Fârâbî: Revizyonlar arasındaki fark

'''Fârâbî''' ({{Dil|fa|الفارابي|dil_adı=e}}), tam künyesiyle '''Ebû Nasr Muhammed bin Muhammed bin Tarhan bin Uzluğ el-Fârâbî et-Türkî'''<ref name="Iranica">{{Web kaynağı | ad = Dimitri | soyadı = Gutas | başlık = Farabi | çalışma = Encyclopædia Iranica | erişimtarihi = 4 Nisan 2010 | url = http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i | arşivurl = https://web.archive.org/web/20151208154029/http://www.iranicaonline.org/articles/farabi-i | arşivtarihi = 8 Aralık 2015 | ölüurl =hayır}}</ref> ya da [[batı dünyası|Batı]]′da bilinen adıyla '''Alpharabius''' (872<ref name="Henry Corbin">{{Kitap kaynağı| soyadı=Corbin | ad=Henry |eşyazarlar=[[Seyyid Hüseyin Nasr]] and Utman Yahya| başlık=History of Islamic Philosophy | yıl=2001 | yayıncı=Kegan Paul | isbn=978-0-7103-0416-2}}</ref>, [[Otrar|Fârâb]]<ref name="BEA">{{Ansiklopedi kaynağı | editör = Thomas Hockey et al | soyadı = Dhanani | ad = Alnoor | başlık=Fārābī: Abū Naṣr Muḥammad ibn Muḥammad ibn Tarkhān al‐Fārābī |ansiklopedi= The Biographical Encyclopedia of Astronomers | yayıncı = Springer | yıl = 2007 |yer= New York | sayfalar =356-7| url=http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.htm | isbn=978-0-387-31022-0}} ([http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf PDF version] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130916064730/http://islamsci.mcgill.ca/RASI/BEA/Farabi_BEA.pdf |tarih=16 Eylül 2013 }})</ref> - 950/951, [[Şam]]<ref name="BEA" />), 8. ve 13. yüzyıllar arasındaki [[İslam'ın Altın Çağı]]'nda yaşamış ünlü [[İslam felsefesi|filozof]] ve [[Orta Çağ İslam dünyasında bilim|bilim adamı]]. Aynı zamanda [[Orta Çağ İslam dünyasında bilim|gökbilimci]], [[mantık]]çı ve [[İslami müzik|müzisyen]]dir.

 

 

Farabi'nin bu büyük katkısının yanında ''İkinci Üstad'' kabul edilmesinin ana nedeni [[İbn-i Haldun]]'a göre onun mantık alanında yaptığı çalışmalardır.<ref name="Nasr2001216"/> Farabi, Aristo'nun 6 ciltlik temel mantık kitabı [[Organon]]'un tüm bölümlerini içeren çeviriler ve şerhler kaleme aldı ve Organon'u iki bölüm daha ekleyerek 8 kitaba çıkardı. Mantık ifadeleri, onu ifade etmek için kullanılan dil ve bilgi ile ilişkili olduğu için Farabi'nin mantık dışında dil felsefesi ve [[epistemoloji]] üzerinde de yoğun şekilde durduğu görülür. Farabi'nin diğer bir çalışma alanı Doğa felsefesi, Metafizik ve Psikoloji olmuştur. Doğa anlayışı dönemin [[Batlamyus]]çu dünya merkezli görüşüne uygundur. Farabi'nin geliştirdiği [[sudûr teorisi]] ise [[Neoplatoncu]] ve [[İsmailîlik|İsmaili]] kökenlere dayanır. Bu anlayış daha sonra [[İbn-i Sina]] tarafından geliştirildi. Farabi'ye atfedilen kitapların sayısı 100 ile 160 arasındadır.<ref name="Nasr2001216"/><ref name="Ateş199025"/>

* Olivier Roy, "The new Central Asia: the creation of nations ", I.B.Tauris, 2000. 1860642799. pg 167: "Kazakhistan also annexes for the purpose of bank notes Al Farabi (870-950), the Muslim philosopher who was born in the south of present-day Kazakhistan but who persumably spoke Persian, particularly because in that era there were no Kazakhs in the region"

* Ḥannā Fākhūrī, Tārīkh al-fikr al-falsafī ʻinda al-ʻArab, al-Duqqī, al-Jīzah : al-Sharikah al-Miṣrīyah al-ʻĀlamīyah lil-Nashr, Lūnjmān, 2002.

* David Deming,"Science and Technology in World History: The Ancient World and Classical Civilization", McFarland, 2010. pg 94: "Al-Farabi, known in Medieval Europe as Abunaser, was a Persian philosopher who sought to harmonize.."

 

==== Türk kökeni teorisi ====

Hakkında sonradan yazılan biyografilerde verilen listelerde 100<ref name="Nasr2001216"/> ile 160<ref name="Ateş199025">{{Harvnb|Ateş|1990|p=25}}</ref> arasında eserin Farabi'ye atfedildiği görülür. Bu eserlerin ancak küçük bir kısmı bize ulaşmış durumdadır. Ancak son yıllarda yapılan çalışmalar sayesinde ulaşılan eser sayısı giderek artmaktadır.<ref name="Nasr2001216"/> Farabi'nin eserleri küçük risaleler şeklindedir. Örneğin Millî Eğitim Bakanlığı tarafından küçük boyutlu cep kitabı olarak basılan ve en önemli eserlerinden olan "İlimlerin Sayımı" (İhsa'ül Ulûm), çevirenin önsözleri çıkarılırsa 90 sayfa, "Faziletli Şehir" ([[El-Medinetü'l Fâzıla]]) 110 sayfa kadardır.

 

 

== Yöntemi ==