Öğrenilen geçmiş zaman: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
I have translated the page to english using mostly Google Translate. I will keep fixing the mistakes next days. Etiketler: Geri alındı tanım değiştirme Görsel Düzenleyici |
Egon.one tarafından yapılan 23851255 sayılı değişiklik geri alınıyor. :/ Etiket: Geri al |
||
1. satır:
'''Öğrenilen geçmiş zaman''', [[Türkçe]]de [[fiil]] sonuna "-miş" [[çekim eki|ekinin]] ses uyumlarına uyacak şekilde (-miş, -mış, -muş veya -müş haliyle) eklenmesi ile oluşturulan geçmiş zaman yapısı. Ayrıca '''rivayet geçmiş zaman''', '''duyulan geçmiş zaman''' ve '''miş'li geçmiş zaman''' olarak da bilinir. Standart bir olumlu basit [[cümle]] kuruluşu şu şekildedir:
{| class="wikitable"
10. satır:
|}
==
-miş'li geçmiş zaman, Türkçede başlıca olarak iki amaçla kullanılır. İlk olarak geçmişte gerçekleşmiş ancak başka bir kaynaktan öğrenilmiş (şahsen şahit olunmamış) bir olaydan veya durumdan bahsederken kullanılır:
*''Dün bir İtalyan gemisi batmış
*''Bu topraklarda büyük bir Kelt ülkesi varmış
Kendi kendine sonradan fark edilen veya keşfedilen durumlar için kullanılır:
*''Neredeyse bir saat boyunca koşmuşum.
*''Elektrikler kesilince buzdolabındaki tüm yiyecekler bozulmuş.
*''Bu yemekler çok güzel olmuş,
*''Hava da ne kadar soğukmuş.'' (Kişi bina içerisindeyken dışarıdaki havanın soğuk olduğundan habersizdir.)
===
Öğrenilen geçmiş zaman kipi, "-dir" [[bildirme eki]] birlikte kullanıldığında "d" [[ünsüz benzeşmesi|ünsüzü sertleşerek]] "t"ye dönüşür (-miş'''t'''ir). Eylem bu haldeyken belirleme, saptama ve resmî veya ciddî açıklamalarda; olasılık ve tahmin belirtmede; geçmişte sürekli yaşanan bir olayı veya bir durumu belirtmede kullanılır:
*''Annem eve ulaşmış.''
*''Annem eve ulaş'''mıştır'''.'' (İhtimal)
*''Türkiye ekonomisinin büyümesi geçtiğimiz çeyrekte %5 olarak gerçekleş'''miştir'''.''
-miş eki Türkçede [[sıfat-fiil]] eki olarak da kulanılır ancak bu ekin kullanıldığı cümleler öğrenilen geçmiş zaman kipinde olmayabilirler:
*''Yeni '''yıkanmış''' kıyafetlerinle çamurda oynama.'' (sıfat-fiil
*''Yolun sonundaki maviye '''boyanmış''' ev bizimkisi(dir).'' (sıfat-fiil
==
Öğrenilen geçmiş zamanın olumsuz hâli [[fiil cümleleri]]nde -miş ekinden önce -me [[olumsuzluk eki]] eklenerek yapılır:
:Evde hiç sarımsak kal<u>ma</u>mış
:Dünkü zincirleme kazada kimse öl<u>me</u>miş.''
[[İsim cümleleri]]nde "değil" [[koşaç|koşacı]] ile oluşturulur:
* Hava sandığımız kadar da soğuk <u>değil</u>miş
== Var-yok kelimelerinin ek-fiil çekimi==
{| {{Prettytable}}
|