Vikipedi

Hâmân (İslam): Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Ben Bilal (mesaj | katkılar)
4.520 değişiklik
BySterio (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
1.827 değişiklik
k subjektif yorum kısmı ve tevrat hikayesinin bir versiyonu şeklinde olduğu görüş kısmı çıkarıldı (kaynak verilmemişti)
1. satır:
'''Hâmân''', [[Kur'an]]'da [[Musa]], [[Firavun]] ve [[Kârûn]] ile birlikte anılan bir şahıstırşahıs veya figürdür.<ref name=":0" /> Kur'an anlatısında [[Musa]] kendisine bildirilen [[Tevrat|ayetler]]<nowiki/>le birlikte [[Firavun]], Hâmân ve [[Kârûn]]'a gider ancak onlar [[Musa]]'yı sihirbazlıkla ve yalancılıkla suçlarlar.<ref name=":0" /><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=40&ayet=24|başlık=Mü’min Suresi 24. Ayet|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=www.kuranmeali.com}}</ref> [[Musa]]'nın davetini kabul etmeyen Firavun: "''Sizin için benden başka bir tanrı tanımıyorum''." der<ref name=":3">{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=28&ayet=38|başlık=Kasas Suresi 38. Ayet|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=www.kuranmeali.com}}</ref> ve Hâmân'dan, [[Musa]]'nın tanrısına ulaşmak için kendisine bir kule yapmasını ister.<ref name=":0" /> En sonunda [[Firavun]], Hâmân ve [[Kârûn]] günahlarından ötürü cezalandırılırlar.<ref name=":0" />
 
== İlgili ayetler ==
[[Kasas Suresi|Kasas]] (5-8):<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=28&ayet=5|başlık=Kasas Suresi 5. Ayet|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=www.kuranmeali.com}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=28&ayet=6|başlık=Kasas Suresi 6. Ayet|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=www.kuranmeali.com}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=28&ayet=7|başlık=Kasas Suresi 7. Ayet|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=www.kuranmeali.com}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=28&ayet=8|başlık=Kasas Suresi 8. Ayet|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=www.kuranmeali.com}}</ref><blockquote>Yeryüzünde güçsüzleştirilip ezilenlere lütfederek diledik ki onları önderler ve varisler yapalım. Ve onları yeryüzüne yerleştirelim, Firavun, Haman ve ordularına, korktukları şeyi gösterelim. Musa'nın annesine: "Onu emzir, ancak ne zaman onun can güvenliğinden endişelenirsen onu ırmağa at. Korkma, üzülme. Biz onu sana döndürecek ve onu elçilerden biri yapacağız," diye vahyettik. Nihayet Firavun'un ailesi, kendileri için bir düşman ve üzüntü kaynağı olacak o bebeği aldı. Firavun, Haman ve orduları suçlular idiler.</blockquote>[[Kasas Suresi|Kasas]] (38):<ref name=":3" /><blockquote>Firavun, "Ey ileri gelenler, ben sizin için benden daha iyi bir tanrı bilmiyorum. Haman, benim için balçığın üzerinde ateş yakarak tuğla hazırla ve Musa'nın tanrısına ulaşabilmem için bir kule yap. Ben onun yalancı olduğuna inanıyorum," dedi.</blockquote>[[Ankebût Suresi|Ankebût]] (39):<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=29&ayet=39|başlık=Ankebût Suresi 39. Ayet|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=www.kuranmeali.com}}</ref><blockquote>Karun, Firavun ve Haman'ı da... Musa, onlara apaçık delillerle gitmişti; ancak onlar yeryüzünde büyüklük tasladılar. Atlatıp kaçamadılar</blockquote>[[Mü'min Suresi|Mü'min]] (24):<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=40&ayet=24|başlık=Mü’min Suresi 24. Ayet|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=www.kuranmeali.com}}</ref><blockquote>Firavun'a, Haman'a ve Karun'a... "Bu sihirbazın ve yalancının biridir," dediler.</blockquote>[[Mü'min Suresi|Mü'min]] (36):<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=40&ayet=36|başlık=Mü’min Suresi 36. Ayet|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=www.kuranmeali.com}}</ref><blockquote>Firavun dedi ki, "Haman, benim için bir kule dik de yollara erişeyim."</blockquote>
 
