Risk: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
1. satır:
{{İçin|Aynı ve benzer adlı yarışma programları|Riziko (program)|Riziko!}}
'''Risk''' veya '''riziko''', bir olayın gerçekleşme [[Olasılık|olasılığı]] ve olaydan etkilenme olanağı. Değerler (fiziksel sağlık, [[toplumsal statü]], duygusal durum ya da görülemeyen belirli bir eylem, aksiyon, ya da eylemsizlik sonucu risk alındığında kazanılabilir ya da kaybedilebilir. Risk aynı zamanda belirsizlikle kasıtlı etkileşim olarak da tanımlanabilir.<ref>{{Dergi kaynağı|soyadı1=Cline|ad1=Preston B. |başlık=The Merging of Risk Analysis and Adventure Education|journaldergi=Wilderness Risk Management|tarih=3 Mart 2015|cilt=5|sayı=1|sayfalar=43–45|url=http://www.nols.edu/nolspro/pdf/wrmc_proceedings_05_adventure_cline.pdf|erişimtarihi=12 Aralık 2016}}</ref> Belirsizlik olası, tahmin edilemeyen, ölçülemeyen ve kontrol edilemeyen sonuç olup; '''risk''' bu sonuca rağmen karar almanın bir neticesidir. <ref>{{Web kaynağı | url = http://iosrjournals.org/iosr-jbm/papers/Vol16-issue3/Version-3/K016338389.pdf | başlık = Risk Management - An Analytical Study | tarih = Feb 2014 | erişimtarihi = 6 Haziran 2016 | eser = IOSR Journal of Business and Management | sayfalar = 83–89 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170102112126/http://iosrjournals.org/iosr-jbm/papers/Vol16-issue3/Version-3/K016338389.pdf | arşivtarihi = 2 Ocak 2017 | ölüurl = no }}</ref>
 
[[Risk algısı]], bir riskin olasılığı ve şiddeti hakkında insanların aldığı subjektif bir yargı (kanı) olup, kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Her bir insan çabası biraz risk taşır, ama bazıları diğerlerinden daha risklidir.<ref>{{Web kaynağı | başlık = Risk | url = http://plato.stanford.edu/archives/spr2014/entries/risk/ | eser = The Stanford Encyclopedia of Philosophy | erişimtarihi = 9 Mayıs 2014 | soyadı1 = Hansson | ad1 = Sven Ove | ad2 = Edward N. | soyadı2 = Zalta | tarih = Spring 2014 | arşivengelli = evet}}</ref>
57. satır:
Personel sağlığı riski hastalığa yol açan ön sebepler azaltılarak başlıca önlemeyle veya bir personel risk faktörü olarak kliniksel işaret ve semptomları belirledikten sonra ikincil önleme hamleleriyle azaltılabilir. Üçüncül önleme hastalıkla ilişkin komplikasyonların azaltılmasıyla mevcut olan hastalığın negatif etkisini azaltır. Ahlâki tıbbi uygulama ikincil ve üçüncül önleme çabalarının uygunluğunun kabulünün elde edilebilmesi için bireysel hastalarla risk faktörlerinin özenli bir şekilde tartışılmasını gerektirir, halbuki başlıca önlem olan kamusal sağlık çabaları risk altındaki bütün popülasyonun eğitilmesine ihtiyaç göstermektedir. Her vakada, risk faktörleriyle ilgili dikkatli iletişim, olası sonuçlar ve kesinlik, azaltılması gereken nedensel olaylar ile sebeplerden daha çok sonuçların ön plana çıktığı eşlik eden olaylardan ayırt edilmelidir.
 
Epidemolojide bir etkinin ömür riski ''kümülatif'' (biriken) bir ''olay'' olup aynı zamanda bütün bir hayat boyunca meydana gelme oranı olarak nitelendirebileceğimiz ''olay oranı'' olarak da adlandırılır.<ref>{{Dergi kaynağı |journaldergi=J Epidemiol Community Health |vauthors=Rychetnik L, Hawe P, Waters E, Barratt A, Frommer M |tarih=Temmuz 2004 |cilt=58 |sayfalar=538–45 |doi=10.1136/jech.2003.011585 |pmid=15194712 |pmc=1732833 |başlık=A glossary for evidence based public health |sayı=7 }}</ref>
 
