Anthony van Dyck: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Otorite kontrolü şablonu eklendi
Bazı yazım ve noktalama yanlışları düzeltildi. Başka viki sayfalarına bağlantılar eklendi ve düzenlendi. Fazlalık olan iç bağlantılar kaldırıldı.
26. satır:
[[Dosya:Anthonis van Dyck 008.jpg|küçükresim|Otoportresi (1613-14)]]
 
'''Sir Anthony van Dyck''' ([[Flamanca]]: Antoon Van Dijck; 22 Mart 1599, [[Anvers]] - 9 Aralık 1641, [[Londra]]), Flaman ressam. Anversli bir tacirin oğlu olarak dünyaya geldi.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Sir Anthony Van Dyck | url = http://www.abcgallery.com/V/vandyck/vandyckbio.html | yayımcı = [[abcgallery]] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150503094932/http://www.abcgallery.com/V/vandyck/vandyckbio.html | arşivtarihi = 3 Mayıs 2015 | ölüurl =evet}}</ref> Sanat yaşamı kısa; fakat göz kamaştırıcıdır. Prenslerin ve kralların gözdesiydi,.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Anthony Van Dyck | url = http://www.artbible.info/art/biography/anthony-van-dyck | yayımcı = [[Art and the Bible]] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150506093838/http://www.artbible.info/art/biography/anthony-van-dyck | arşivtarihi = 6 Mayıs 2015 | ölüurl =hayır}}</ref> [[İngiliz portre okulu]]nu kurdu<ref>{{Web kaynağı | başlık = The founder of the English school of Painting | url = http://www.historyofpainters.com/vandyck_painting.htm | yayımcı = [[historyofpainters]] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150219131502/http://www.historyofpainters.com/vandyck_painting.htm | arşivtarihi = 19 Şubat 2015 | ölüurl =evet}}</ref> ve bir renge adını verdi (Van Dyck kahverengisi).<ref>{{Web kaynağı | başlık = İngilizce Wikipedia, Van dyke brown maddesi | url = http://en.wikipedia.org/wiki/Van_dyke_brown | yayımcı = [[Wikipedia]] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150922000200/https://en.wikipedia.org/wiki/Van_dyke_brown | arşivtarihi = 22 Eylül 2015 | ölüurl =hayır}}</ref> 1609'dan 1612'ye kadar [[Hendrick Van Balen]]'in yanında çıraklık yaptı.<ref>Brown, Christopher: ''Van Dyck 1599-1641''. Royal Academy Publications, 1999. p. 15. ISBN 0-900946-66-0</ref> ''İhtiyar'' adlı bir resmi 1613 tarihini taşır.<ref>Vlieghe, Hans. ''[http://books.google.com/books?id=AS_NXFoY0M4C&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false Flemish Art and Architecture, 1585–1700]'', Yale University Press, 2004, p. 124. ISBN 0-300-10469-3</ref> [[Jacop Jordaens]] ve [[Peter Paul Rubens]] ile çalıştı,<ref>Brown, p. 17.</ref> 1618'de usta oldu. 1620'de koleksiyoncu [[Thomas Howard]] tarafından saraya sokuldu ve Howard'ın sayesinde Venedik resim sanatıyla tanıştı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Thomas Howard, 2nd Earl of Arundel and Surrey (1585-1646), Patron of art and collector | url = http://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp00145/thomas-howard-2nd-earl-of-arundel-and-surrey | yayımcı = [[National Portrait Gallery]] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110911132958/http://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp00145/thomas-howard-2nd-earl-of-arundel-and-surrey | arşivtarihi = 11 Eylül 2011 | ölüurl =evet}}</ref> 1622'den 1627'ye kadar [[İtalya]]'da oturdu; [[Roma]]'da Kardinal Bentivoglio'nun misafiri oldu, sonra [[Cenova]]'ya yerleşti ve özellikle portreler çizdi.
 
1627-1632 arasında Ansver'de kiliseler için çalıştı ve portreler yaptı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Anthony Van Dyck, Flemish Baroque Painter | url = http://hoocher.com/Anthony_Van_Dyck/Anthony_Van_Dyck.htm | yayımcı = [http://hoocher.com] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150417041209/http://hoocher.com/Anthony_Van_Dyck/Anthony_Van_Dyck.htm | arşivtarihi = 17 Nisan 2015 | ölüurl =evet}}</ref> 1630'da [[Paris]]'e gitti, meşhur kemerlerin [[Gravür|gravürlerini]] yaptı. 1632'de [[I. Charles (İngiltere kralı)|I. Charles]], ona [[şövalye]] unvanı verdi,<ref name="humanitiesweb.org">{{Web kaynağı | başlık = Anthony van Dyck, Biography | url = http://www.humanitiesweb.org/spa/gcb/ID/268 | yayımcı = [[humanitiesweb]] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150928192538/http://www.humanitiesweb.org/spa/gcb/ID/268 | arşivtarihi = 28 Eylül 2015 | ölüurl =hayır}}</ref> lütuflara ve paraya boğdu.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Anthony van Dyck | url = http://gardenofpraise.com/art57.htm | yayımcı = [[gardenofpraise]] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150313063327/http://gardenofpraise.com/art57.htm | arşivtarihi = 13 Mart 2015 | ölüurl =evet}}</ref> Van Dyck o tarihten sonra ingilizİngiliz soylularının resimlerini çizdi ve [[Blackfriars]] veya [[Eltham]]'daki kır evinde lüks bir hayat yaşadı.<ref>[[Dictionary of National Biography|DNB]] ret 3 May 2007 (causeway, and Eltham)</ref>
 
