Kurt: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Taksonomi giriş
dz
26. satır:
'''Kurt''' (''Canis lupus''{{efn|Evcilleştirilmiş köpek (''C.l. familiaris'') ile dingo (''C.l. dingo'') [[filogenetik]] olarak "kurt" tanımı içinde yer alsalar da günlük konuşma dilinde "kurt" olarak adlandırılmamaktadır, dolayısıyla bu maddenin içeriğinde yer almamaktadırlar.}}), veya '''bozkurt''' [[Avrasya]] ve [[Kuzey Amerika]]'ya özgü ve ''[[Canis]]'' [[cins]]inden iri bir [[memeli]]dir. Otuzdan fazla [[Canis lupus alt türleri|''Canis lupus'' alt türü]] tanınmakta ve bozkurt denildiğinde günlük konuşma dilinde evcilleştirilmemiş ve yabani alt türler anlaşılmaktadır. Ortalama ağırlığı erkeklerde 40 kg., dişilerde de 37 kg. olan kurtlar, [[köpekgiller]] (Canidae) [[familya]]sının yaşayan en iri üyesidir. Boyları 105 ila 106 cm. arasında değişirken omuz yükseklikleri de 80 ila 85 cm. arasındadır. Kurtlar diğer ''Canis'' cinsi türlerinden daha az sivri kulakları ve ağız ile burunlarıyla olduğu kadar daha uzun kuyrukları ve daha kısa gövdeleri ile de ayırt edilir. Yine de [[kır kurdu]] ile [[altın çakal]] gibi daha küçük ''Canis'' türleri ile yakın akraba oldukları için birlikte üreyerek doğurgan [[Köpekgil melezi|melez]]ler ortaya çıkarabilir. Kurdun [[Aguti (renklenme)|çizgili]] kürkleri genellikle beyaz, kahverengi, gri ve siyah alacalıdır ancak [[Arktik]] bölgelerde yaşayan alt türleri hemen hemen tamamen beyaz renkli olabilmektedir.
 
''Canis'' cinsleri arasında kurtlar, büyük avlarla başa çıkabilmek için gösterdikleri fiziksel adaptasyonlarla, daha [[sosyallik (etoloji)|sosyal doğa]]larıyla ve oldukça gelişmiş [[Kurtlarda iletişim|kendilerini ifade etme davranışları]]yla [[sürü avcısı|sürü ile avlanma]] için en çok [[Genelci ve özelci türler|özelleşmiş tür]]dür. Yanlarında yavruları ile birlikte bir çift erkek ve dişi kurttan oluşan [[çekirdek aile]] olarak dolaşırlar. Yavrular [[cinsel olgunluk|cinsel olgunluğa]] eriştiklerinde ve sürü içinde besin için olan rekâbete karşılık olarak ayrılıp kendi sürülerini oluşturabilirler. Aynı zamanda [[Bölge (etoloji)|bölgeci]] olan kurtlar arasında ölümlerin en önemli nedenleri arasında bölgelerini korumak için yapılan dövüşler bulunur. Esasen [[etçiletobur]] olan kurt yabanda yaşayan iri [[toynaklılar]]ın yanı sıra daha küçük hayvanlar, çiftlik hayvanları, [[leş]] ve çöple de beslenir. Yalnız ya da çift olarak avlanan kurtların başarı oranı büyük sürüler hâlinde avlanan kurtlardan genel olarak aha yüksektir. [[Patojen]]ler ve [[parazit]]ler, özellikle de [[kuduz]] kurtları enfekte edebilir.
 
Küresel kurt [[popülasyon (biyoloji)|popülasyonu]]nun 2018 yılında 200.000 ila 250.000 arasında olduğu tahmin edilmektedir ve [[Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği|Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN)]] tarafından [[asgari endişe altındaki türler]] arasında kabul edilmektedir. Çiftlik hayvanlarına saldırmaları nedeniyle hayvancılıkla uğraşan çoğu topluluk tarafından nefret edilen ve avlanan ama bazı [[tarım toplumu|tarımla geçinen]] ya da [[Avcı-toplayıcı|avcı-toplayıcı]] topluluklar tarafından da aksine saygı duyulan kurtların insanlarla olan etkileşimleri oldukça geçmişe dayanır. İnsan topluluklarında kurtlardan korkma yaygın olsa da kaydedilmiş olan kurtların insanlara saldırdığı olayların çoğu kuduza yakalanmış kurtlar tarafından gerçekleştirilmiştir. Görece sayılarının azalmış olması, insanlardan uzakta yaşaması ve avcılar ile çobanlar ile yaşadıkları deneyimler sonucunda insandan korkma duyusu geliştirmiş olmaları nedeniyle [[Kurt saldırısı|kurtların insanlara saldırması]]na oldukça ender rastlanır.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Kurt" sayfasından alınmıştır