Işık hızı: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k →Hızın üst limiti: Düzeltme, değiştirildi: imkan → imkân AWB ile |
9 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7 |
||
4. satır:
Yüzyıllar boyunca süren ve giderek daha da kesinleşen ölçümler sonucunda 1975'te ışığın hızının 299.792.458 m/s olduğu 4 milyarda birlik bir belirsizlikle hesaplanmıştır. 1983 yılında metre Uluslararası Ünite Sistemi (SI) tarafından, ışığın boşlukta 1/299.792.458 saniyede katettiği mesafe olarak yeniden tanımlanmıştır. Bunun sonucu olarak, c'nin değeri metrenin tanımı tarafından net bir şekilde sabitlenmiştir.
<ref name="BIPM_SI_units"><cite class="citation" id="CITEREFInternational_Bureau_of_Weights_and_Measures2006">International Bureau of Weights and Measures (2006), [http://www.bipm.org/utils/common/pdf/si_brochure_8_en.pdf ''The International System of Units (SI)''] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20131105051930/http://www.bipm.org/utils/common/pdf/si_brochure_8_en.pdf |tarih=5 Kasım 2013 }} (PDF) (8th ed.), p. 112, ISBN 92-822-2213-6</cite><cite class="citation" id="CITEREFInternational_Bureau_of_Weights_and_Measures2006"></cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&rfr_id=info%3Asid%2Fen.wikipedia.org%3ASpeed+of+light&rft.au=International+Bureau+of+Weights+and+Measures&rft.btitle=The+International+System+of+Units+%28SI%29&rft.date=2006&rft.edition=8th&rft.genre=book&rft_id=http%3A%2F%2Fwww.bipm.org%2Futils%2Fcommon%2Fpdf%2Fsi_brochure_8_en.pdf&rft.isbn=92-822-2213-6&rft.pages=112&rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook"> </span></ref>
== Sayısal Değer, Formül ve Birimler ==
100. satır:
=== Dünya üzerinde büyük mesafeler ===
Örneğin, dünyanın 40075 km ve c' nin de 300000 km/s civarında olduğunu düşünürsek
bilginin kürenin yarısını gezeceği en kısa süre 67 milisaniyedir. Işık dünyada optik bir iplikte gezerken iletim süresi daha uzundur çünkü kırılma endeksine bağlı olarak ışık optik iplikte %35 civarında daha yavaş hareket eder. Ayrıca düz hatlar global iletişimlerde nadiren kullanılır ve sinyal elektronik düğmeden ya da sinyal üreticiden geçerken yavaşlar.<ref><cite class="citation web" contenteditable="false">[http://royal.pingdom.com/2007/06/01/theoretical-vs-real-world-speed-limit-of-ping/ "Theoretical vs real-world speed limit of Ping"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20100902224536/http://royal.pingdom.com/2007/06/01/theoretical-vs-real-world-speed-limit-of-ping/ |tarih=2 Eylül 2010 }}. </cite></ref>
=== Uzay uçuşları ve astronomi ===
114. satır:
Bazen astronomik mesafeler, özellikle popüler bilim yayınlarında ve medyada ışık yılıyla
ifade edilir. Işık yılı ışığın bir yılda katettiği mesafedir. Yaklaşık olarak bir ışık yılı 10 trilyon km ya da 6 trilyon mildir. Dünyaya güneşten sonraki en yakın yıldız yaklaşık 4,2 ışık yılı uzaklıktadır.<ref name="starchild">Further discussion can be found at <cite class="citation web" contenteditable="false">[http://starchild.gsfc.nasa.gov/docs/StarChild/questions/question19.html "StarChild Question of the Month for March 2000"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20140129215200/http://starchild.gsfc.nasa.gov/docs/StarChild/questions/question19.html |tarih=29 Ocak 2014 }}. </cite></ref>
=== Mesafe ölçümü ===
122. satır:
=== Yüksek frekanslı alım satım ===
Işık hızı yüksek frekanslı alım-satımda giderek daha önemli hale gelmektedir. Tüccarlar
