Konstantinopolis balyosu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
italyanca vikiden çeviriler ve düzenlemeler -(ileri okumalardaki bilgiler eklenene kadar geçici olarak) |
|||
48. satır:
1453 yılında İstanbul'un [[II. Mehmed]] komutasındaki Türk ordusu tarafından fethinin ardından Venedikliler ticaret kolonilerinin varlığını sürdürebilmek için [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlılar]] ile müzakere olanağı aradılar. Nihayet Venedik elçisi Bartolommeo Marcello'nun çabalarıyla 18 Nisan 1454 tarihinde bir ticaret anlaşması imzalandı. Bu anlaşma ile satılan mallarda %2 vergi ödenmesi koşuluyla Venedik ve Osmanlı tüccarlarının karşılıklı trafiğinde serbestlik sağlanmış ve Venedik Cumhuriyeti'ne İstanbul'da daimi elçi (balyos) bulundurma hakkı verilmiştir. İlk balyos Bartolomeo Marcello da bu tarihte seçilmiştir.<ref name=tugba/>Başlangıçta, bir yıl süreyle İstanbul'da daimi elçi olarak kalmalarına izin verilen balyosların kalış süreleri, 1479'da iki yıl olarak belirlenmiş, 1503'te ise bu süre üç yıla çıkartılmıştır.<ref name=tugba/>
1479 yılında Venedik ile Osmanlı Devleti arasında imzalanan ve Venedikli tüccarlara ticari ayrıcalıklar tanıyan antlaşmaya göre konumları daha da pekişmiş ve Osmanlı topraklarındaki Venedikliler arasındaki davalara da hakimlik yapmaya başlamışlardır.<ref>Venetians in the Levant in the Age of Selīm I , 2013 sf.99–112 </ref> Balyosların hükümetlerine düzenli bir şekilde sundukları raporlar, Osmanlı ülkesindeki siyasi, ekonomik ve toplumsal yaşama dair diğer Avrupa ülkeleri için de başlıca kaynağı teşkil ederdi. 1797 yılında [[Venedik Cumhuriyeti]]'nin [[Napolyon Bonapart]] komutasındaki Fransız ordularınca zapt edilip yıkılması Avusturya tarafından ilhakıyla bu müessese de tarihe karışmıştır.
==Görevleri==
=== Diplomatik Görevleri ===
Balyos, odern bir büyükelçi gibi bulunduğu ülke hakkında bilgi toplamak ,rapor yazmak , yanındaki memurları koardine etmek gibi görevleri yerine getirmekteydi.Bilgi toplarken Konstantinopolis’teki geniş venedik ağını kullanan balyoslar ayrıca bir casus ağı kurarak da bilgi toplayabiliyordu.Bu ağların içinde balyosa yakın kişiler ,tüccarlar hatta Osmanlı’da önemli görevler yürütmüş kişilerde olabiliyordu.<ref>Dursteler 2001, p. 3.</ref>Venedik elçi raporları özellikle Osmanlı klasik döneminde bir çok batı ülkesi için Osmanlı hakkında kaynak teşkil etmiş Osmanlı'ya ilişkin poltikalarını belirlemelerinde kritik rol oynamıştır.Bir Venedikli eğer Osmanlı topraklarında seyahat etmek isterse balyostan izin almak zorundaydı.Elçilik süresi biten ve Venedik'e dönen balyosun son önemli diplomatik görevi ise Venedik Senatosu huzurunda görevi sırasında yazdığı raporlardan oluşan [[sefaretname]]sini okumasıydı.[[Dosya:Capitulation between Venice and the Ottoman Empire signed 2 October 1540 following the Battle of Preveza.jpg|küçükresim|Savaş sonrasında ticaretin ve [[Osmanlı İmparatorluğu kapitülasyonları]]'nın yeniden başlaması için Venedik'e verilen imtiyazlar, 2 Ekim 1540.]]
=== Ticari ve Siyasi Görevleri ===
Balyos aynı zamanda [[Galata]] bölgesinde yaşayan
=== Dini Görevleri ===
==Önemli Balyoslar==▼
Balyos'un dini görevelerinin başında kendi isteği ile Müslüman olmamış Hristiyan köleleri azad etmek gelirdi ancak Balyos Padişah'la olan dengeleri bozmamak adına bu görevini sınırlı olarak yapabilmekteydi.Sadece bu iş için ayrılmış bir btüçe vardı bu bütçe balyos'lar yada Venedik'ten gelen Kilise bağışları üzerinden finanse ediliyordu.Bu sebeple bir çok köle azad edilme umuduyla Balyos'a başvuruyordu.
==Yaşamları==
Venedik'in önemli ailelerinden seçilen Balyos'lar genellikle bekar olarak gelip bekar olarak şehirden ayrılırlardı.Evlenmemelerinin perde arkası tam olarak bilinmemekle beraber bunun venedik iç polikasında evlilik yoluyla prestij elde etme şansından olmamak adına venedik'e dönmelerini bekledikleri düşünülür.Balyos olmak bu asil ailelerin mensupları için çok istenen bir görev değildi.Bunun başlıca sebebi olarak Venedik'ten Konstatinopolis'e uzun gemi yolcuğu gelmektedir bu yolculuk çeşitli hayati riskler barındırıyordu.Gönderilen bazı elçilerin yolculuğa bağlı ölümünden sonra Venedik senatosu gönderilen balyoslara bir doktorun eşlik etmesi kararını aldı.Balyos çeşitli sebeplerden hapsolması içten bile değildi fakat genelde bu ev hapsi oldukça sembolik ve rahattı ,hatta balyos gerekliyse özellikle de dini bir sebeple evden çıkabiliyordu.Balyos'lar ekonomik sıkıntı çektiklerinde ki bu sıkça olurdu tüccarlardan borç alma yoluna giderlerdi ancak zamanla bu tüccarlar balyosun borçlarını zamanında ödememesini öne sürerek borç vermeyi red etme yoluna gitmişlerdir.
▲===Önemli Balyoslar===
{{Ayrıca bakınız|Konstantinopolis balyoslari listesi}}
[[Dosya:Tintoretto - Marcantonio Barbaro, 1593.jpg|küçükresim|sağ|1568-1573 yılları arasında balyosuluk yapan Marcantonio Barbaro'nun Portresi]]
Balyoslar diplomaside önemli rol oynadıkları gibi iki ülkenin iç siyasetinde de etkili olmuşlardır.Bazı balyoslar Venedik'in önemli ailelerine mensuptu ve hatta balyosluk yaptıktan sonra doçe seçilen [[Carlo Ruzzini]] ve Paolo Renier gibi balyoslar da vardır.
[[Dosya:Paolo Renier paint by A. Longhi c. 1779.jpg|küçükresim|sağ|1771-1775 yılları arasında Balyos'luk sonrasında ise Doçe'lik yapan Paolo Renier ]]
====Balyos'un Korfu Ziyareti ====
[[Giacomo Casanova]] ‘nın hatılarında Korfu ziyareti sırasında Dönemin Balyosu Francesco Venier‘in ''Europa'' adlı 72 topluk dev bir kalyonla Konstantinopolis’e giderken korfu adasına uğramasından bahsedilir. Korfu Provveditore’sinden daha yüksek rütbeye sahip olduğu için of the kaldığı süre boyunca kendi bayrağı yükseltilmiş ve ''Provveditore'' aşağı çekilmiştir.<ref>The Memoirs of Jacques Casanova</ref>
==Balyos Hanı==
{{Ayrıca bakınız|Venedik Sarayı (Beyoğlu)}}
| |||