Türkiye: Revizyonlar arasındaki fark

|İGE_değişimi = artış

|İGE_sırası = 59

|para_birimi = [[Türk lirası]]

|para_birimi_kodu = TRY

[[Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982)|Türkiye Anayasası]]'nın 66. maddesi, "Türk Devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan" herkesi, bir "Türk" olarak tanımlar. Bu nedenle, Türkiye'de hukukî anlamda Türk sözcüğü, bir [[Etnik gruplar|etnik kökeni]] ifade etmekten ziyade ülkenin [[vatandaşlık|vatandaşı]] olan herkesi ifade etmektedir.<ref name=yenisafak1>{{Haber kaynağı|soyadı1=Albayrak|ad1=Özlem|başlık=Herkes Türk müdür, Türk mü olmalıdır?|url=http://yenisafak.com.tr/yazarlar/OzlemAlbayrak/herkes-turk-mudur-turk-mu-olmalidir/36991|gazete=[[Yeni Şafak]]|tarih=29 Mart 2013|erişimtarihi=18 Haziran 2014}}</ref> Ülkenin büyük çoğunluğunun etnik kökeni [[Türkler|Türk]]'tür. Ülke nüfusundaki Türklerin oranı [[CIA]]'e göre %70-75, Konda'ya göre %76 ve Konsensus'a göre %77'dir.<ref name="cia">{{Web kaynağı | url = https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html | başlık = Turkey | yayıncı = The World Factbook | erişimtarihi = 9 Şubat 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160709035610/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html | arşivtarihi = 9 Temmuz 2016 | ölüurl = no }}</ref><ref name=milliyet-languages>{{Web kaynağı | url = http://www.milliyet.com.tr/2007/03/22/guncel/agun.html | başlık = Türkiye'nin yüzde 85'i 'anadilim Türkçe' diyor | yayıncı = Milliyet.com.tr | erişimtarihi = 4 Kasım 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160303202847/http://www.milliyet.com.tr/2007/03/22/guncel/agun.html | arşivtarihi = 3 Mart 2016 | ölüurl = no }}</ref><ref name=konsensus>{{Web kaynağı | url = http://www.konsensus.com.tr/news/297/turkIyedekI-etnIk-koken-dagIlImI.html | başlık = Türkiye'deki Etnik Köken Dağılımı | yayımcı = Konsensus | erişimtarihi = 5 Mart 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160313132121/http://konsensus.com.tr/news/297/turkiyedeki-etnik-koken-dagilimi.html | arşivtarihi = 13 Mart 2016 | ölüurl = yes }}</ref> Nüfusun etnik dağılımına ait pek çok veri olmasına rağmen, Türkiye'de yapılan resmî nüfus sayımları etnik kökene ait rakamlar vermediği için resmî veriler mevcut değildir.<ref name="Turkey_Ethnic_groups">{{Kitap kaynağı|başlık=The other languages of Europe: Demographic, Sociolinguistic and Educational Perspectives|ad=Guus|soyadı=Extra|yazar2=Gorter, Durk |yayıncı=Multilingual Matters|yıl=2001|isbn=1-85359-509-8|url=http://books.google.com/?id=hvmy_skUPNYC&pg=RA1-PA422&lpg=RA1-PA422&dq=%22ethnic+groups+in+turkey%22}}</ref> Yapılan araştırmalara göre Türkiye'de [[Arnavutlar]], [[Azeriler]], [[Araplar]], [[Boşnaklar]], [[Çerkesler (Adığeler)|Çerkesler]], [[Çingeneler]], [[Gürcüler]], [[Hemşinliler]], [[Lazlar]], [[Pomaklar]], [[Süryaniler]] ve [[Zazalar]] dahil olmak üzere pek çok etnik grup yaşasa da,<ref name=milliyet-languages/> ülkede resmen tanınan azınlıklar sadece [[Türkiye'deki Ermeniler|Ermeniler]], [[Rumlar]] ve [[Türkiye'deki Yahudiler|Yahudiler]]dir. Bu tanınmayı [[Lozan Antlaşması]] ile birlikte elde etmişlerdir.<ref name=minorityrights.org>{{Web kaynağı | başlık = Turkey Overview | url = http://www.minorityrights.org/4387/turkey/turkey-overview.html | yayımcı = minorityrights.org | erişimtarihi = 5 Mart 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150909185440/http://www.minorityrights.org/4387/turkey/turkey-overview.html | arşivtarihi = 9 Eylül 2015 | ölüurl = yes }}</ref> Türklerden sonra, ülkede yaşayan en büyük etnik grup [[Türkiye Kürtleri|Kürtler]]dir. Kürtlerin nüfus içindeki oranı CIA'e göre %18, Konda'ya göre %15, Konsensus'a göre %14'tür.<ref name="cia"/><ref name=milliyet-languages/><ref name=konsensus/> Kürtler ülkenin [[Türkiye Kürdistanı]] olarak da bilinen doğu ve güneydoğu kısımlarında yoğunlaşmıştır. [[Tunceli]], [[Bingöl]], [[Muş]], [[Ağrı]], [[Iğdır]], [[Elazığ]], [[Diyarbakır]], [[Batman]], [[Şırnak]], [[Bitlis]], [[Van]], [[Mardin]], [[Siirt]] ve [[Hakkâri]] illerinde Kürt nüfus çoğunluktadır; bunun yanı sıra [[Şanlıurfa]]'da %47 ile nüfusun çoğunluğa yakınını ve [[Kars]]'ta %20 ile büyük bir azınlık grubunu oluşturur.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Watts|ad=Nicole F.|başlık=Activists in Office: Kurdish Politics and Protest in Turkey (Studies in Modernity and National Identity)|tarih=2010|yayıncı=University of Washington Press|konum=Seattle|isbn=978-0-295-99050-7|sayfa=[https://books.google.com/books?id=yXWl40KJfKEC&pg=PA167&dq=Kars+(about+20+percent+Kurdish)&hl=en&sa=X&ei=DY5DU7jKJ4qc2QXYhYCACQ&ved=0CDgQ6AEwAA#v=onepage&q=Kars%20(about%2020%20percent%20Kurdish)&f=false 167]}}</ref> Ayrıca yıllardır gerçekleşen iç göçlerle birlikte Kürtler, ülkenin ortasındaki ve batısındaki tüm büyük şehirde de yaşamaktadır. Özellikle İstanbul'da yaklaşık 3 milyon Kürt yaşamaktadır ve bu durum şehri, dünya üzerinde en fazla Kürt nüfusuna sahip şehir yapmaktadır.<ref name="Nachmani2003">{{Kitap kaynağı|yazar=Amikam Nachmani|başlık=Turkey: Facing a New Millenniium : Coping With Intertwined Conflicts|url=https://books.google.com/books?id=Xxp61eBvGzMC&pg=PA90|erişimtarihi=5 Mayıs 2013|yıl=2003|yayıncı=Manchester University Press|isbn=978-0-7190-6370-1|sayfalar=90–}}</ref> CIA'e göre Türkler ve Kürtler dışındaki diğer azınlıkların oranı ise %7-12'dir.<ref name="cia"/> Tanınan üç azınlık dışında kalan diğer azınlıklar için belirlenmiş özel haklar yoktur. "Azınlık" terimi, Türkiye'de hassas bir konudur ve hassas olmaya devam etmektedir.<ref name="minorities">{{Kitap kaynağı|yazar1=Victor Roudometof|yazar=Roland Robertson|başlık=Nationalism, Globalization, and Orthodoxy: The Social Origins of Ethnic Conflict in the Balkans|url=http://books.google.com/books?id=I9p_m7oXQ00C&pg=PA186|erişimtarihi=9 Şubat 2013|yıl=2001|yayıncı=Greenwood Publishing Group|isbn=978-0-313-31949-5|sayfa=186}}</ref> Hukukî anlamda azınlıkları tanımasa da devlet, resmî kanalı [[Türkiye Radyo Televizyon Kurumu|TRT]]'ye, azınlıkların konuştuğu çeşitli dillerde radyo ve televizyon programları yapması konusunda izin vermektedir.<ref name=ab.gov.tr>{{Web kaynağı | başlık = MINORITY RIGHTS AND CULTURAL RIGHTS | url = http://www.ab.gov.tr/files/tarama/tarama_files/23/SC23DET_Minority%20Rights%20and%20Cultural%20Rights.pdf | yayımcı = ab.gov.tr | erişimtarihi = 7 Ocak 2015 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160303234711/http://www.ab.gov.tr/files/tarama/tarama_files/23/SC23DET_Minority%20Rights%20and%20Cultural%20Rights.pdf | arşivtarihi = 3 Mart 2016 | ölüurl = yes }}</ref>

