Zend Hanedanı: Revizyonlar arasındaki fark

|kendi_dilindeki_adı = سلسله زندیه التَّركمانية العلوية

|tam_adı = ZendZendî Alevî-Türkmen Hanedanı

'''Saltanat-ı Zêndîyâh et-Turkmanî el-Alevîyye"

|harita_altyazısı = ZendZendî Türkmen Alevî Hanedanı

|yaygın_diller = [[Türkçe]], [[Farsça]]

|din = [[İslam]] ([[Caferilik|CaferilikAlevî]]-[[Bektâşî]]) Mezhebi([[Câferîlik]])

[[Dosya:Zand-majles.jpg|küçükresim|200px|Zend-î Türkmen Hanedanı dönemine ait sanatTasavvuf zikri örneği (1790)]]

'''Zend-î Alevî-Türkmen Hanedanı''' ({{Dil|fa|سلسله زندیه, التَّركمانية العلوية / Silsilah-i Zandīyah et-Turkmanî el-Alevîyye|dil_adı=eFarsça}}), 1750-1794 yılları arasında günümüz İran dolaylarındabölgesinde hüküm sürmüş [[Lek]]Türkmen<ref name="p. 277">''A fourth pretender was Karim Khan, son of Aymak of the Zand, a section of Lakpersia and turkish tribe'', Sir Percy Molesworth Sykes, ''A History of PersiPersia (Iran)'', Macmillan and co., limited, 1930, [https://books.google.com/books?id=y6BCAAAAIAAJ&q=%22A+fourth+pretender+was+Karim+Khan,+son+of+Aymak+of+the+Zand%22&dq=%22A+fourth+pretender+was+Karim+Khan,+son+of+Aymak+of+the+Zand%22&hl=en&ei=b_RKTr-IK4jqmAWpmNHuBw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC0Q6AEwAA p. 277.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160427171727/https://books.google.com/books?id=y6BCAAAAIAAJ&q=%22A+fourth+pretender+was+Karim+Khan,+son+of+Aymak+of+the+Zand%22&dq=%22A+fourth+pretender+was+Karim+Khan,+son+of+Aymak+of+the+Zand%22&hl=en&ei=b_RKTr-IK4jqmAWpmNHuBw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CC0Q6AEwAA |tarih=27 Nisan 2016 }}</ref><ref name="p. 158">''One of the contenders for power was the turkish Zand Leader Karim Khan Zand, a member of the Lak tribe near Shiraz'', William Marsden, Stephen Album, ''Marsden's Numismata orientalia illustrata'', Attic Books, 1977, ISBN 978-0-915018-16-1, [https://books.google.com/books?id=zDtmAAAAMAAJ&q=%22One+of+the+contenders+for+power+was+Karim+Khan+Zand,+a+member+of+the+Lak+tribe+near+Shiraz,%22&dq=%22One+of+the+contenders+for+power+was+Karim+Khan+Zand,+a+member+of+the+Lak+tribe+near+Shiraz,%22&hl=en&ei=vfVKTuL8J6H8mAXfp8TxBw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCkQ6AEwAA p. 158.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160424232956/https://books.google.com/books?id=zDtmAAAAMAAJ&q=%22One+of+the+contenders+for+power+was+Karim+Khan+Zand,+a+member+of+the+Lak+tribe+near+Shiraz,%22&dq=%22One+of+the+contenders+for+power+was+Karim+Khan+Zand,+a+member+of+the+Lak+tribe+near+Shiraz,%22&hl=en&ei=vfVKTuL8J6H8mAXfp8TxBw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCkQ6AEwAA |tarih=24 Nisan 2016 }}</ref><ref>The Turkish Zand Leader Karim Khan, the founder of the Zand dynasty of Persia that succeeded the AfsharidsAfsharid-Turks, was himself born to a family of these Lakturkish deportees (of the Zand tribe), [[Mehrdad R. Izady]], ''The KurdsTurks: A Concise Handbook'', Taylor & Francis, 1992, ISBN 978-0-8448-1727-9, [https://books.google.com/books?id=I9mr6OgLjBoC&pg=PA12 p. 12.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160503051313/https://books.google.com/books?id=I9mr6OgLjBoC&pg=PA12 |tarih=3 Mayıs 2016 }}</ref><ref name="p. 17">''KurdishZandî Turkman leaderLeader, Karim Khan Zand,...'', [[Wadie Jwaideh]], ''The KurdishTurkish National Movement: Its Origins and Development'', Syracuse University Press, 2006, ISBN 978-0-8156-3093-7, [https://books.google.com/books?id=FCbspX-dGPYC&pg=PA17 p. 17.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160520050310/https://books.google.com/books?id=FCbspX-dGPYC&pg=PA17 |tarih=20 Mayıs 2016 }}</ref><ref name="p. 308:0" />Lokman<ref I. Meho, Kelly L. Maglaughlin, ''Kurdish Culture and Societyname=":1" An/> Annotatedkökenli Bibliography'',bir GreenwoodHanedan Publishing Groupolup, 2001. ISBN 978-0-313-31543-5,günümüz [https://books.google.com/books?id=sl4PIeyWriUC&pg=PA308[İran]] p.coğrafyasındaki 308.]Alevî-Türkmen {{Webarşiv|url=https://webdevletidir.archive.org/web/20160610124853/https://books.google.com/books?id=sl4PIeyWriUC&pg=PA308 |tarih=10 Haziran 2016 }}</ref><ref name="Cambridge:0">''...theKaynak: bulkAlevî of the evidence points to their being one of the northern Lur or Lak tribesDevletleri, who may originally have been immigrants of Kurdish originc.''2, Peter Avery, William Bayne Fisher, Gavin Hambly, Charles Melville (eds.), ''The Cambridge History of Iran: From Nadir Shah to the Islamic Republic''187, CambridgeZendî UniversityAlevî Press,Türkmen 1991,Hanedanı ISBN 978-0-521-20095-0, [https://books.google.com/books?id=H20Xt157iYUC&pg=PA64Muharrem p. 64.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160624041332/https://books.google.com/books?id=H20Xt157iYUC&pg=PA64 |tarih=24 Haziran 2016 }}Uçan</ref><ref name="Jwaideh 2006:1">{{Kitap kaynağı|soyadı=Jwaideh|ad=Wadie|başlık=The Kurdish national movement: its origins and development|yıl=2006|url=https://books.google.com/books?id=FCbspX-dGPYC&pg=PA17|erişimtarihi=15 Eylül 2016|arşivurl=https://web.archiveiranicaonline.org/webarticles/20160520050310/https://books.google.com/books?id=FCbspXalids-of-tabarestan-daylaman-and-dGPYC&pg=PA17|arşivtarihi=20 Mayıs 2016|ölüurl=hayır}}gilan</ref> kökenli [[İran]] devletidir. Hanedan, [[Luristan]]'da [[Nadir Şah]] Afşar tarafından doğu İran'a sürülmüş fakat onun ölümünden sonra tekrar geri gelmiştir.<ref>Kunke, Mariana: Nomadenstämme in Persien im 18. und 19. Jahrhundert. Berlin 1991, s. 78, Minorsky, V.: Lak, EI, l III.P. 10.11, Karim Khan Zand: [http://www.encyclopedia.com/doc/1G2-3404703458.html], Percy Molesworth Sykes: A History of Persia (Iran), 2004, s. 277, M. R. Izady: The KurdsZandi-Turks, Washington 1992, s. 54-55</ref> Zend aşiretinin başkanı [[Kerim Han]] tarafından kurulmuştur.

