Timur: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
k 2003:E2:B735:D100:B0EE:BDEA:CFF9:1DE6 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Vitruvian tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi.
Etiket: Geri döndürme
Bağlantı kaynakları eklendi
Etiketler: Geri alındı Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği
30. satır:
1370'ten itibaren düzenlediği seferlerle bugünkü [[Orta Asya]], [[Rusya]], [[İran]], [[Hindistan]], [[Afganistan]], [[Azerbaycan]], [[Gürcistan]], [[Ermenistan]], [[Irak]] ve [[Suriye]]'yi kapsayan toprakları ele geçirerek 1402'de yapılan [[Ankara Savaşı]]'nda [[Osmanlı Devleti|Osmanlı]] padişahı [[Yıldırım Bayezid]]'i mağlup edip esir alarak [[Anadolu]]'ya hakim oldu.
 
Timur, sağ ayağı aksak kalacak şekilde darbe aldığından dolayı kendisine Aksak Timur anlamına gelen [[Farsça]] ''Timur-i leng''<ref>http://search.eb.com/failedlogin?target=/eb/article-9072544</ref>, [[Türkçe]]leşmiş olarak ''Timurlenk'' batılılar tarafından ise ''Tamerlane'' denilmekteydi. Timur'un düşüncesi [[Cengiz Han]]'ın ölümünden sonra parçalanan ve onun torunları tarafından kurulan [[Çağatay Hanlığı]], [[İlhanlılar]] ve [[Altın Orda Devleti|Altın Orda]] kalıntıları üzerinde [[Moğol İmparatorluğu|Cengiz İmparatorluğu]]nu tek bir siyasi çatı altında yeniden ayağa kaldırmaktı. Seferleri de bu düşüncesini doğrular niteliktedir ve saltanatının sonuna doğru bunu büyük ölçüde başarmıştı. Ön­ce yeniden birleştirdiği Çağatay ulusunun başına geçti. Ardından batıda [[Hülagû Han]] topraklarını kendi hükümdarlığına kattıktan sonra kuzeye yönelip, [[Altın Orda]]'nın üzerinde ege­menlik sağladı. Ancak 1405 yılında [[Çin]]'i fethetmek üzere düzenlediği seferde yolda hastalanarak hayatını kaybetti. Timur, hayatı boyunca [[Cengiz Han]] yasasına çok önem vermiştir. Cengiz Han soyundan Kazan Han'ın kızı Saray Mülk Hanımı nikâhına alarak damat anlamına gelen ''Küregen'' lakabını taşımaya hak kazanmıştır.<ref>[http://www.radikal.com.tr/ek_haber.php?ek=r2&haberno=435 Timur, Timuri, Timur(lu)lar, Radikal, 06 - 02 -2005] 2</ref> [[Cengiz Han]]'ın soyundan gelmediği için "[[Han (sıfat)|Han]]" unvanı yerine "[[Emir]]" unvanını kullanmıştır<ref>Manz, Beatrice Forbes (1999). ''The Rise and Rule of Tamerlane''. Cambridge University Press, p.109. ISBN 0-521-63384-2.</ref> ve ölünceye kadar kukla dahi olsa, Cengiz Han soyundan birini ''Han'' olarak yanında taşımıştır. Timur bir yandan Cengiz yasasının uygulayıcısı olurken diğer taraftan kendine ''İslamın Kılıcı'' şeklinde atıfta bulunarak fetihlerini meşrulaştırmak amacıyla İslami semboller kullanmıştır. 1398'de Hindistan'da [[Delhi Sultanlığı]], 1401'de Suriye'de Memluk Devleti ve 1402'de [[Ankara Savaşı]]'nda Osmanlı Devleti'ne karşı kazandığı zaferlerden sonra [[İslam]] dünyasındaki en büyük güç konumuna geldi. Hristiyan Gürcüler, ateşe tapan Hindular ve İzmir'de Hristiyan Şovalyeleri'ne karşı hareket ederken gaza ödevini yerine getiren gazi hükümdar imajını üstlendi. Ancak kimi tarihçilere göre Timur için yasa, şeriattan önce gelmekteydi.
 
Seferlerinin en kanlısı ve uzunu Batı Asya'daki seferleridir. Birincisi üç, ikincisi beş ve üçüncüsü yedi sene sürmüştür. Kanlı ve yıkıcı seferlerine rağmen, girdiği hiçbir ülkede de [[âlim]]lerin ve sanatkarların incitilmesine müsaade etmemiştir ve teslim olanlara zarar verilmesine izin vermemiştir. Fethettiği ülkelerdeki âlimleri, ustaları ve sanatkarları başkentinde toplayarak Semerkant'ın imarına çok önem vermiştir. Timur'un kurduğu devlet, Türk-Moğol devlet esasları ve Türk­-Moğol askeri teşkilat unsurları ile İslam, bilhassa [[Farslaşmış toplum|İran medeniyeti]] un­surlarının kendine mahsus bir birleşimidir.<ref>"Timur (Turkic conqueror)." Encyclopædia Britannica. Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2011, [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/596358/Timur Online Edition].</ref><ref>Josef W. Meri, Medieval Islamic Civilization, Routledge, 2005, p.812 [http://books.google.com/books?id=H-k9oc9xsuAC&printsec=frontcover&hl=en#v=onepage&q Online Edition]</ref><ref>Massoume Price, Iran's Diverse Peoples: A Reference Sourcebook, ABC-CLIO, 2005, p. 56, quoted ''Belonging to a minor military family, and of Turkish origin, Timur was born in Transoxiana (present-day Uzbekistan) in the fourteenth century. He rose to prominence in the service of the local Mongol ruler, claimed to be descended from Chingiz-Khan, and defeated all competitors.'' [http://books.google.com/books?id=gzpdq679oJwC&printsec=frontcover&hl=en#v=onepage&q Online Edition]</ref>.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Timur" sayfasından alınmıştır