Apollonios (Yeni Pisagorcu filozof): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yzkoc (mesaj | katkılar)
iç bağlantı verildi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
4 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.7
1. satır:
[[Dosya:Apollonius of Tyana.jpg|thumb|sağ|Tuvanalı Apollon]]
'''Tuvanalı Apollon''' ya da '''Tuvanalı Apollonius''' ([[Yunanca]]: ''Ἀπολλώνιος ὁ Τυανεύς'') (d. 15? - ö. 100?)<ref>Maria Dzielska. ''Apollonius of Tyana in Legend and History'', Roma 1986, s. 30–38.</ref>, [[Roma İmparatorluğu]]'nun [[Kapadokya]] ilindeki [[Tuvana Krallığı|Tuvana]] ''(günümüzde [[Kemerhisar]])'' kentinde doğmuş, [[Yenipisagorculuk|yenipisagorculuğun]] en önemli temsilcilerinden [[Yunanlar|Yunan]] [[filozof]].<br />
Apollon, 16 yaşındayken [[Tuvana Krallığı|Tuvana]]'dan [[Tarsus]]'a geçti. [[Tarsus]]'ta [[Pisagor]]'un okulunda okudu ve yenipisagorcu öğretinin önemli savunucularından biri olarak birçok ülkeyi dolaştı.<ref name="Kemerhisar belediye">{{Web kaynağı | url = http://www.kemerhisar.bel.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=53&Itemid=18 | başlık = Tuvanalı Apollonius | erişimtarihi = 15 Aralık 2009 | son = Kemerhisar Belediyesi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160624083547/http://www.kemerhisar.bel.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=53&Itemid=18 | arşivtarihi = 24 Haziran 2016 | ölüurl = noyes }}</ref> Bir okul kurduğu [[Efes]] kentinde öldü. Yaşamı [[İsa]] ile aynı döneme rastlayan düşünür, tarihin ilk [[vejetaryen]]i olarak biliniyor.<ref name="milliyet">{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2002/08/28/sanat/san16.html | başlık = Tyana gün ışığına çıkıyor | erişimtarihi = 15 Aralık 2009 | son = Milliyet Kültür & Sanat | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161011092357/http://www.milliyet.com.tr/2002/08/28/sanat/san16.html | arşivtarihi = 11 Ekim 2016 | ölüurl = no }}</ref> [[Filostratus]] ondan sonra onun hayatını anlatan ''[[Tuvanalı Apollon'un Hayatı]]'' adlı kitabı yazmıştır.Kendisine ait kaynaklar 170-180 yılları arasında kaleme alındığı öne sürülmektedir. Tuvanalı Apollon, İslami eserlerde '''Balinas''', '''Balinus''' vb. isimlerle bahsedilmektedir.<ref>''The Encyclopaedia of Islam'', Vol. 1, Martin Plessner; "Balinus"; Leiden 1960, s. 994-995. Ursula Weisser; ''Das "Buch über das Geheimnis der Schöpfung" von Pseudo-Apollonios von Tyana'', Berlin 1980, s. 23-39. Maria Dzielska; ''Apollonius of Tyana in Legend and History''; s. 112-123</ref>
 
==Hakkında==
8. satır:
Filostratus'un kullandığını belirttiği temel kaynaklarından birisi Damis'in hatıralarıdır. Damis, Apollon'un arkadaşı ve yardımcısıydı. Bazı uzmanlar, Damis'in hatıralarının Filostratus'un uydurması olduğunu savunmaktadırlar.<ref name="Bowie1663-1667"/> Bununla birlikte, eserin gerçekten var olduğunu fakat başka birisi tarafından uydurulup Filostratus tarafından hakiki sanılarak safça kullanıldığını savunanlar da vardır.<ref>Jaap-Jan Flinterman; ''Power, Paideia and Pythagoreanism''; Amsterdam:1995; s. 79–88. Ayrıca bkz. Maria Dzielska; ''Apollonius of Tyana in Legend and History''; Roma: 1986; s. 12–13, 19–49, 141; ISBN 88-7062-599-0</ref> Filostratus, Apollon'un seyyah bir filozof olduğunu ve mucizevi işler yaptığını, genelde [[Yunanistan]] ve [[Anadolu]]'da dolaşmakla birlikte [[İtalya]], [[İspanya]], [[Kuzey Afrika]], [[Mezopotamya]], [[Hindistan]] ve [[Habeşistan]]'a da seyahat ettiğini yazmaktadır. Ayrıca İmparator Nero'nun filozofların Roma şehrine girişine yasak koymasına aldırmayarak şehre girişini ve İmparator Domitian döneminde imparatorun huzuruna çağrılışını ve imparatora karşı sert sözlerle muamele etmesini ayrıntılı olarak anlatmaktadır. Apollon, imparatora komplo kurmakla, insan kurban etmekle ve büyü yoluyla bir salgın hastalığı önceden tahmin etmekle suçlanmıştır. Filostratus eserinde, Tuvanalı Apollon'un ölümünden sonra göğe yükseltildiğini ima etmektedir.<ref>Philostratus; ''The Life of Apollonius''; [http://sacred-texts.com/cla/aot/laot/laot44.htm 8.30-31]</ref>
 
Filostratus'un kitabındaki bilgilerin ne kadar tarihsellik özelliği taşıdığı günümüzde uzmanların Filostratus'a ne kadar güvendiklerine göre ve Damis diye bir şahsın varlığına kâni olup olmadıklarına göre değişebilen bir durumdur. Bu uzmanlardan bazıları, Apollonius'un Batı Avrupa'ya hiç seyahat etmediğini ve MS 3. asra değin Batı'da hiç tanınmadığını, kendisi de Suriye eyaletinden olan Julia Domna'nın onu Batı'da tanınan bir şahıs hâline getirme arzusuyla öğretilerinin ve hayatının Batı'da tanınır hâle getirildiğini savunmaktadır.<ref>Maria Dzielska; ''Apollonius of Tyana in Legend and History''; Roma: 1986; s. 83–85, 186–192; ISBN 88-7062-599-0</ref> Aynı uzmanlara göre Julia Domna, Filostratus'a, Apollon'un olağanüstü güçleri olan ve Pisagor'dan bile büyük korkusuz bir bilge olarak anlatıldığı biyografiyi yazdırdı. Julia Domna'nın böyle bir amaç güttüğü fikrini destekleyen bir bilgi, oğlu [[Caracalla]]'nın Tuvanalı Apollon'a tapmasıdır.<ref>Cassius Dio; [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/e/roman/texts/cassius_dio/home.html Roman History]; [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Cassius_Dio/78*.html#18 78.18.4] {{Webarşiv|url=https://wayback.archive-it.org/all/20171019105908/http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Cassius_Dio/78*.html#18 |date=19 Ekim 2017 }}. Ayrıca bkz. Maria Dzielska; ''Apollonius of Tyana in Legend and History''; Roma: 1986; s. 56, 59-60</ref> Julia Domna'nın kardeşinin torunu [[Alexander Severus]] da Tuvanalı Apollon'a tapmış olabilir.<ref>''[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Historia_Augusta/home.html [[Historia Augusta]]]''; [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Historia_Augusta/Severus_Alexander/2*.html 29.2] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200528163755/http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Historia_Augusta/home.html |date=28 Mayıs 2020 }}. Dzielska bu bilginin doğruluğuna şüpheyle yaklaşmaktadır. Bkz. ''Apollonius of Tyana in Legend and History''; Roma: 1986; s. 74</ref>
 
== Kaynakça ==