== Sanat yaşamı ==
 
Sanatçı önceleri [[Caravaggio]] ile Jordaens'in etkisi arasında kararsız kaldıktan sonra, yaygın fırça vuruşunu ve parlak renklerini benimsediği [[Peter Paul Rubens]]'in üslubuna kendini kaptırdı;<ref>{{Web kaynağı | başlık = Peter Paul Rubens | url = http://www.getty.edu/art/gettyguide/artMakerDetails?maker=3520 | yayımcı = [http://www.getty.edu] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20131001120959/http://www.getty.edu/art/gettyguide/artMakerDetails?maker=3520 | arşivtarihi = 1 Ekim 2013 | ölüurl =evet}}</ref> fakat bu üslubu değiştirerek kendi mizacına uydurmayı başardı. Rubens gibi edebî ve mitolojik konuları işledi. ''Su perilerinin yıkanması'', ''Diana ve Endymion'', ''Amaryllis ve Myrtila'', ''Renald ile Armida'' adlı eserleri, ressamın bu dönemine örnek olarak gösterilir. Anthony van Dyck aynı zamanda büyük bir katolik ressamdır; [[Valon Brabant]] ve [[Flandre]] kiliseleri için hazırladığı geniş tuvallerde, ölçülü ve yumuşak, yepyeni bir [[barok]] anlayışı görülür.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Graphic Art | url = http://www.nvva.nl/kok/grafiek.htm | yayımcı = [http://www.nvva.nl] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130604152416/http://www.nvva.nl/kok/grafiek.htm | arşivtarihi = 4 Haziran 2013 | ölüurl =evet}}</ref> Dindarlığı sonsuz, bitkin bir üzüntüyü yansıtan ince ayrıntılarla doludur. ''Kutsal Aile'', ''Pieta'' gibi tablolarında görülen bu özellik, resimlerinin beğenilmesinde büyük bir rol oynadı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Sir Anthony van Dyck (1599 - 1641) | url = http://www.artfortune.com/sir-anthony-van-dyck/artistbiographies-129590/ | yayımcı = [http://www.artfortune.com] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151208173251/http://www.artfortune.com/sir-anthony-van-dyck/artistbiographies-129590/ | arşivtarihi = 8 Aralık 2015 | ölüurl =hayır}}</ref> Fakat Anthony van Dyck asıl başarısını eşsiz portreciliğine borçludur.<ref name="humanitiesweb.org"/> [[Cenova]]'da, Rubens'in gösterişli portrelerini örnek alarak, Spinola'lar, Durazzo'lar gibi en büyük aileleri olanca haşmetleriyle resmetmeyi başardı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Van Dyck, Anthony (DNB00) | yazar = Lionel Henry Cust | url = http://en.wikisource.org/wiki/Van_Dyck,_Anthony_(DNB00) | yayımcı = [[wikisource]] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151203071414/https://en.wikisource.org/wiki/Van_Dyck,_Anthony_(DNB00) | arşivtarihi = 3 Aralık 2015 | ölüurl =hayır}}</ref> Şahlanan atlarını zaptetmeye çalışan binicilerin, ağır kumaştan giysileri içinde dimdik duran mağrur kadınların boy resimlerinde anıtsal bir görünüş elde etmek için Anthony van Dyck'in bulduğu yol, ufuk çizgisini aşağıdan almak, yüzleri aşağıdan yukarıya doğru bakılıyormuş gibi göstermekti.<ref name="artble.com">{{Web kaynağı | başlık = Anthony van Dyck Style and Technique | url = http://www.artble.com/artists/anthony_van_dyck/more_information/style_and_technique | yayımcı = [http://www.artble.com] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150920094524/http://www.artble.com/artists/anthony_van_dyck/more_information/style_and_technique | arşivtarihi = 20 Eylül 2015 | ölüurl =evet}}</ref> Bu alanda en başarılı eserleri olan ''Balbi Markizi'', ''Paola Adorno'', ''Marki Catttaneo'', beyaz atı üstünde ''Tommaso di Carignano'' ve bir kırmızılar cümbüşü içinde [[Roma]]'da yaptığı Kardinal Bentivoglio'nun portreleridir.
 