===Sağlık, güvenlik ve çevre===
63. satır:
Sağlık, güvenlik ve çevre çoğunlukla birbirleriyle bağlantılı olan fakat ayrı uygulama alanlarıdır. Bunun sebebi organizasyonel yapılar olmalarıdır, bununla beraber bu disiplinler arasında kuvvetli bağlar mevcuttur. Farklı zaman dilimlerinde dahi olsa bunların arasında öyle kuvvetli bir bağ vardır ki, tek bir risk dahi bu üç alanı etkileyebilmektedir. Örneğin kontrolsüz bir radyoaktif serpintinin veya zehirli bir kimyasalın çevreye yayılmasının kısa vadede güvenliği etkileyecek sonuçları olabileceği gibi, orta vadede sağlık sorunlarına, uzun vadede de çevresel felaketlere yol açabilmektedir. Çernobil felaketini örnek verirsek kısa vade de ani ölümlere, orta vade de kanser kaynaklı ölümlere, uzun vade de kusurlu doğumlara ve vahşi hayatın olumsuz etkilenmesine sebep olmuştur.
 
Zamanla çevresel risk analizi olarak adlandırılan bir risk analizi formu gelişti. Çevresel risk analizi insan sağlığı ve çevreye risk teşkil eden olay ve aktiviteleri anlamaya yönelik teşebbüslerin bir çalışma alanıdır.<ref name="Environmental Risk Analysis: Problems and Perspectives in Different Countries">{{Dergi kaynağı|soyadı=Gurjar|ad=Bhola Ram|yazar2=Mohan, Manju |başlık=Environmental Risk Analysis: Problems and Perspectives in Different Countries|journaldergi=Risk: Health, Safety & Environment|yıl=2002|cilt=13|sayfa=3|url=http://heinonline.org/HOL/Page?handle=hein.journals/risk13&id=5&collection=journals&index=journals/risk|erişimtarihi=23 Mart 2013}}</ref>
 
===Bilgi teknolojisi ve bilgi güvenliği===
94. satır:
===İnsan (kamu) hizmetleri===
 
Destek için insan (kamu) hizmetlerine bağımlı olan insanların tecrübesine göre risk topluma tamamıyla ulaşmak veya daha da fazla bağımsızlığını kazanmaya engel olan bir sebep olarak görülmekte ve bu servisler gereksiz yere riskten kaçınmaktadırlar.<ref>A Positive Approach To Risk Requires Person Centred Thinking, Neill et al., Tizard Learning Disability Review http://pierprofessional.metapress.com/content/vr700311x66j0125/{{Ölü bağlantı|date=Mart 2020 }}</ref> “İnsanların özerkliğinin kurumsal yapılar tarafından sınırlandırılmasına alışılmış olunduğundan risk uygulamalarında artık çok sık şekilde yer almaktadır” [[John O’Brien]].<ref>John O'Brien cited in Sanderson, H. Lewis, J. A Practical Guide to Delivering Personalisation; Person Centred Practice in Health and Social Care p211</ref> Michael Fisher ve Ewan Ferlie (2013) resmi risk kontrolleri ile insan hizmetlerinde öznel faktörlerin rolü arasındaki (duygular ve ideoloji gibi) çelişkilerin kurumun hizmet değerlerini baltalayarak tansiyonun artmasına, zorluk göstermeye ve hatta ‘sıcak’ çatışmaya neden olduğunu ortaya koymuşlardır.<ref>{{Dergi kaynağı|soyadı=Fischer|ad=Michael Daniel|yazar2=Ferlie, Ewan |başlık=Resisting hybridisation between modes of clinical risk management: Contradiction, contest, and the production of intractable conflict|journaldergi=Accounting, Organizations and Society|tarih=1 Ocak 2013|cilt=38|sayı=1|sayfalar=30–49|doi=10.1016/j.aos.2012.11.002}}</ref>
 
===Yüksek Güvenilirlik Organizasyonları===
270. satır:
=== Başvurulan literatür ===
*[[James Franklin]], 2001: ''The Science of Conjecture: Evidence and Probability Before Pascal'', Baltimore: Johns Hopkins University Press.
*{{Dergi kaynağı | yıl= 2005 | yazarlar= John Handmer and [[Paul James (academic)|Paul James]] | başlık=Trust Us and Be Scared: The Changing Nature of Risk | url= https://www.academia.edu/3791859/Trust_Us_and_Be_Scared_The_Changing_Nature_of_Contemporary_Risk | journaldergi= Global Society | cilt= 21 | sayı= 1 | sayfalar= 119–30.}}
*[[Niklas Luhmann]], 1996: ''Modern Society Shocked by its Risks'' (= University of Hong Kong, Department of Sociology Occasional Papers 17), Hong Kong, üzerinden ulaşılabilir [http://hub.hku.hk/handle/10722/42552 HKU Scholars HUB]
 
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Risk" sayfasından alınmıştır