Kerim Han ve Alimerdan Han Bahtiyarî 1747 yılında Nadir Şah'ın ölümünden doğan karmaşa ve yönetim boşluğundan yararlanarak orta İran´ın yönetimini ele geçirmişlerdir<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.iranologie.com/history/history13.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=16 Mart 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20060221110309/http://www.iranologie.com/history/history13.html |arşivtarihi=21 Şubat 2006 |ölüurl=evet }}</ref>. Daha sonra ikisi birlikte [[Safevî hanedanı]]ndan olan bir şehzade seçerek kendileri için III. İsmail adında bir kukla hükümdar oluşturdular.<ref>{{kitap kaynağı |başlık=The Oxford History of Historical Writing: Volume 3: 1400-1800 |soyadı1=Rabasa |ad1=José |soyadı2=Sato |ad2=Masayuki |ad3=Edoardo |soyadı3=Tortarolo |ad4=Daniel |soyadı4=Woolf |yıl=2012 |yayıncı=Oxford University Press |isbn=9780198738008 |sayfa=189 |erişimtarihi=18 Haziran 2016}}</ref> Kerim Han askerî kumandan olmayı seçerken, Alimerdan Han sivil bir yönetici olmayı seçti. Bir süre sonra hem III. İsmail adındaki kukla hükümadarı hem de ortağı Alimerdan Han'ı bertaraf eden Kerim Han 1760 yılında kendi hanedanı, Zendi Hanedanı kurdu. Hiçbir zaman ''hükümdar'' sıfatını kullanmadı ve kendini ''Halkın Vekili'' olarak adlandırdı.

| Allah Murad (Keytas) Han Zend Hazareh'in oğlu

| Kaçar [[Ağa MohammedMuhammed Han]] tarafından tahttan indirilme, kör edilme ve katledilme.

* [http://www.iranchamber.com/history/zand/zand.php http://www.iranchamber.com/history/zand/zand.php] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20111023202555/http://www.iranchamber.com/history/zand/zand.php |tarih=23 Ekim 2011 }}

* [http://www.friesian.com/iran.htm#zand http://www.friesian.com/iran.htm#zand] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20070302081903/http://www.friesian.com/iran.htm#zand |tarih=2 Mart 2007 }}

[[Kategori:LurlarAlevî devletler]]