 

 

Türkiye'nin resmî dili, aynı zamanda nüfusun %85'inin anadili olan [[Türkçe]]dir. Nüfusun yaklaşık %12'si ise ana dil olarak [[Kürtçe]] konuşmaktadır. [[Arapça]] ve [[Zazaca]]yı ana dil olarak konuşanların oranı da %1'den fazladır, bunun yanı sıra çeşitli bölgelerde küçük bir kesim tarafından ana dil olarak konuşulan diller de mevcuttur.<ref name="milliyet-languages"/> Ayrıca [[Türkiye'de konuşulan diller]]den bazıları tehlike altındadır. Bunlara [[Abazaca]], [[Abhazca]], [[Batı Ermenicesi]], [[Çerkesçe]], [[Çingenece]], [[Doğu Çerkesçesi]], [[Hemşince]], [[Hertevince]], [[Kapadokya Yunancası]], [[Lazca]], [[Pontus Rumcası]], [[Ubıhça]], [[Yahudi İspanyolcası]] ve [[Zazaca]] örnek verilebilir.<ref name="www.unesco.org index">{{Web kaynağı | başlık = Interactive Atlas of the World's Languages in Danger | url = http://www.unesco.org/culture/languages-atlas/index.php | yayıncı = UNESCO | erişimtarihi = 9 Ağustos 2014 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140812000456/http://www.unesco.org/culture/languages-atlas/index.php | arşivtarihi = 12 Ağustos 2014 | ölüurl = no }}</ref>