tarih=Mayıs 2018}}
{{Koordinat|20|S|80|E|type:waterbody_scale:100000000|display=title}}
{{Okyanuslar}}
Satır 5 ⟶ 4:
[[Dosya:Indianocean.PNG|sağ|küçükresim|250px|Hint Okyanusu]]
 
'''Hint Okyanusu''', kuzeyde [[Asya]], batıda [[Afrika]] ve [[Arabistan]] Yarımadası, doğuda [[Malezya Yarımadası]], [[Sunda Adaları]] ve [[Okyanusya]] tarafından çevrilen, dünyanın üçüncü büyük [[okyanus]]udur.<ref name="coğ1">{{kitap kaynağı |soyadı1=Nijman |ad1=Jan |başlık=Geography: Realms, Regions, and Concepts |tarih=2020 |yayıncı=Wiley |isbn=978-1119607410 |basım=20.}}</ref> Agulhas Burnu'nun güneyinde 20° Doğu boylamının geçtiği yerde Atlas Okyanusu'ndan; 147° Doğu boylamının geçtiği yerde de Pasifik Okyanusu'ndan ayrılır. En kuzeyde Basra Körfezi'nde, 30° enlemine kadar uzanır. Dünya sularının %20'sini kapsar. Afrika'dan [[Avustralya]]'ya kadar okyanusun genişliği 10.000 kilometre kadardır.<ref name="coğ1"/> Bu alanda yaklaşık olarak 73.566.000&nbsp;km² yer kaplar. Hacminin yaklaşık olarak 292.131.000&nbsp;km³ olduğu tahmin edilmektedir.
 
Okyanus içerisindeki ada ülkeler [[Madagaskar]], [[Komorlar]], [[Seyşeller]], [[Maldivler]], [[Mauritius]], [[Sri Lanka]] ve [[Endonezya]]'dır.<ref name="coğ1"/> Asya ve Afrika arasında önemli bir geçiş yolu niteliğinde olması nedeniyle ülkeler arasında anlaşmazlıklar çıkmaktadır. Bağlantı bölgesi Hindistan'ın kuzeyinde kıta sahanlığından çıkarak güneye doğru ilerleyen bir sap ve iki koldan oluşan ters bir Y şeklindeki Orta Hint Okyanusu Sırtı'dır. Doğu, batı ve güney havzaları bu sırtlar yüzünden bir kez daha bölünmüştür. Kıta sahanlığı ortalama olarak 200&nbsp;km genişliğe kadar uzanır. Bunun yanı sıra Avustralya'nın batı kıyılarında 1000&nbsp;km'ye kadar çıkmaktadır. Ortalama derinlik 3.890 metredir. En derin nokta [[Java çukuru]]nda deniz seviyesinin yaklaşık 7.450 m altındadır. 50° güney enleminin kuzey bölümü %86 oranında pelajit çökeltilerle; diğer %14'lük bölüm ise toprak tortularıyla kaplanmıştır. Bu enlemin altında kalan bölgeler ise daha çok buzul alanlardır. IHO (International Hydrographic Organisation) 2000'de aldığı bir kararla Hint Okyanusu'nun bir bölümünde beşinci bir okyanusun daha sınırlarını belirledi. Bu yeni okyanus Antarktika kıyılarından 60° güney enlemine kadar uzanıyor. ''(Bkz. [[Güney Okyanusu]])''
 
Hint Okyanusu'ndaki önemli geçiş noktaları ve boğazlardan bazıları [[Babü'l Mendep]], [[Hürmüz Boğazı]], [[Malakka Boğazı]], [[Süveyş Kanalı]]'nın güney girişi ve [[Sunda Boğazı]]'dır. [[Andaman Denizi]], [[Umman Denizi]], [[Bengal Körfezi]], [[Büyük Avustralya Körfezi]], [[Aden Körfezi]], [[Mozambik Kanalı]], [[Kızıldeniz]] okyanusun diğer bölümlerindendir.
 
=== Muson Rüzgarları ===
Kuzey kesimlerde iklime [[muson]] rüzgâr sistemleri etki etmektedir.<ref name="coğ1"/> Ekimden nisana kadar güçlü kuzeydoğu rüzgârları eser; mayıs-ekim ayları arasında ise güney ve batı rüzgârları hüküm sürer. Bu rüzgârlar [[Umman Denizi]]'nden Hindistan alt kıtasına şiddetli muson yağmurları getirirler. [[Güney Yarımküre]]'de rüzgârlar genellikle daha yumuşaktır ama Mauritius yakınlarında şiddetli yaz fırtınaları yaşanabilir. Muson [[Rüzgâr yönü|rüzgârlarının yönü]] değiştiğinde ise kasırgalar Arap Denizi ve Bengal Körfezi'nin kıyılarını vurmaktadır.
 
Okyanus akıntıları genel olarak musonlar tarafınndan kontrol edilir. Biri Kuzey Yarımküre'de saat yönünde, diğeri ise ekvatorun güneyinde saat yönünün tersi yönde olmak üzere iki büyük dairesel akıntı hakim akış şeklini belirler. Kış musonları etkisini gösterdiği sırada kuzey akıntılarını da tersine döndürür. Derin sulardaki dolaşım ise Atlantik, Kızıldeniz ve Antarktika'dan gelen akıntıların kontrolündedir. 20° güney enleminin kuzey bölgelerinde deniz suyu sıcaklığı minimum 22&nbsp;°C değerlerindedir. Doğu bölgelerde bu 28&nbsp;°C'ye kadar çıkmaktadır. 40°güney enleminin güneyinde ise sıcaklık çok hızlı bir şekilde düşer.
Satır 19 ⟶ 18:
 
45° Güney enleminden sonra su yüzeyinde irili ufaklı buz kütleleri ve buz dağları görülmeye başlanır. 60° Güney enleminin güneyindeki bölgelerde ise yıl boyunca bu kütlelere rastlanabilir.
 
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
 
==Ayrıca bakınız==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Hint_Okyanusu" sayfasından alınmıştır