Güney Rodezya: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
2 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
82. satır:
'''Güney Rodezya''', [[Afrika]] kıtasının güney kesiminde [[Büyük Britanya]] [[kraliyet kolonisi]] olarak 1923 ile 1980 yılları arasında belirli dönemlerde varlığını sürdüren koloni bölgesi. Bölge 1965 yılında tek taraflı olarak [[Rodezya]] (1970 yılından itibaren ''Rodezya Cumhuriyeti'') ismi ile bağımsızlığını ilan etmiş ancak hiçbir ülke tarafından kabul görmemiştir. Ülkenin kurulu olduğu bölgede günümüzde [[Zimbabve]] bulunmaktadır.
 
1888 yılında [[Ndebeleler]]in kralı tarafından var olan yeraltı madenlerini çıkartabilmesi adına [[Cecil Rhodes]]'e tanınan toprak imtiyazı sonucunda Avrupalılar bölgeye göç etmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.rhodesia.me.uk/documents/OrderInCouncil1898.pdf |başlık=www.rhodesia.me.uk |erişimtarihi=1 Nisan 2017 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131203002814/http://www.rhodesia.me.uk/documents/OrderInCouncil1898.pdf |arşivtarihi=3 Aralık 2013 |ölüurl=yes evet}}</ref> Bu bölge üzerinde [[Almanya]] ve [[Portekiz]]'in de hak iddialarına karşı [[Büyük Britanya]] bölgeyi 1891 yılında kendi himaye bölgesi olarak ilan etmiştir. Britanya 1923 yılında bölgeyi ilhak ederek kraliyet kolonisi olarak tamamen bünyesine dahil etmiştir.
 
İlerleyen süreçte beyaz Avrupalıların egemenliği altına giren bölgede beyazların ve siyahi yerlilerin ayrı alanlarda yaşaması adına ayrı yerleşim alanları oluşturulmuştur. 1953 yılında bölge komşu sömürge bölgeleri ile birlikte [[Rodezya ve Nyasaland Federasyonu]] çatısı altında birleştirilmiştir. 1963 yılına kadar bu federasyon içerisinde yer alan bölge 1964 yılında diğer bölgeler [[Kuzey Rodezya]] (günümüzde [[Zambiya]]) ve [[Nyasaland]]'a (günümüzde [[Malavi]]) tanınan bağımsızlık hakkı Güney Rodezya'ya tanınmamış ve bölgenin adı tekrar Güney Rodezya olarak değiştirilmiştir. Ülkenin bağımsızlığının tanınmaması olarak [[Ian Smith]] önderliğinde iktidarda olan beyaz yönetimin, siyahi nüfusun yönetimde yer almasını kabul görmemesi olduğu ve Britanya'nın sahip olduğu ''çoğunluk olmadan bağımsızlık yok'' ([[İngilizce]]:''No independence before majority rule'') düşüncesi etkili olduğu ifade edilmiştir.<ref>Ian Smith: The Great Betrayal. Londra 1997</ref><ref>[http://hansard.millbanksystems.com/commons/1966/dec/20/rhodesia House of Commons Hansard] 20 Aralık 1966</ref>
 
Yaşanan bu gelişmelerin ardından 1 Kasım 1965 yılında bölge tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/11/newsid_2658000/2658445.stm |başlık=.Rodezya, bağımsızlık ilanı ile Birleşik Krallık'tan ayrıldı |erişimtarihi=1 Nisan 2017 |arşiv-urlarşivurl=https://web.archive.org/web/20160410053840/http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/11/newsid_2658000/2658445.stm |arşiv-tarihiarşivtarihi=10 Nisan 2016 |ölüurl=no hayır}}</ref> Bu tek taraflı ilanın ardından [[Birleşmiş Milletler]] tarafından ülkeye [[Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 216 sayılı kararı|216]] ve [[Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 217 sayılı kararı|217]] sayılı BM Güvenlik Konseyi kararları ile yaptırım uygulanmıştır.<ref>[http://undocs.org/S/RES/216(1965) BM Güvenlik Konseyi 216 sayılı karar metni]</ref><ref>[http://undocs.org/S/RES/217(1965) BM Güvenlik Konseyi 217 sayılı karar metni]</ref> Bağımsızlık ilanı sonrasında iktidar yanlısı kişilere karşı siyahi kişiler tarafından başlatılan gerilla savaşı kapsamında birçok saldırı gerçekleştirilmiştir.
 
Yaşanan bu gerilla savaşını bitirmek adına 1976 yılında gerçekleştirilen [[Rodezya Konferansı]]'nda barış görüşmeleri gerçekleştirilmiş ancak herhangi bir sonuca ulaşılamamıştır. 1978 yılında gerçekleştirilen seçimler sonucu mecliste çoğunluğu elde eden siyahiler, aynı zamanda yeni başbakanın da siyahi olmasını sağlamışlardır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Güney_Rodezya" sayfasından alınmıştır