Sovyetler Birliği'nin dağılması: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
→‎Birliği kurtarma çabaları: Yazım hatası düzeltildi, Bağlantılar eklendi
Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği Android uygulaması değişikliği
23. satır:
{{Ayrıca bakınız|Sovyetler Birliği Referandumu 1991}}
 
Gorbaçov 1990 yılının sonlarında [[Sovyetler Birliği]]'nin tüm cumhuriyetlerine yenilenmiş birlik federasyonu için referandum çağrısında bulundu. Sovyet liderinin bu çağrısına 9 cumhuriyet olumlu yanıt verdi. 17 Mart 1991'de [[Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti|Rusya SFSC]], [[Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Beyaz Rusya SSC]], [[Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Ukrayna SSC]], [[Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Kazakistan SSC]], [[Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Kırgızistan SSC]], [[Tacikistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Tacikistan SSC]], [[Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Türkmenistan SSC]], [[Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Özbekistan SSC]] ve [[Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Azerbaycan SSC]]'nde [[Sovyetler Birliği]]'nin korunması konusunda referandum ([[Sovyetler Birliği Referandumu 1991]]) düzenlendi. % 80 katılımın olduğu referandumda halkın % 77'si Sovyetler Birliği'nin korunması yönünde oy kullandı. Diğer altı cumhuriyette ise merkezi hükûmetler oylamayı reddetmesine rağmen, yerel Sovyet konseyleri seçim sandıkları kurdu. [[Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Estonya SSC]], [[Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Letonya SSC]], [[Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Litvanya SSC]], [[Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Moldova SSC]], [[Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Gürcistan SSC]] ve [[Ermenistan hükûmetleriSovyet Sosyalist Cumhuriyeti|Ermenistan SSC]] hükümetleri halklarına referandumu boykot etmeleri çağrısında bulundu. Ermenistan ve Gürcistan'da katılım düşük olurken diğer cumhuriyetlerde geçerli sayılabilecek bir katılım oldu. Bu ülkelerde de birlik lehine sonuç çıktı. Ancak bağımsızlık yanlısı hükûmetler bu referandumu meşru kabul etmediler.
 
1991 nisan ayında on beş cumhuriyetten sadece dokuzunun imzaladığı yeni "Egemen Devletler Birliği" antlaşmasının ömrü birkaç ay sürdü. Üye devletlerin istedikleri zaman federasyonu terk edebilecekleri belirtilen yeni birlik şartnamesiyle beraber, merkezi hükûmet aldığı bir dizi kararla, pazar ekonomisine doğru gidişi frenleyip, yeniden sıkı bir merkezi denetim sistemi getirmeye çalıştı. Bu ise üretim ve özellikle dağıtım sisteminin daha da fazla felç olmasına yol açtı. Üretimin azalmasının yanında, fiyatlar ve dış borç hızla arttı. Buna tepki olarak Rusya federasyonunun başkanlığına seçilen Yeltsin ve Leningrad Belediye Başkanı Sobçak, merkezi otoritenin yetkilerini sınırlayıcı bir dizi önlem aldılar. SSCB'nin temel direğini oluşturan Rusya federasyonu üzerindeki idari denetimini kısmen kaybeden merkezi hükûmetin ve onunla beraber Gorbaçov'un meşruiyet temeli giderek yok olmaya başladı. Gorbaçov yaz aylarında yeniden liberal kanada yakınlaşmaya çalıştı ve "9+1" olarak adlandırılan Yeni Birlik Anlaşması'nın 20 Ağustos'ta imzalanması için çaba gösterdi.