Vikipedi:Tarafsız bakış açısı: Revizyonlar arasındaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi
Mopalo (mesaj | katkılar)
23.83.131.118 tarafından yapılan 24792447 sayılı değişiklik geri alınıyor.
Etiketler: Geri al Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
İsmail Kendir (mesaj | katkılar)
Düz.
Etiket: Geri alındı
2. satır:
{{politika özeti|Vikipedi kesinlikle tarafsızdır. Tüm Vikipedi maddeleri ve diğer ansiklopedik içerik tarafsız bakış açısı ile yazılmalı, tüm görüşler adil, orantılı ve herhangi bir eğilimden uzak olarak sunulmalıdır.}}
{{Politikalar}}
Vikipedi'nin '''tarafsız bakış açısı''' ('''TBA''') politikasına göre her madde, '''tüm taraflara eşit uzaklıkta''' ve '''[[yanlılık|yansız]]''' olarak, güvenilir kaynaklarda yayımlanmış [[Vikipedi:Doğrulanabilirlik|doğrulanabilir bilgilerle]] yazılmalıdır. Vikipedi'deki bütün maddeler ve diğer ansiklopedik içerikler tarafsız bir noktadan yazılmalıdır. TBA, Vikipedi ve [[meta:Founding principles|diğer Vikipedi projeleri]]nde [[Vikipedi:Beş temel taş|temel bir politikadır]]. Bu politika, '''tartışmaya açık değildiraçıktır''' ve tüm kullanıcılar maddelere bu politakaya uymalıuygun katkı sağlar, tüm maddeler ise bu politikaya göreuygun yazılmalıdıryazılır.
 
"Tarafsız bakış açısı" Vikipedi'nin üç temel ''içerik'' politikasından biridir. Diğer iki temel politika [[Vikipedi:Doğrulanabilirlik]] ve [[Vikipedi:Özgün araştırmalara yer vermemek]]tir. Bu üç politika birlikte, Vikipedi'nin ana alanında yer alan maddelerin türünü ve kalitesini belirler. Bu politikalar birbirini tamamlayan politikalar olduğu için tek başlarına yorumlanmamalı ve Vikipedi kullanıcıları bu üç politikayı bir arada değerlendirmelidir. Temel politikaların ve kuralların anlatıldığı sayfalarda yalnızca uygulamaları geliştirmek ve politikaların kolay anlaşılabilir hâle gelmesi için değişiklik yapılabilir.
 
== Tarafsız bakış açısının açıklanması ==
33. satır:
Tarafsızlık kurallarını basitçe şöyle tarif edebiliriz: Farklı kanılar üzerine olanlar da dahil olmak üzere yalnızca olguları belirtin, yalnızca kanıların kendisini belirtmeyin. Olgu ve kanı birbirinden farklıdır. "Olgu" diyerek "üzerinde ciddi bir tartışma olmayan bilgi" kastedilmektedir. Örnek olarak, bir anket çalışması sonucu yayımlanan sonuçlar bir olgudur. [[Mars (gezegen)|Mars]] adında bir gezegen olduğu bir olgudur. [[Mustafa Kemal Atatürk]]’ün Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı olduğu bir olgudur. Bu olguların geçerliliğini kimse tartışmaz, dolayısıyla bu olgulardan istediğimiz kadarını kullanmakta özgürüz.
 
"Kanı" diyerek ise "üzerinde bazı tartışmalar olan bilgi" kastedilmektedir. Bazı durumlarda konu üzerindeki tartışmaların ciddiye alınıp alınmaması üzerinde ortada kalınan durumlar olsa da bazı önermeler oldukça açık bir biçimde kanı niteliği taşır. Örneğin, [[Beatles]]’ın dünyanın en büyükmükemmel grubu olduğu kanıdır. [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]’nin [[Irak]]’ı işgal etmesinin doğru olduğunu söylemek bir kanıdır. Keza [[V.Murad]]'ın en iyi [[Osmanlı padişahları listesi|Osmanlı Padişahı]] olduğu da bir kanıdır.
 
Vikipedi yukarıda belirtildiği şekliyle kanılardan çok olguların belirtilmesine adanmıştır. Bir kanıyı belirtmek istediğimizde, bu kanının kimin tarafından verildiğini söyleyerek bu kanıyı bir olguya çevirebiliriz. Dolayısıyla, "Beatles en büyük müzik grubuydu" demek yerine, anket sonuçlarıyla doğrulanabilecek olan "ABD’lilerin çoğu Beatles’ın en büyük müzik grubu olduğuna inanır" demek bir olgudur. "Beatles, Billboard listesine girmiş birçok şarkı yapmıştır" sözü de bir olgudur. Bu şekilde ilk cümledeki öznel kanıyı, ikinci ve üçüncü cümlede olduğu gibi doğrulanabilir bir şekilde kanı üzerine olguyu verebiliriz. <!--?-->Dikkat edilmesi gereken, burada yapılan siyasi tartışmalarda söylenen "bazıları inanır ki…" lafından farklı olarak kanının atfedildiği kaynak ya da kişi tanımlanabilir ve nesnel olarak belirlenebilir bir topluluk olmak durumundadır. İsim verilmesi durumunda da sözü edilen kişinin konu üzerinde tanınmış bir otorite olması gerekir.
109. satır:
 
Bu politikaya bağlı kalmamızın başka bir nedeni daha vardır. Okuyucular tarafından herhangi bir kanıya bağlı kalmalarını ummadığımız anlaşıldığında, kendi kararlarını kendilerinin vermesi sağlanır dolayısıyla da ''entelektüel bağımsızlık'' sağlanmış olur. Totaliter hükümetler ve dogmatik kurumlar her zaman Vikipedi'ye karşı çıkmak için bir neden bulacaklardır. Eğer tarafsızlık politikamıza sadık kalmayı başarabilirsek, birçok konuda birbiriyle çatışan teorilerin sunulması, Vikipedi yazarlarının yani tüm katılımcıların okuyucuları kendi kanılarını oluşturmada özgür bıraktığı fikrini destekleyecektir. Farklı bakış açılarını, okuyucunun herhangi birisini kabul etmesini istemeden sunan yazılar serbest bırakıcıdır. Tarafsızlık, dogmacılığın hakkından gelir. Vikipedi'de çalışan herkes bunun iyi bir şey olduğunda hemfikir olabilir.
 
Kısacası düşüncenizin doğruluğundan o kadar eminsinizdir ki, ona eğilim gösterilmeden tarafsız bir dille yazılmış maddelerin bile insanları kendine çekeceğini düşünürsünüz. Bu sebeple düşüncenizin pozitif olarak taraflı bir üslûpla anlatılmasına zaten gerek duymazsınız.
 
=== Örnek: Kürtaj ===