==Anlatının kaynağıAnlatı ile ilgili tartışma ve görüşler==
İslami yorumlar ise O'nu Tevrat anlatılarından bağımsız, Mısır ve Firavunlar ile bağlantılı bir kişi veya figür olarak görme eğilimindedir.<ref name=":0" /><ref name=":1">{{Web kaynağı|url=https://istekuran.net/sureler/49-kasas-suresi.html|başlık=49-KASAS SURESİ|erişimtarihi=26 Kasım 2020|tarih=20 Aralık 2016|dil=tr|çalışma=Hakkı Yılmaz|soyadı=vuralk}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.fetva.net/yazili-fetvalar/kuranda-adi-gecen-haman-ile-tevrattaki-haman-ayni-kisiler-mi.html|başlık=Kur’an’da adı geçen Haman ile Tevrat’taki Haman aynı kişiler mi? – Fetva|erişimtarihi=26 Kasım 2020|dil=tr}}</ref> Çünkü Eski Ahit'te Hâmân, Firavun'un değil [[Ahameniş İmparatorluğu|Pers]] kralı [[I. Serhas|Ahaşveroş]]'un veziri olarak geçmektegeçmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://incil.info/kitap/Ester/9|başlık=İncil: Ester 9|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=incil.info}}</ref> ve[[Kur'an]]'da zamangeçen ve"''firavun''" mekankelimesinin kaymalarıde ileünvan değişimoluşundan geçirmiş<ref name=":1" /><ref name=":0" /> ilham alan yorumcular tarafından "''hâmân''"ın bir şahıs değil, [[tevratAmon]] hikayesi,rahiplerine hikayeninverilen kaynağıbir olarakunvan görülmektedirolduğu düşünülmektedir.<ref name=":0" />
 
İslami yorumlar ise O'nu Tevrat anlatılarından bağımsız, Mısır ve Firavunlar ile bağlantılı bir kişi olarak görme eğilimindedir.<ref name=":0" /><ref name=":1">{{Web kaynağı|url=https://istekuran.net/sureler/49-kasas-suresi.html|başlık=49-KASAS SURESİ|erişimtarihi=26 Kasım 2020|tarih=20 Aralık 2016|dil=tr|çalışma=Hakkı Yılmaz|soyadı=vuralk}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.fetva.net/yazili-fetvalar/kuranda-adi-gecen-haman-ile-tevrattaki-haman-ayni-kisiler-mi.html|başlık=Kur’an’da adı geçen Haman ile Tevrat’taki Haman aynı kişiler mi? – Fetva|erişimtarihi=26 Kasım 2020|dil=tr}}</ref> Çünkü Eski Ahit'te Hâmân, Firavun'un değil [[Ahameniş İmparatorluğu|Pers]] kralı [[I. Serhas|Ahaşveroş]]'un veziri olarak geçmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://incil.info/kitap/Ester/9|başlık=İncil: Ester 9|erişimtarihi=26 Kasım 2020|çalışma=incil.info}}</ref> [[Kur'an]]'da geçen "''firavun''" kelimesinin de ünvan oluşundan <ref name=":1" /><ref name=":0" /> ilham alan yorumcular tarafından "''hâmân''"ın bir şahıs değil, [[Amon]] rahiplerine verilen bir unvan olduğu düşünülmektedir.<ref name=":0" />
 
[[Amon]] [[Mısır mitolojisi|Mısır]]'ın en önemli [[ilah]]larından biridir ve adı halen Yahudi, Hıristiyan ve Müslüman halklar arasında duaların peşinden söylenen [[Âmin]], amen, yamin gibi ifadelerin içerisinde yüksek sesle söylenir.<ref>''[http://www.theosophy-nw.org/theosnw/ctg/am-an.htm COLLATION OF THEOSOPHICAL GLOSSARIES] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080315181624/http://www.theosophy-nw.org/theosnw/ctg/am-an.htm |tarih=15 Mart 2008 }} Erişim: 1 Ocak 2012.''</ref><ref>''The Origin of the Word Amen, Ed. by Issa & Faraji, Amen Ra Theological Seminary Press.''</ref><ref>[http://www.assemblyoftrueisrael.com/Documents/WordsandtermsintheScriptures.html Assembly of Yahweh, Cascade (an Assembly of True Israel, of the Diaspora) Words and Definitions critical to the correct understanding of the Scriptures and Christianity.] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080226152813/http://assemblyoftrueisrael.com/Documents/WordsandtermsintheScriptures.html |tarih=26 Şubat 2008 }} Erişim: 1 Ocak 2012</ref><ref name="Britannica Amon">{{Britannica|21208|Amon (Egyptian god)|18 Mart 2012}}</ref>
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Hâmân_(İslam)" sayfasından alınmıştır