mallarını birkaç saniye önce teslim ederek dakika avantajı sağlamaya çalışmaktadır. Örneğin; tüccarlar mikrodalga iletişimi optik-fiber iletişime tercih ediyorlar çünkü optik-fiber sinyaller ışıktan %30-40 daha yavaş hareket ederken mikrodalgalar havada ışık hızına yakın hızlarda hareket ederler.<ref><cite class="citation web" contenteditable="false">[http://www.ft.com/cms/s/2/2bf37898-b775-11e2-841e-00144feabdc0.html "Time is money when it comes to microwaves"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150527150054/http://www.ft.com/cms/s/2/2bf37898-b775-11e2-841e-00144feabdc0.html |tarih=27 Mayıs 2015 }}. </cite></ref>
== Ölçüm ==
161. satır:
<ref name="Gibbs"/>
The method of Foucault replaces the cogwheel by a rotating mirror. Because the mirror keeps rotating while the light travels to the distant mirror and back, the light is reflected from the rotating mirror at a different angle on its way out than it is on its way back. From this difference in angle, the known speed of rotation and the distance to the distant mirror the speed of light may be calculated.<ref><cite class="citation web" contenteditable="false">Fowler, M. [http://galileoandeinstein.physics.virginia.edu/lectures/spedlite.html "The Speed of Light"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150817112030/http://galileoandeinstein.physics.virginia.edu/lectures/spedlite.html |tarih=17 Ağustos 2015 }}. </cite></ref>
Bu günlerde bir nanosaniyeden az zaman çözünürlüğü olan salınım izlerler sayesinde ışığın
179. satır:
Bu teknik evde mikrodalga fırın ve marşmelov ya da margarin gibi yemek yardımıyla da
gözlemlenebilir: eğer döner masa kaldırılırsa yemek hareket etmez , en hızlı olarak antidotlarda pişer ve erimeye başlar. Böyle iki nokta arasındaki mesafe mikrodalganın dalga boyunun yarısıdır; bu mesafeyi ölçüp dalga boyunu mikrodalga frekansıyla çarparak c genelde 5% den daha az bir hatayla hesaplanabilir.
<ref><cite class="citation journal" contenteditable="false">Stauffer, RH (April 1997). </cite></ref><ref><cite class="citation web" contenteditable="false">[http://www.bbc.co.uk/norfolk/features/ba_festival/bafestival_speedoflight_experiment_feature.shtml "BBC Look East at the speed of light"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20070823134759/http://www.bbc.co.uk/norfolk/features/ba_festival/bafestival_speedoflight_experiment_feature.shtml |tarih=23 Ağustos 2007 }}. </cite></ref>
=== İnterferometre ===
237. satır:
|1983
|17th CGPM, definition of the metre
|{{Değer|299792.458}} (exact)<ref name="Resolution_1"><cite class="citation web" contenteditable="false">[http://www.bipm.org/en/CGPM/db/17/1/ "Resolution 1 of the 17th CGPM"] {{Webarşiv|url=https://www.webcitation.org/6HZzR7ENa?url=http://www.bipm.org/en/CGPM/db/17/1/ |tarih=23 Haziran 2013 }}. </cite></ref>
|}
Modern periyotun erken bölümlerine kadar ışığın anlık mı yoksa son derece hızlı ölçülebilir bir hızla mı hareket ettiği bilinmiyordu. Bu olayın ilk ölçüldüğü olay antik Yunanistan' daydı. Antik Yunanlar, Müslüman ve Avrupalı bilimciler Romer ışık hızının ilk hesaplarını sağlayana kadar bunu tartıştılar. Einstein'ın İzafiyet Teorisi ışık hızının referans çerçevesi ne olursa olsun sabit olduğunu göstermiştir. O zamandan bu yana bilim adamları giderek daha isabetli hale gelen ölçümler yapmışlardır.
270. satır:
1972' de lazer interferometre metodu ve yeni tanımlar kullanılarak NBS Boulder, Colordo' da bir grup ışığın boşluktaki hızını 299792456.2±1.1 m/sn olarak hesapladı. Bu daha önce kabul edilen değerden 100 kat daha belirgin bir değerdi. Geri kalan belirsizlik çoğunlukla metrenin tanımına bağlıdır.
<ref name="15thCGPM"><cite class="citation web" contenteditable="false">[http://www.bipm.org/en/CGPM/db/15/2/ "Resolution 2 of the 15th CGPM"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20081007073948/http://www.bipm.org/en/CGPM/db/15/2/ |tarih=7 Ekim 2008 }}. </cite></ref>
=== Işık hızını belirgin bir sabit olarak tanımlamak ===
| |||