Niğde (il): Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
||
496. satır:
[[Dosya:Nigde9.jpg|300px|küçükresim|sağ|Niğde ili merkez ilçesinin eski bir görünümü]]
== Turizm ==
Niğde doğal güzellikleri, kültürel varlıkları ve termal kaynakları ile turizm açısından önemli cazibelere sahiptir.
===Niğde Etnografya ve Arkeoloji Müzesi===
1976'da yapılmıştır. Antik Çağa ait eserlerle, Selçuklu ve Osmanlı devrine ait 12 bin eser sergilenir. [[Niğde (il)#Ak Medrese|Akmedrese]] de [[müze]] olarak kullanılmaktadır.
=== Türkler öncesi eserler ===
====Tyana Harabeleri====
Bor ilçesinin [[Kemerhisar]] bucağı yakınındaki şehir kalıntıları, [[Geç Hititler]] tarafından M.Ö. 2000 yılında yapılan önemli bir merkez olan [[Tuvana Krallığı|Tyana şehrine]] aittir.
[[Dosya:Tyana, Cappadocia, Turkey (23777549058).jpg|200px|orta]]
====Göllüdağ Harabeleri====
Niğde'nin 40 km kuzeyinde [[Bozköy, Çiftlik|Bozköy]] ve Kömürcü köyleri arasında Göllüdağ'da bir [[Hititler|Hitit]] şehridir. Şehir kalıntıları 3 km²'dir ve surlarla çevrilidir. MÖ 8. asırda yangın neticesi yıkılmış ve bir daha yapılmamıştır. Savaş ve tapınak kalıntıları vardır.
====Kaya Kilise ve Manastırlar====
Roma ve Bizans devrinde Ihlara Vadisinde kayalara oyulmuş kilise ve manastırlar olup, bâzısı bir saatte gezilecek kadar büyüktür.
====Tyana Su Kemerleri====
Geç Hititler tarafından M.S. 2. ve 3. yüzyıllar arasında yapılmıştır. Roma havuzundan itibaren [[Kemerhisar, Bor|Kemerhisar Kasabası]] içlerine kadar ki bölümde kemerler toprak altındadır. Kalan bölümdeki ve kazı alanına kadar olan kemerler ise toprak üzerindedir Halen büyük bir bölümü ayakta bulunan su kemerleriyle Roma havuzuna su taşınmaktaydı.
[[Dosya:TyanaAquädukt3.jpg|200px|orta]]
==== Roma Havuzu====
Niğde İli, [[Bor, Niğde|Bor İlçesi]], [[Bahçeli, Bor|Bahçeli Kasabası]] kuzeyinde kasaba merkezine yaklaşık 3 kilometre mesafede yer almaktadır. Roma Dönemi'nde Trojan ve Hadrian Dönemi'nde M.S. 2'nci yüzyılda inşa edilmiştir. Etrafında geniş yeşil alan vardır, genellikle piknik tarzı aktiviteler için kullanılır.
[[Dosya:Tyana, Cappadocia, Turkey (23777522658).jpg|200px|orta]]
====Eski [[Gümüşler Manastırı]]====
[[Kapadokya|Kapadokya bölgesindeki]] en büyük [[Manastır|manastırlardan]] birisi ve 10. yüzyıl [[Bizans sanatı|Bizans sanatının]] [[Anadolu]]'daki günümüze iyi korunarak gelmiş örneklerindendir. 1973 yılında arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir.
[[Dosya:Gumusler Monastery Courtyard 1202.jpg|küçükresim|200px|orta|Gümüşler Manastırı avlusu]]
[[Dosya:Gümüşler Manastırı.jpg|250px|küçükresim|sağ| Gümüşler Manastırı'nın dıştan görünümü|bağlantı=Special:FilePath/:Gümüşler_Manastırı.jpg]]
=== Selçuklu ve Anadolu Beylikleri eserleri ===
====[[Niğde Kalesi]]====
Eski Niğde şehrinin bulunduğu tepeyi çevreleyen kale üç surla çevrilmiştir. [[Kitabe|Kitabesi]] olmadığı için kalenin tarihi hakkında kesin bir şey söylemek mümkün değildir. Alt duvarlarında Arap-Bizans çeşnisi var ise de MÖ 8'inci asırda yapılmış olma ihtimali vardır. Kale 1740 yıllarında [[İshak Paşa|Sadrazam İshak Paşa]] tarafından onarılmıştır. [[Safevîler|Safevî]] ve [[Akkoyunlular|Akkoyunlu]] tehlikesi sona erince kale tamir ettirilmemiştir.
