Hünnap: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
k şablon adı/parametre dz.
17. satır:
 
== Özellikleri ==
Sert çekirdekli, iri zeytin biçiminde ve büyüklüğündedir. İlk başlarda yeşil iken olgunlaştıkça kırmızıya ve siyah-mor renge döner. En dış kabuğu derimsi ve ince, pulpası (yumuşak kısım) kopartıldığında elmadaki gibi sert ve beyaza yakındır. Ancak birkaç saat içinde sarılaşır ve yumuşar. Birkaç gün içinde kabuğu da buruşur. Pulpa tatlı lezzetlidir.
 
Bahçelerde yetiştirildiği gibi yabanî olarak da bulunur.
 
Genellikle dikenli dalları olan {{convertdönüştürme|5|-|12|m}} yüksekliğe ulaşan küçük bir [[yaprak döken ağaç]] veya [[çalı]]<nowiki/>dır. [[Yaprak|Yaprakları]]ları parlak yeşil, oval-vurgulu, {{convertdönüştürme|2|-|7|cm}} uzunluğunda, {{convertdönüştürme|1|-|3|cm}} genişliğinde ve tabanında göze çarpan üç damarlı ve ince diş kenar boşlukları vardır.
 
[[Çiçek]]<nowiki/>leri küçüktür, {{convertdönüştürme|5|mm|kısalt=açık}} genişliğinde, göze çarpmayan beş sarımsı yeşil taç yaprağı vardır.
 
[[Meyve]]<nowiki/>si yenilebilir oval [[drupe]] {{convertdönüştürme|1.5|-|3|cm}} genişliğindedir; olgunlaşmadığında pürüzsüz-yeşildir, daha az asitli [[elma]] kıvamına ve tadına sahiptir, kahverengiden morumsu siyaha doğru olgunlaşır ve sonunda kırışır, küçük bir [[hurma]] gibi görünür. İki tohumlu [[zeytin|zeytin çekirdeği]]<nowiki/>ne <ref name="rushforth" /> benzeyen tek sert çekirdeklidir.[[Dosya:(Ziziphus jujuba) Foliage at Ammuguda 01.jpg|küçükresim|Haydarabad, Hindistan'da hünnap yaprakları|alt=|left|165x165px]]
 
[[Dosya:Azufaifas fcm.jpg|küçükresim|orta|'''<center>Taze Hünnap Meyveleri.</center>''']]
37. satır:
 
[[Kuzey Afrika]] ve [[Suriye]]’den [[Hindistan]]'a ve [[Çin]]'e yayıldığı düşünülmektedir.
Ağaç birçok iklime uyum sağlamakla birlikte iyi meyve vermesi için sıcak yazlara ihtiyaç duyar.
 
Türkiye’de Marmara, Batı ve Güney Anadolu’da bulunur. Ayrıca Karadeniz'de Çoruh Vadisi havzasında, Manisa'nın Demirci ilçesinde ve yaygın olarak Denizli'nin Çivril ilçesine bağlı Gümüşsu kasabasında bulunur ve değişik türleri görülür.
50. satır:
 
===Tıbbi kullanımı===
Meyve ve tohumları stresi azalttığına inanılan<ref>Goetz P. "Demonstration of the psychotropic effect of mother tincture of Zizyphus jujuba" ''Phytotherapie'' 2009 7:1 (31–36) https://doi.org/10.1007/s10298-008-0362-7 Mise en évidence d’un effet psychotrope de la teinture mère de Zizyphus jujuba Mill (original French title)</ref> Çin ve Kore'de [[geleneksel Çin tıbbı|geleneksel Çin tıbbı]]<nowiki/>nda ve geleneksel olarak mantar önleyici, antibakteriyel, ülser önleyici, iltihap önleyici, sakinleştirici,<ref>Jiang J.-G., Huang X.-J., Chen J., Lin Q.-S.,[https://www.americanbiosciences.com/pdf/Ziziphusstudy.pdf "Comparison of the sedative and hypnotic effects of flavonoids, saponins, and polysaccharides extracted from Semen Ziziphus jujube"], ''Natural Product Research'' 2007 21:4 (310–320) https://doi.org/10.1080/14786410701192827</ref> antispastik, antifertilite/doğum kontrolü, hipotansif ve antinefritik, kardiyotonik, antioksidan, bağışıklık uyarıcı ve yara iyileştirici özellikler için kullanılır.<ref>Mahajan R.T., Chopda M.Z. [http://www.phcogrev.com/text.asp?2009/3/6/320/59530 "Phyto-pharmacology of Ziziphus jujuba mill – A plant review"] Mahajan R.T., Chopda M.Z. ''Pharmacognosy Reviews'' 2009 3:6 (320–329)</ref> [[Kampo]] 'da kullanılan meyveler arasındadır.
 
Hünnap, [[Çin meyan kökü|Gan Cao]] ile birlikte Çin tıbbında diğer bitkileri uyumlaştırmak ve hafifletmek için kullanılır.
56. satır:
Hünnap yapraklarındaki bir bileşik olan [[Ziziphin]] tatlı tadı algılama yeteneğini bastırır.<ref name="crfsn-32-231">{{Akademik dergi kaynağı |başlık=Characteristics of antisweet substances, sweet proteins, and sweetness-inducing proteins |soyadı= Kurihara |ad=Y. |yıl=1992 |dergi=Crit Rev Food Sci Nutr |cilt=32 |sayı=3 |sayfalar=231-252|pmid = 1418601 |doi=10.1080/10408399209527598}}</ref>
 
Hünnap meyvesi ayrıca soğuk algınlığı ve gribi tedavi etmek için diğer bitkilerle birleştirilir.
 
Meyvesi vitaminler, amino asitler gibi birçok farklı sağlıklı özellik içerir.
 
Meyvenin kullanımı Çin tıbbında dalak hastalıkları için faydalı olabilir.<ref>{{CitationKaynak|titlebaşlık=Traditional Chinese Medicine. Determination of heavy metals in herbal medicines used in Traditional Chinese Medicine|url=http://dx.doi.org/10.3403/30281528u|publisheryayıncı=BSI British Standards|doi=10.3403/30281528u|access-dateerişimtarihi=2020-11-19}}</ref>
 
===Kaynakça===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Hünnap" sayfasından alınmıştır