Ahmet Cevdet Oran: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
4 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7
Etiketler: Elle geri alma Geri alındı
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
Etiket: Elle geri alma
1. satır:
'''Ahmet Cevdet Oran''' (1862 - 27 Mayıs 1935<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.nkfu.com/soru-cevap/question/ahmet-cevdet-oran-kimdir/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Haziran 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20190602102527/https://www.nkfu.com/soru-cevap/question/ahmet-cevdet-oran-kimdir/ |arşivtarihi=2 Haziran 2019 |ölüurl=yes evet}}</ref>), Türk yayıncı, yazar ve gazeteci.
 
[[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'nin ilk yayıncılarından birisi olarak 1894’ten itibaren ''[[İkdam]]'' gazetesini yayınladığından "İkdamcı" diye anılır. Gazetenin kurucusu ve başyazarı idi. [[Türkçülük]] akımının basın alanındaki ilk temsilcilerinden birisidir. Rotatif baskı (dairesel klişe ile yapılan) tekniğini ilk defa basında deneyen kişidir.
 
== Yaşamı ==
1862’de [[İstanbul]]’un [[Aksaray, İstanbul|Aksaray]] semtinde doğdu. Babası, [[Gerede]]’nin [[Çoğullu, Gerede|Çoğullu Köyü’nden]] İstanbul’a göç etmiş bir tütün tüccarı olan Hacı Ahmet Efendi idi.<ref Name=koy>{{Web kaynağı |url=http://www.cogullu.8m.com/09.html |başlık=Çoğullu Köyü Tanıtım Sayfası |erişimtarihi=30 Ekim 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20101115015932/http://www.cogullu.8m.com/09.html |arşivtarihi=15 Kasım 2010 |ölüurl=yes evet}}</ref> Kaptanpaşa Rüştiyesi’nin ardından [[İstanbul Ünversitesi Hukuk Fakültesi|Mekteb-i Hukuk]] ve Mekteb-i Mülkiye’yi tamamladı. Özel öğretmenlerden Arapça, Fransızca, Almanca ve Rumca öğrendi.
 
Gazetecilik hayatına 1883'te ''[[Tercüman-ı Hakikat]]''’te başladı; Resmi Gazete niteliğindeki ''[[Takvim-i Vakayi]]''’de devam etti. Bir süre [[Tütün Rejisi|Reji]] ve [[Osmanlı Bankası]]'nda ve Hariciye Nezaretinde çalıştıktan sonra gazeteciliğe döndü. ''[[Sabah]]'', ''[[Tarik]]'' ve ''[[Saadet]]'' gazetelerinde başyazarlık yaptı.
10. satır:
Temmuz 1894’te ''[[İkdam]]'' gazetesini yayınlamaya başladı. “Osmanlı” adını eksik bulduğundan çıkardığı gazeteyi “Siyasi Türk Gazetesi” olarak niteledi. Gazetesi yoluyla dilde sadeleşme akımını ve Türkçülük akımını savundu. İkdam Kütüphanesi adıyla birçok kitap bastı. 1908 yılında, [[İkinci Meşrutiyet]]’in ilânından sonra gazetesinin yazar kadrosunu genişletti, teknik imkânlarını geliştirdi. [[İttihat ve Terakki]] yönetimine karşı bir tutum alan gazetenin tirajı 40 bine kadar yükseldi.
 
Ahmet Cevdet, [[31 Mart Olayı]]’ndan sonra ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. 1923’e kadar [[Fransa]] ve [[İsviçre]]’de yaşadı. Bern'deki İngiliz Büyükelçisi Sir Horace Rumbold, 5 Aralık 1918'de İngiltere Dışişleri Bakanlığı'na gönderdiği kapalı tel yazısında; Ahmet Cevdet'in ismi "...sahibi bulunduğu ''İkdam'' gazetesini, Türkiye'de İngiliz çıkarlarından yana seferber etmek niyetinde olan Ahmet Cevdet'e ne denli işlem yapılması konusunda kendisine talimat gönderilmesi..." şeklinde geçiyordu.<ref>[[Salâhi R. Sonyel]], ''Kurtuluş Savaşı Günlerinde İngiliz İstihbaratının Türkiye'deki Eylemleri'' S.3-4</ref> ''İkdam'' gazetesi mütareke yıllarında [[Yakup Kadri Karaosmanoğlu|Yakup Kadri Bey]] yönetiminde yayımlandı. Ahmet Cevdet, 1923’te [[Cumhuriyetin İlanı|Cumhuriyet’in ilânından]] sonra Türkiye’ye döndü. Sağlık sorunları yüzünden gazetenin yönetimini Mecdi Sadrettin’e bıraktı. 27 Mayıs 1935 tarihinde Ankara’da toplanan Matbuat kongresinde kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. İstanbul’da, Eyüpsultan Mezarlığı’na defnedildi.<ref name=dursun>{{Web kaynağı |url=http://www.osmanli.org.tr/makaleler-4-250.html |başlık=Dursun Gürlek, İkdamcı Cevdet, Osmanlı Araştırmaları Vakfı Sitesi, Makaleler Bölümü |erişimtarihi=30 Ekim 2010 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20100731165027/http://www.osmanli.org.tr/makaleler-4-250.html |arşivtarihi=31 Temmuz 2010 |ölüurl=yes evet}}</ref>
 
== Dış bağlantılar ==