Patates: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
123snake45 (mesaj | katkılar) Değişiklik özeti yok |
Vandalist 123snake45 tarafından yapılan 25156150 sayılı değişiklik geri alınıyor. Etiketler: Geri al Geri alındı |
||
18. satır:
}}
'''Patates''' (''Solanum tuberosum''), [[patlıcangiller]] (Solanaceae) familyasından yumruları yenen otsu [[bitki]] [[tür]]üdür. Patates sözcüğü Amerika yerlilerinin dilinden İspanyolca aracılığıyle çeşitli Avrupa dillerine geçmiş, Türkçeye İtalyanca ve Yunancadan girmiştir.<ref>Kubbealtı Lugati</ref> Patatesin Türkçe eş anlamlısı '''çisil''' sözcüğüdür.<ref>[http://pauctle.com/entr/soz/potato/ PAÜ İngilizce Sözlük]</ref><ref>Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü</ref><ref>Bulmaca Sözlüğü</ref> Kıbrıs ağzında patatese '''badadez''' denilmektedir.<ref>Orhan Kabataş (2007), Kıbrıs Türkçesinin Etimolojik Sözlüğü, s. 40</ref> Boyu 70–80 cm’ye varan, beyazımsı-pembemsi [[çiçek]]ler açan, yumruları hariç zehirli köklü bir bitkidir. Patatesi diğer [[sebze]]lerden ayıran en büyük özelliği tohum ile üreme yerine [[Vejetatif üreme]] yapmasıdır. Yani patates ile geri dönüşüm kullanılarak elde edilmesidir. Örneğin: bir patates parçasını toprağın altına koyduğunuzda bu önce kendiliğinden patates bitkisi olur sonra patatesler toprağın altında çoğalırlar.
Bitkinin [[toprak]] altında kalan yumruları “patates” olarak bilinir. Bu yumrular [[nişasta]] bakımından zengin olduğundan önemli bir besin maddesidir. Patateste nişastadan başka belli bir oranda protein de bulunur; nişasta %20, protein %2'dir. Besin değeri 90 kaloridir. Bitkinin toprak üst kısımlarında zehirli [[alkaloid]]ler bulunmasına karşılık yumruları zehirli değildir. Ancak çimlenmiş patateslerde de bu alkoloitler teşekkül ettiğinden zehirlenmelere sebebiyet vermektedir. Patates yumrularında bulunan nişasta taneleri yumurta veya [[armut]] şeklinde olup, 70-100 mikron büyüklüğünde tanelerden ibarettir. Patates dış kabuk rengine göre sarı ile kırmızı, etine göre beyaz ve sarı olarak ayrılır. Patates [[tohum]]una ''milva'' denir. Özellikle Nevşehir [[Niğde (il)|Niğde]] illerinde yetiştiriciliği yapılır.
|