Kırmızıya kayma: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ömer Berkay (mesaj | katkılar)
Ömer Berkay (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
5. satır:
Bazı kırmızı kaymalar, hızlandırıcı araçların yaydığı [[ses dalgaları]]nın sirenlerin görünüşü ve frekansının değişiminde aşina olan [[Doppler etkisi|Doppler efekti]] örneğidir. Bir ışık kaynağı bir gözlemciden uzaklaştığında her zaman bir kırmızı düşüş gerçekleşir. Bunun özel bir örneği, [[Evren'in genişlemesi|evrenin genişlemesine]] bağlı olan [[kozmolojik]] kırmızıya kayma ve yeterince uzaktaki ışık kaynakları (genellikle birkaç milyon [[ışık yılı]] uzakta), Dünya'yla olan uzaklıklarındaki artış oranına karşılık gelen kırmızılık değişimini göstermektedir. Nihayet, [[yerçekimi kırmızısı]], yerçekimsel alanların dışına çıkan [[Ektromanyetik radyasyon|elektromanyetik radyasyonda]] gözlemlenen göreceli bir etkidir. Tersine, dalga boyundaki bir azalmaya maviye kayma denir ve genellikle ışık yayan bir cisim bir gözlemciye doğru hareket ettiğinde veya elektromanyetik radyasyon [[yerçekim alanı]]na girdiğinde görülür. Bununla birlikte, kızıla kayması daha genel bir terimdir ve bazen [[maviye kayma]], negatif kırmızı tonlama olarak adlandırılır.
 
Kırmızı kaymalar ve maviye kayma bilgisi, [[Doppler radarı]] ve [[radar tabancaları]] gibi karasal teknolojileri geliştirmek için uygulanmıştır.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Physics#Further_reading</ref> Kırmızı kaymalar da astronomik cisimlerin [[spektroskopi]]k gözlemlerinde görülür. Değeri z harfi ile temsil edilir.
 
[[Uzaysal bir kırmızılık kaydırma formülü]] (ve klasik yaklaşımı), [[Uzayzaman|uzay-zaman]] düz olduğunda yakındaki bir cismin kızıla kaymasını hesaplamak için kullanılabilir. Bununla birlikte, [[kara delik]]ler ve [[Big Bang kozmolojisi]] gibi birçok bağlamda, kızıla kaymalar [[genel görelilik]] kullanılarak hesaplanmalıdır. Özel görelilik, yerçekimi ve kozmolojik kırmızıdan kaymalar, [[çerçeve dönüşüm yasaları]] çatısı altında anlaşılabilir. [[Saçılma ve optik etkiler]] de dahil olmak üzere elektromanyetik radyasyonun frekansında bir değişime neden olabilecek diğer fiziksel işlemler mevcut; Bununla birlikte, ortaya çıkan değişiklikler gerçek kırmızı tonlamadan ayırdedilebilir ve genellikle böyle düşünülmemelidir (bkz. [[fiziksel optik ve radyasyonla aktarma bölümü]]).