Kullanıcı:Writer and flier/deneme tahtası: Revizyonlar arasındaki fark

[[Dosya:Turbofan operation.svg|küçükresim|231x231px]]

'''Bypass geçit oranı''', turbofan motorlu uçaklarda, motor içerisine giren çeşitli hava kütle oranlarından birisidir.

Turbofan motorlar yan geçit oranlarına göre düşük,orta,yüksek ve ultra yüksek yan geçit oranı olarak sınıflandırılabilmektedir. İş jetleri orta, savaş uçakları ise yüksek yan geçit oranlarına sahip motorları kullanır.

 

 

Bir gaz türbininin tüm gaz gücü itici nozulda kinetik enerjiye dönüştürülürse, uçak yüksek süpersonik hızlara uygundur. Eğer tam tersi şekilde düşük kinetik enerjiye sahip ayrı bir büyük hava kütlesine aktarılırsa, uçak en iyi sıfır hıza yani havada süzülmeye uygundur. Uçak performansını gaz gücü ayrı bir hava akımı ile gaz türbininin kendi nozul akışı arasındaki hızlar için gerekli bir oranda paylaştırır.

İlk jet uçağı [[sesaltı]] idi ve yüksek yakıt tüketimi nedeniyle bu hızlarda itki için nozülün yetersiz olduğu anlaşıldı ve 1936 gibi erken bir tarihte yan geçit teknolojisi önerildi. (İngiltere Patenti 471,368). Yan geçit oranı teknolojisinin altında yatan ilke, egzoz hızının, hala gerekli itişi sağlayan ancak daha az yakıt kullanan ekstra kütle akışı için değiş tokuş edilmesidir. [[Frank Whittle]] bu işleme "''akışı yavaşlatmak''" demektedir. Güç, gaz jeneratöründen ekstra bir hava kütlesine aktarılır, daha büyük çaplı bir itici jet, daha yavaş hareket eder. Yan geçit oranı, jetin hızını azaltmak için mevcut mekanik gücü daha fazla havaya yayar. Kütle akışı ve hız arasındaki aktarım, disk yüklemesi ve güç yüklemesi karşılaştırılarak pervaneler ve helikopter rotorlarına aktarılır. Örneğin, aynı helikopter ağırlığı, yüksek güçlü bir motor ve küçük çaplı bir rotor veya daha az yakıt için, daha düşük güçlü bir motor ve rotordan daha düşük hızla daha büyük bir rotor tarafından desteklenebilir.

 

Yan geçite sahip olmayan (turbojet) bir motorda, yüksek sıcaklık ve yüksek basınçlı egzoz gazı, bir itici nozul aracılığıyla genişleyerek hızlandırılır ve tüm itkiyi sadece bu güç üretir. Kompresör, türbinin ürettiği tüm mekanik gücü emer. Bir yan geçite sahip motor tasarımında ekstra türbinler, havayı motorun önünden arkaya doğru hızlandıran kanallı bir fanı çalıştırır. Yüksek yan geçit oranlı bir tasarımda, itme kuvvetinin çoğunu kanallı fan ve nozul üretir. Turbofanlar prensip olarak turboproplarla yakından ilişkilidir, çünkü her ikisi de gaz türbininin gaz gücünün bir kısmını, ekstra makineler kullanarak, sıcak egzoz gazının kinetik enerjiye dönüştürülmesi için daha az bir baypas akışına aktarır... devam edecek.<ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Bypass_ratio#:~:text=The%20bypass%20ratio%20(BPR)%20of,air%20passing%20through%20the%20core.|başlık=Bypass ratio Wikipedia}}</ref>

== Kaynakça ==