[[Dosya:Niğde kalesi ve saat kulesi.jpg|250px|orta]]
Birçok yeri yıkılmış olan kalenin bedenlerinin bir kısmı evlerin duvarı olmuştur. Bugün tepenin kuzeydoğusunda bir hisarı içine alan kısım ayakta kalabilmiştir.
====[[Alâeddin Camii (Niğde)|Alâeddin Camii]]====
[[Dosya:Alâaddin Camii.jpg|250px|küçükresim|sağ| Alâaddin Camii]]
[[I. Alâeddin Keykubad]] zamânında Niğde Sancakbeyi Zeyneddin Başara tarafından 1233'te yaptırılmıştır. [[Selçuklu mimarisi|Selçuklu sanatının]] günümüze kadar en iyi korunmuş eserlerinden birisidir.
Niğde'nin en eski camisi olup Mîmar Sıddık bin Mahmud ve kardeşi Gazi yapmıştır. Sarı ve kül renkli kesme taştan yapılan câminin doğu kapısı son derece güzel geometrik motiflerle süslüdür. Cami süslemeleri bakımından Selçuklu devrinin en kıymetli eserlerinden biridir. Caminin kapısı yılın belli bir zamanında sabahın ilk ışıklarının kapıya vurmasıyla kapıda bir kız silüeti görülür. Rivayete göre caminin mimarı hükümdarın kızına aşık olur ve kızın güzelliğini motiflere işler.
====Sungur Bey Câmii ve Türbesi====
[[İlhanlılar|İlhanlılar Döneminde]] Niğde Valisi olan [[Sungur Bey]] tarafından yaptırılan caminin inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Yapının minberindeki başka bir kitâbede Sungur Bey ile [[Ebû Said Bahadır]] Han’ın adı geçmektedir. Bundan dolayı yapının 1316-1335 yılları arasında inşa edildiği düşünülmektedir. Sungur Bey'in türbesi de caminin yanında bulunmaktadır.
==== Şah Mescidi====
Mescidin inşa kitabesi yoktur. Ancak yapı plan, inşa, teknik, malzeme ve mihrabı bakımından yakınındaki Hanım Cami’ye (1452) benzemektedir. Mescidin yapımı Karamanoğulları zamanına 15. yy. ortalarına tarihlenmektedir. Bazı onarımlarla günümüze gelen camii, orijinal özelliğini yitirmiştir.
====Hanım Camii ====
[[Alâaddin Tepesi]]'nin doğusunda olup 1452'de yapılmıştır. [[Arife Hanım]] tarafından tamir ettirildiği için Hanım Camii olarak bilinir. Karamanoğulları devri eseridir.
==== Ulu Cami (Bor) ====
Bor ilçesindedir. [[Karamanoğlu]] [[Alâaddin Bey]] tarafından 1410'da yaptırılmıştır. Cami dikdörtgen biçimindedir.
==== Ak Medrese ====
[[Karamanoğlu]] [[Alâaddin Ali Bey]] tarafından 1409'da yaptırılmıştır. Adını kapısındaki beyaz mermerden alır. Selçuklu mîmarî tarzının çok güzel bir örneğidir. Ali Bey Medresesi de denir. 1936'da restore edildikten sonra arkeoloji müzesi olarak kullanılmaktadır. Geometrik motiflerle süslü giriş kapısı çok güzeldir.
==== Hüdâvend Hatun Türbesi====
[[Dosya:Nigde, Turkey 2009-10-16-minamie-1.jpg|200px|küçükresim|sağ| Hüdâvend Hatun Türbesi Niğde'nin en önemli simgelerinden biridir]]
[[Dosya:Hüdâvend Hatun Kümbeti.jpg|alt=Hüdâvend Hatun Türbesi|küçükresim|Hüdâvend Hatun Türbesi Niğde]]
Moğol İlhanlı valisi Sungur Bey zamânında, [[IV. Kılıç Arslan]]'ın kızı Hüdavend Hâtun tarafından 1312 senesinde yaptırılmıştır. Sekizgen plânlı yapı içten kubbe, dıştan piramit çatı ile örtülüdür. Doğusunda bulunan taçkapı yıldız geçmeler ve çeşitli motiflerle süslenmiştir.
==== Gündoğdu Türbesi====
Hüdavend Hatun Kümbetinin yanındadır. 1344'te ölen [[Hakkı Besvap]] için yaptırılmıştır. Kare plânlı yapı içten kubbe, dıştan piramit çatı ile örtülüdür. Türbenin kapısı [[geometri]]k, [[bitki]] ve örgü motiflerinden meydana gelen kuşaklarla çevrilidir.
