Roma Krallığı: Revizyonlar arasındaki fark

{{Eski ülke bilgi kutusu

|kendi_dilindeki_adı = ''Regnum Romanum''

|dipnotlar =

}}

'''Roma Krallığı''', [[Antik Roma]] döneminde [[Roma, İtalya|Roma]] şehri ve topraklarının [[monarşi]] ile yönetildiği dönem. Efsaneye göre [[Roma]]'yı [[Romulus ve Remus]] kardeşler kurmuştur. [[Eski çağ]] tarihçileri, Roma Krallığı'nın başlangıcı olarak [[MÖ 753]] tarihini verirler. Roma’nın krallık dönemi politik tarihi hakkında bilinenler oldukça azdır. Arkeolojik bulgulara göre Roma krallık döneminde geniş caddelerin ve görkemli yapıların inşa edilmeye başlandığı büyük bir şehir olma yolundaydı. Roma henüz bu dönemde Latium bölgesinde yaşayan Latin şehirleri birliğinin önderiydi. [[Etrüskler|Etrüsk]]ler, üzerinde egemenlik kurdukları [[Latinler|Latin]] [[köy]]lerini birleştirip Roma kentini kurarken yerli halkı kentin kurulmasında zorla çalıştırmışlar. Bu durum iki toplumun arasını açmıştır. [[Latinler|Latin halkı]]nın zamanla güçlenen [[aristokrat]]ları, iki buçuk yüzyıl sonra ayaklanarak [[MÖ 509]] yılında [[Etrüskler|Etrüsk]] [[kral]]ını kovmuşlar ve [[Roma Cumhuriyeti]]'ni kurmuşlardır.<ref>

{{Kitap kaynağı|soyadı= Asimov |ad= Isaac|başlık= Asimov's Chronology of the World|yer= New York |yayıncı= HarperCollins|basım= |yıl= 1991 |isbn= 0-06-270036-7 |sayfa= [https://archive.org/details/asimovschronolog00asim_0/page/69 69]|url= https://archive.org/details/asimovschronolog00asim_0|urlerişimi=kayıtlı}}</ref><ref>Matyszak 2003, s. 12.</ref>

== Senato ve halk meclisi ==

Roma şehrinin başında bulunan krala yaşlılardan oluşan bir grup destek vermekteydi. Bu grubun oluşturduğu kuruma Latince'de yaşlı anlamına gelen ''senex'' sözcüğünden türetilen ve yaşlılar meclisi anlamına gelen ''[[Senato (Roma)|senato]]'' adı verilmiştir. Sadece patriciuslar senato üyesi olabilirdi. Kral tarafından seçilen üyelerin sayısı başlangıçta 100 olmasına rağmen bu sayı giderek artmıştır. Kralın danışma kurulu olan senato, onun çağrısı ile toplanırdı önemli olaylarda kralın senatonun görüşünü alması bir gelenekti. Kralın ölümü halinde yerine yenisi seçilinceye kadar geçen ve ''[[Fetret|interregnum]]'' yani ara kralık dönemi olarak tanımlanan dönemde ülkeyi yöneten senato yeni kralın belirlenmesinde de önemli rol oynamaktaydı. Kral ordunun başkomutanıydı. Bu görevi dışında kral yönettiği toplumu tanrılara karşı temsil etmekteydi, senato ve halk meclisi toplantılarını yönetmekteydi. Halk meclisi ''curia'' adı verilen aile birliği mensuplarının oluşturduğu ''[[Comitia curiata]]'' adıyla yılda iki kez ve ayrıca zorunlu hallerde toplanmaktaydı.<ref>Plutarch ''Life of Romulus'' Book I ch. 28</ref> Comita curiata daha ziyade ''patricii'' denen tam hukuklu vatandaşların oluşturduğu bir meclisti. Comitia curiata'nın görevi kralın seçimi, kanunların yapılması ve savaş kararı almaktı. Curia başkanları ayrıca cinayet, politik suçlar gibi ceza hukuku ve özel hukukla ilgili konularda da son karar verici konumundaydılar.<ref>Everitt 2012, s. 24-25.</ref><ref>Matyszak 2003, s. 20-21.</ref> Krallık döneminin sonunda Comita curiata'nın yerini yüzler meclisi anlamına gelen ''[[Comitia centuriata]]'' aldı. Bu kez bu meclise sadece ''patricii'' olan vatandaşlar değil, onlara göre daha az haklara sahip olan sınırlı hukuklu ''plebler'' de girebiliyordu. Böylece tüm Roma vatandaşları, ister zengin ister fakir olsun tek meclis çatısı altında toplanmış oluyordu ve ''plebler'' de orduya girip askerlik yapabiliyorlardı.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Le Glay, Marcel.|url=http://worldcat.org/oclc/760889060|başlık=A history of Rome|tarih=2009|yayıncı=Wiley-Blackwell|isbn=978-1-4051-8327-7|oclc=760889060|erişimtarihi=25 Temmuz 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200725132827/http://worldcat.org/oclc/760889060|arşivtarihi=25 Temmuz 2020|ölüurl=hayır}}</ref>

 

== Toplumsal sınıflar ==

=== Client ===

Ekonomik yönden patriciilera bağlı, onlara tabi olan kişilerdi. Clientler patriciilerin hizmetinde çalışırlar ve onların himayesinden yararlanırlardı. Krallığın sonlarına doğru da pleb sınıfına yükseldiler.

 

== Popüler Kültürde Roma ==

== Kaynakça ==

{{kaynakça|2}}

{{Antik Roma}}

{{Otorite kontrolü}}