Mehmedoğlu Hızır Bey: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yzkoc (mesaj | katkılar)
düzeltme
Yzkoc (mesaj | katkılar)
düzeltme
39. satır:
'''Mehmedoğlu Hızır Bey''' (ö. {{yaklaşık}} 1360), [[Aydınoğulları Beyliği]]’nin üçüncü beyidir.
 
Öncülü [[Umur Bey]]'in ağabeyidir, 1348'de ölen Umur Bey’inölünce yerine geçmiştir. Hızır Bey, iktidarının başında Latinler ile yirmi maddelik çok ağır şartları haizsahip ve papa tarafından da onaylanan bir antlaşmayı 18 Ağustos 1348 günü imzalamaya mecbur kaldı. Bu antlaşmaya göre beyliğin elindeki bütün iskelelerden alınmakta olan gümrük vergisinin yarısının Latinler'e verilmesi, Hristiyan gemilerinin serbestçe Aydınoğulları limanlarına girebilmesi, bütün deniz kuvvetlerinin silahlarını bırakması ve Latinler'in Aydınoğulları Beyliği'nde konsolos bulundurmaları kabul ediliyordu.<ref name="TDV"/>
 
Buna rağmen Aydınoğulları kısa zamanda toparlandılar ve 1350 yılında [[İzmir]]'de bulunan Latinler'e saldırmak için hazırlıklar yaparak [[Eğriboz]] ve [[Girit]] adasını tehdit ettiler. Öte yandan, [[Levant]] işlerine derin ilgi duyan [[Papa VI. Clemens]] 1352'de öldü. Yeni [[Papa VI. Innocentius]], [[Venedik Cumhuriyeti|Venedik]], [[Kıbrıs]] ve [[Rodos]] hükümdarlarına İzmir'i savunmaları için tavsiyelerde bulunduysa da papanın bu tavsiyeleri dikkate alınmadı. Nitekim önce Rodos’taki [[Hospitalier Şövalyeleri]] Hızır Bey ile yeni bir antlaşma yaptılar. Arkasından Hızır Bey, [[Ceneviz-Venedik savaşları|Ceneviz-Venedik rekabetinden]] faydalanarak [[Ceneviz Cumhuriyeti|Ceneviz]] ile de münasebetlerini kuvvetlendirip bir antlaşma imzaladı. Çok geçmeden Aydınoğulları ile Venedik arasındaki münasebetler de yeniden tesis edildi. Fakat Aydınoğulları ile Girit arasındaki barış müzakereleri uzun sürdü. Sonuç olarak Nisan 1353 tarihinde kaleme alınan antlaşma metni, iki ay sonra Girit yönetimi tarafından onaylandı. Hızır Bey kendi ülkesi içinde ticaretin güvenliğini sağlamayı kabul ediyor ve denizde Venedik teknelerini korumayı taahhüt ediyordu. O, bu antlaşmayla açıkça Venediklilere kuvvetini kabul ettirmişti. Buna göre hububat, kuru sebzeler, çiftlik hayvanları ve esirler üzerine % 6 vergi konuldu. Tüccar, gerek ihracat gerekse ithalat için % 2 vergi ödemek mecburiyetinde idi. Bu şekildeki ağır vergilere rağmen Venedikliler, Cenevizliler tarafından Karadeniz’den[[Karadeniz]]’den uzaklaştırıldıkları için bu antlaşmayı kabule mecbur olmuşlardı. Bu antlaşma, tahminen Papa VI. Clemens'den on yıl önce başlayan ve Venediklilerin önderliğini yaptığı Aydınoğulları Beyliği'ne karşı olan seferberliği kesin bir şekilde sona erdiriyordu.<ref name="TDV"/>
 
Hristiyan dünyası geçici olarak Haçlı seferleri planlarını terk etti ve beyliğin zengin bölgelerine ticari bakımdan nüfuz etmeye çalıştı. Venedik ve Aydınoğulları arasında bundan sonraki çatışmalar büyük ölçüde önemini yitirdi. Hızır Bey yaklaşık 1360 yılında öldü. Ondan sonra beyliğin başına İsa Bey geçti.<ref name="TDV">{{ansiklopedi kaynağı |soyadı=Erçil |ad=Erdoğan |yazarbağı= |editör= |editör-bağ= |ansiklopedi=[[TDV İslâm Ansiklopedisi]] |başlık=Aydınoğulları |çeviribaşlık= |url=https://islamansiklopedisi.org.tr/aydinogullari |erişimtarihi=11 Ocak 2021 |dil=Türkçe |basım= |tarih= |yıl=1991 |ay= |yayıncı=[[Türkiye Diyanet Vakfı]] |cilt=4 |yer= |id= |isbn= |oclc= |doi= |sayfalar=239-241 |alıntı= |kaynak= }}</ref>