==== Sungurbey Kütüphanesi ====
Emîr-ül-ümerâ Seyfeddîn Sungur Ağa tarafından 1335 senesinde yaptırılmıştır. Günümüzde İl [[Halk Kütüphanesi]] olarak kullanılmaktadır.
=== Osmanlı Devleti eserleri ===
====Paşa Camii ====
On beşinci asra ait Osmanlı eseridir. [[Ali Paşa]] tarafından yaptırılan camiyi oğlu [[Murad Paşa]] genişletmiştir. 1909'da tamir gören caminin yanında türbe ve çeşme vardır.
==== Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı====
Ulukışla ilçesinde yer almaktadır. 1615-1616 yıllarında Osmanlı sadrazamlarından Mehmet Paşa tarafından inşa ettirilmiştir. Osmanlı İmparatorluğundan günümüze kadar yaşayan en büyük kervansaraylardan olma özelliğini taşımaktadır. 2006-2007 yıllarında Kayseri Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir.
====Dışarı Camii====
On altıncı asır Osmanlı eseridir. Tek kubbelidir. İnce işçilikli ve sedef kakmalı minber Sungur Bey Camiinden getirilmiştir.
====Nigde Kalesi Saat Kulesi====
[[Dosya:Nigde saat kulesi.jpg|250px|küçükresim|sağ| Nigde Saat Kulesi 19. yüzyıl Osmanlı eseridir.]]
Kalenin eski batı burcu üzerine yapılmış bulunan saat kulesi 19. yüzyıla tarihlenir. Niğde’nin sembolü olarak da kabul edilir. Kitabesi olmadığı için hakkında fazla bilgi yoktur.
==== Kiliseler ====
Nigde'de, 1800’lü yılların başlarında yapılmış il, ilçe ve köylerde birçok kilise bulunmaktadır. Mimari yapı tarzları birbirine çok yakındır. Dikdörtgen, basit haç planlı, üç nefl i, üç apsisli, yarı açık narteksli, kırma çatılı ve yontu taştan yapılmış bazilikalardır. Mimarisine büyük önem verilen çatı kaplamaları çeşitlilik arz eder. İç bezemelerindeki kalem işlerinde geç dönem Türk-Barok üslubunun izleri görülür. Bugün bir kısmı sosyal amaçlı kullanılan kiliselerin, bulundukları yerler; Yukarı Kayabaşı, Sungurbey Mahallesi Rum kilisesi, Eski saray mahahallesi. Ermeni Kilisesi, Kumluca, Hamamlı, Konaklı, Fertek, Küçükköy, Yeşilburç, Ballıköy, Hançerli, Hasaköy ve Dikilitaş, Altunhisar, Ovacık, Uluağaç, Kiçağaç, Tırhan, vb. yerlerde geç Osmanlı döneminde yapılmış kiliseler mevcuttur.
=== Doğal turistik yerler ===
====Demirkazık Tepesi====
Çok güzel manzaraları olan bu dağ yaz ve kış ayrı güzelliklere sahiptir. Kayakevinin bulunduğu bu dağ, kış sporlarına müsâittir. Dağcılık tesisleri ve alabalık üretme çiftliği vardır.
[[Dosya:Demirkazik Crest of Aladag Mountains in Nigde Turkey.jpg|300px|küçükresim|sol|Aladağların en yüksek noktası Demirkazık Tepesi]]
==== Köşk ====
Bor ilçesinin [[Bahçeli]] kasabasında yeşillik ve sulak bir mesire yeridir.
====Ketençimen yaylası ====
Suyu bol, manzarası güzel ve yeşil bir yayladır. Dağda bulunur ama yüksek değildir. Çok büyük bir yayla olup düzlüğü de türkülere ilham kaynağı olmuştur. Niğde'de bulunan en büyük yüzölçümüne sahip yayladır. 2021 yılında tamamlanan kayak merkezi ile kış turizmine açılmıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/ketencimen-kayak-merkezinin-ilk-etabinin-yuzde-95i-tamamlandi/2123826|başlık=Ketençimen Kayak Merkezinin ilk etabının yüzde 95'i tamamlandı|erişimtarihi=|yazarlar=Hamza Tav|tarih=}}</ref>
==== Değirmenli Damlataş Mağarası====
Sulardan oluşan sarkıtlarla ve elektrikli aydınlatmasıyla görülmeye değer bir yerdir.
====[[Çiftehan Kaplıcaları]] ====
Niğde'nin Ulukışla ilçesine bağlı Çiftehan köyündedir.
== Kronoloji ==
| |||