Musa Kazım Onar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Ulam eklendi |
Ek ve detaylı bilgi |
||
7. satır:
| doğum_yeri = [[Hadim, Konya]]
| ölüm_tarihi = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1930|12|5|1881|1|1}}
| ölüm_yeri = [[Viyana]]
| diğer_adları = Musa Kazım Efendi (Onar)
| bilinen =
| meslek = Milletvekili, TBMM Başkanı, Hukuk Profesörü
}}
'''Musa Kazım Onar''' (d. 1881, [[Hadim, Konya]] - ö. 5 Aralık 1930 [[Viyana]]), [[Türkler|Türk]] [[siyasetçi]].
== Eğitim hayatı ==
Evli ve beş çocuk babasıdır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/index.html | başlık = TBMM Albümü | erişimtarihi = 11 Haziran 2014 | yayımcı = tbmm.gov.tr | tarih = 31 Ekim 2012 | yazar = | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160304193552/https://www.tbmm.gov.tr/TBMM_Album/Cilt1/index.html | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl = hayır }}</ref> Evlatları; eski Konya senatörü [[Ahmet Onar]], eski Anayasa Mahkemesi Başkanı [[Orhan Onar]] ve eski CHP İl Başkanı İhsan Onar'dır. 1930 yılında verem tedavisi nedeniyle bulunduğu Viyana'da hayatını kaybetmiştir{{kaynak belirt}} ve [[Edirnekapı Şehitliği]]’ne defnedilmiştir.▼
Musa Kazım Efendi (Onar), 1881 yılında Konya'da doğdu. Musa Hocazade Ahmet Efendi’nin oğludur. Eğitim hayatına Hadim’de başlayan Musa Kazım Efendi, daha sonra Konya’ya gelerek İrfaniye Medresesi’ne girdi. Orada Yalvaçlı Ömer Vehbi Efendi olarak da bilinen eski Konya milletvekillerinden [[Ömer Vehbi Büyükyalvaç]]'tan sarf, nahiv, mantık, maânî, beyan, bediî, usul-ı fıkıh, ilm-i kelâm ve hadis gibi ilimlerde eğitim aldı. İrfaniye Medresesi sonrasında girdiği Konya Hukuk Mektebi'ni 1911 yılında birincilikle bitirdi.
Son Osmanlı [[şeyhülislam]]larından ve vukuatlı bir kişilik olan [[Mustafa Kazım Efendi]] ile karıştırılmamalıdır.▼
== Selanik Hukuk Mektebi ve Konya Barosu yılları ==
1912 yılında, İstanbul’da, o dönem yeni açılan Selanik Hukuk Mektebi'nde müderrislik (günümüzdeki anlamıyla akademisyenlik) sınavlarını kazanır ve Mecelle ve Usul i Fıkıh müderrisi olarak Selanik'te göreve başlar. [[Balkan Savaşları]] başlayana kadar Selanik'te hukuk öğrencilerine eğitim veren Musa Kazım Onar, Selanik'in Osmanlı egemenliğinden çıkmasıyla Konya’ya geri döner ve Selanik Hukuk Mektebi de kapanır.
Konya'ya geri dönen Musa Kazım Efendi burada avukat olarak çalışmaya başlar ve Osmanlı İmparatorluğu'nun İstanbul'dan sonraki ikinci barosu olan Konya Barosu'nu kurar. Vefat edene kadar Konya Baro'sunun başkanlık görevini yürütür.
== Milletvekilliği ve Bakanlık Dönemi ==
1919 Konya Mebusu olarak Osmanlı Mebusan Meclisi’ne katılır ve hem Konya’yı temsil eder hem de Osmanlı'nın son mebuslarından biri olur. Osmanlı Devleti'nin İtilaf Devletleri'nce işgaline direniş göstermek amacıyla kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne yine Konya Milletvekili olarak 23 Nisan 1920 tarihinde katılır. 1920-1922 yılları arasında TBMM'de birinci Reis vekilliği görevinde bulunur.
Musa Kazım Efendi, 1. 2. 3. ve 4. dönemlerde milletvekili olarak mecliste bulunur. Ayrıca 15 Nisan 1923 tarihinde, Ali Fethi Okyar’ın kurmuş olduğu hükümette Şer’iyye ve Evkaf Vekili olarak, bugünkü anlamıyla bakanlık görevlerinden birine atanır. Bunlara ek olarak Türkiye Ziraat Bankası’nın bozulduğu bir dönemde, bankanın İdare Meclisi Reisliği’ne de getirilir ve bu alanda faydalı çalışmalarda bulunur.
== Vefatı ==
1929'da verem rahatsızlığı nedeniyle tedavi için Viyana'ya gönderilir ve tedavisi bitip Türkiye'ye geri dönmek üzereyken Viyana Tren Garı'nda rahatsızlanarak 1930 yılında vefat eder. Naaşı İstanbul’a getirilmiş ve [[Edirnekapı Şehitliği]]’ne defnedilmiştir. Atatürk'ün yakın bir dostu olan Musa Kazım Onar'ın vefatı Mustafa Kemal Atatürk'ü de derinden etkilemiştir ve Musa Kazım Efendi'nin çocuklarının eğitimi ile yakınen ilgilenmiştir.
Musa Kazım Onar'ın evlatları da Türkiye Cumhuriyeti'ne hizmette bulunmuşlardır. [[Ahmet Onar]] Konya senatörü, [[Orhan Onar]] Anayasa Mahkemesi Başkanı ve [[İhsan Onar]] Konya İl Başkanı olarak görev almışlardır.
== Aile ==
▲
Onar ailesi, Musa Kazım Efendi'nin vefatından sonra "Onar" soyadını yeni kurulan ülkenin temellerini kurma ve onarma görevi ile almıştır. Ailenin önde gelen isimleri arasında Konya Senatörü [[Ahmet Onar]], Anayasa Mahkemesi Başkanı [[Orhan Onar]], Konya İl Başkanı [[İhsan Onar]] ve Mustafa Kemal Atatürk'e Atatürk soyadının verilmesini sağlayan eski Konya Milletvekili [[Hazım Naim Onat]] da yer alır. Konya'nın önde gelen ailelerinden, [[Vedat Milor]]'un da mensubu olduğu Karahafız ailesi ve de Gilisralıoğlu ailesi ile akrabalardır.
▲Son Osmanlı [[şeyhülislam]]larından
== Kaynakça ==
| |||