[[Brüksel]]'de ise, müşterilerinin çoğu [[burjuva]], dost veya sanatçı olduğu için, Van Dyck flamanFlaman üslubuna has yarı boy portrelerine döndü, sadeliğe, uçuk renklere, yuvarlak biçimlere daha çok önem verdi, kişisel ayrıntılar üstünde titizlikle durdu.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Sir Anthony (Antoon) van Dyck | url = http://www.artexpertswebsite.com/pages/artists/van_dyck.php | yayımcı = [http://www.artexpertswebsite.com] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150419154036/http://www.artexpertswebsite.com/pages/artists/van_dyck.php | arşivtarihi = 19 Nisan 2015 | ölüurl =evet}}</ref> Ressamlardan Jan J. de Waele ve G. de Grayer'in, heykeltıraş Colijns de Nole'ın ve özellikle Marie - Louise de Taxis'in portreleri, sanatçının bu dönem verdiği eserler arasındadır. Buna karşılık, [[İngiltere]]'de yaptığı dört yüz portrede Van Dyck bir siluetin, bir yüzün sadece en ayırt edici çizgilerini yakalamakla yetinmedi, her kişinin yüzünde o kişinin peşinden koştuğu ideali de yansıtmaya çalıştı.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Anthony van Dyck | url = http://www.artble.com/artists/anthony_van_dyck | yayımcı = [http://www.artble.com/] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150310145113/http://www.artble.com/artists/anthony_van_dyck | arşivtarihi = 10 Mart 2015 | ölüurl =hayır}}</ref> Bu resimlerde boyanın çok ince tabakalarla sürülmesi, en ince ayrıntıların bile belirmesine imkân verir; sıcak renklerle işlenen gölgeler, yaldızlı veya gümüş rengi ışığın etkisini daha da arttırır; kadife, ipekli ve saten gibi kumaşların şaşırtıcı gerçekçiliği, hepsi de seçme tonlarıyla ele alınan mavi, mor, beyaz gibi renklerin en iyi şekilde değerlendirilmesini sağlar.<ref name="artble.com"/> [[Bedford]] kontesi 'Anne Carr'ın, George ve Francis Villiers'nin, Mary Ruthven'in portreleri ile yeşillikler ortasında, atını dizgininden tutan, siyah şapkalı, beyaz ipek ceketli, kırmızı pantolonlu Charles I'in portreleri ve bunlara benzer daha nice resim, bir milletin imtiyazlı sınıfı açısından çizilmiş kocaman bir portresi gibidir.
 
Van Dyck'in portrelerinden bazıları, [[Chesterfield]] ve [[Darnley]] kontlarının, [[Mountbatten]] ve [[Norfolk]] lordlarının, [[Devonshire]] dükünün ve özellikle İngiltere kraliçesinin koleksiyonlarındadır. Dini tablolarının bir kısmı [[Meschelen]]'de Saint-Rombaut, [[Grand]]'da Saint Michel, [[Dendermonde]]'de Notre-Dame, [[Courtrai]]'de Notre-Dame, [[Anvers]]'de Augustinus kiliselerinde ve [[Seventhem]]'dedir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Sir Anthony Van Dyck | url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/622677/Sir-Anthony-Van-Dyck | yayımcı = [[Britannica]] | erişimtarihi = 23 Mayıs 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150429170603/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/622677/Sir-Anthony-van-Dyck | arşivtarihi = 29 Nisan 2015 | ölüurl =hayır}}</ref>
91. satır:
== Galeri ==
 
<center><gallery widths="140px140" heights="140px140" perrow="5">
Dosya:Anthonis van Dyck 050.jpg|"Otoportre", yak. 1621 <br/>[[Alte Pinakothek]], [[Münih]]
Dosya:Anthonis van Dyck 016.jpg|Elena Grimaldi, Cenova 1623
Dosya:Anthonis_van_Dyck_012Anthonis van Dyck 012.jpg| Lomelli Ailesi, kibirli Cenova'lılar 1623
Dosya:Anthonis van Dyck 048.jpg|Kutsal Aile Mısır'a gitmekte iken dinleniyor <br/>yak. 1630) Alte Pinakothek
Dosya:Anthonis van Dyck 021.jpg|Marie-Louise de Tassis, Antwerp 1630
Dosya:HenriettaMariaofFrance03.jpg|Kraliçe Henrietta Maria, Londra 1632
Dosya:Charles I with M. de St Antoine (1633); Anthony Van Dyck.jpg|I. Charles M. de St Antoine ile, 1633
Dosya:Anthonis_van_Dyck_044Anthonis van Dyck 044.jpg|I. Charles av için giysileriyle, Yakyak. 6351635, [[Louvre]], Paris
Dosya:Anton Van Dyck A Family Group.JPG|''Bir Aile'', yak. 1634-35, tuval üzerine yağlı boya, [[Detroit Sanat Enstitüsü]]
Dosya:Anthonis van Dyck 027.jpg|James Stuart, Richmond Dükü, yak. 1637