Kurtdereli Mehmet Pehlivan: Revizyonlar arasındaki fark

'''Kurtdereli Mehmet Pehlivan''' (1864, [[Tırnovo]] - 11 Nisan 1939, [[Balıkesir]]), Türk güreşçi. Kurtdereli, Fransız kaynaklarda "''Cour-Derelli''" olarak geçmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://maviboncuk.blogspot.com/2004/06/1894-terrible-turk-yusuf-ismail.html | başlık = 1894 The Terrible Turk Yusuf Ismail | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = 10 Haziran 2004 | çalışma = Turks: Cour-Derelli, Ahmed Madrali, Youssuf Ishmaelo (Kurtdereli, Madrali Ahmet, Yusuf Ismail)– names which can still stir the true chronicler’s blood. | yayıncı = Mavi Boncuk Cornucopia of Ottomania and Turcomania | arşivurl = https://web.archive.org/web/20060514195359/http://maviboncuk.blogspot.com/2004/06/1894-terrible-turk-yusuf-ismail.html | arşivtarihi = 14 Mayıs 2006}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://jmanly.ejmas.com/articles/2001/jmanlyart_noble_0501.htm|başlık=The Life and Death of the Terrible Turk|erişimtarihi=24 Haziran 2020|tarih=3 Şubat 2001|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=18-30|çalışma=Graham Noble, Journal of Manly Arts|yayıncı=Warriors Dreams|isbn=}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://4ursport.blogspot.com/2009/06/lion-of-punjab.html | başlık = The Lion of the Punjab | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = 11 Haziran 2004 | çalışma = Cour-Derelli, regarded as one of the strongest of the Turkish wrestlers then in Europe. | yayıncı = Malik Imran Awan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191125005753/http://4ursport.blogspot.com/2009/06/lion-of-punjab.html | arşivtarihi = 25 Kasım 2019}}</ref>

Kurtdereli Mehmet, 1864 yılında, günümüzde [[Bulgaristan]] sınırları içinde bulunan -Türklerin yoğun olarak yaşadığı- Deliorman bölgesindeki [[Tırnovo|Tırnova]] ([[Bulgarca|bg]]: Велико Търново) vilayetinin Selvi kasabasına bağlı Bukriva (Çobanköy) -Bukriva'ya Balkan harpleri sonrasında, Mladen (Младен) ismi verilmiştir- köyünde doğdu.<ref name=":0">{{Web kaynağı | url = https://www.karesi.bel.tr/statik/kurtdereli-mehmet-pehlivan-kimdir/?dil=tr_TR | başlık = Kurtdereli Mehmet Pehlivan Kimdir | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = | çalışma = İlk ve yurtdışı güreşleri, Cihan ve Türkiye Şampiyonu olması, Gümüş Sanayi Madalyaları ve Berat,Talimhane Güreşleri | yayıncı = Karesi Belediyesi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20171029060951/https://www.karesi.bel.tr/statik/kurtdereli-mehmet-pehlivan-kimdir/?dil=tr_TR | arşivtarihi = 29 Ekim 2017}}</ref> Mehmet Pehlivan, 1.95 m. boyunda ve 148&nbsp;kg. ağırlığında idi. 21 yaşında iken [[Koca Yusuf]]'un karşısına çıktı, övgüsünü kazandı. [[93 Harbi]]'nden sonra Balıkesir'in [[Kurtdere, Karesi|Kurtdere]] köyünde hayatına devam etti. 1934'te [[Soyadı Kanunu]]'ndan sonra Baykurt soyadını almıştır. 1939 yılında, 75 yaşında Balıkesir'de öldü. <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=uH7PDwAAQBAJ&pg=PT32&lpg=PT32&dq=Kurtdereli+ve+Sultan+II.+Abdülhamid&source=bl&ots=GdqfnvuqrZ&sig=ACfU3U2YMXp9qCyaxOTtDWBlWHUraMgTQg&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwibk_jRlpvqAhVCCxoKHc0vDRoQ6AEwCXoECAoQAQ#v=onepage&q=Kurtdereli%20Sultan%20II.%20Abdülhamid&f=false|başlık=Bulgaristan Türkleri’nin Büyük Göçü ’89|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=Raziye Çakır Ulutürk, Araştırma, İnceleme Bulgaristan Türkleri Kültür ve Hizmet Derneği’nin 2.Uluslararası Bulgaristan Sempozyumu Bildiri Kitabı|yayıncı=Hiper Yayın|isbn=9786052817575}}</ref>

Kurtdereli Mehmet,1899 yılında Paris Şehir Ödülü Turnuvası'na katıldı.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.canakkaleolay.com/Gures-anilar-kitabindan-Cihan-Sampiyonu--49309 | başlık = Güreş anılar kitabından; Cihan Şampiyonu Kurtdereli | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = 13 Nisan 2020 | çalışma = 1899 yılında yapılan Paris Şehir Ödülü Turnuvası'na giden Kurtdereli... | yayıncı = Çanakkale Olay Gazetesi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200625032940/http://www.canakkaleolay.com/Gures-anilar-kitabindan-Cihan-Sampiyonu--49309 | arşivtarihi = 25 Haziran 2020}}</ref> ''Callmett'', ''Pitejenski'' ve ''Dumas'' gibi ünlü güreşçileri yendi. ''Petrow'''a yenildi. Galibiyetler listesine ''Hint Gulan'', ''Macar Caya'', ''Rus Baradonow'' ve ''Alman Müller''<nowiki/>'i de ekledi.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/31160676/26.pdf?1366519841=&response-content-disposition=inline%3B+filename%3DFutbol_degil_is_endustriyel_futbol.pdf&Expires=1593031417&Signature=NjpenLqa2kGZ9~keByh3ltXKCwLzf0R-bK-5~M2vKtEATZdrv4H8kY0W6ZCOM~74gWVUGiHENmFsAbAAKGdI~qbuwR-Cpslae3dlcE3bBUYcgNTgGiW4S~YVFmcIM8bEAR4E1RSRiEfUMVe7wHX4ielok8kDh9NiWXL3OeTh8F12FDXZ1OT6AnqpxQjUdvR~JJfrefw5AdIMABoARXmoRSh5cVlyY-5u5b9dwcKCgZIj~eGWFFTXT3h3K8gPaWFpF6d4D6dcYHKobsHQx9McwlX2uMYFqq3lgVQQDa8dz0-QHLGNGZ75NrzixLPLcQSAyf0IHGyN-PwwRhroImpemg__&Key-Pair-Id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA#page=177|başlık=İlk Spor Gazetesi|erişimtarihi=24 Haziran 2020|yazarlar=Hamza Çakır|tarih=15 Mayıs 2008|çalışma=İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi Sayı 26, s. 181-182|yayıncı=Gazi Üniversitesi}}</ref> 1911 yılında, 32 gecede toplam 43 müsabakaya çıktı. Sonrasında "Cihan şampiyonu" unvanı verildi. <ref>{{Dergi kaynağı|url=http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/32805/001517596006.pdf?sequence=1|başlık=Tanıdığım Pehlivanlar|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=Burhan Felek|yayıncı=Taha Toros Arşivi, earsiv.sehir.edu.tr}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|url=http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/32800/001517600006.pdf?sequence=1|başlık=Eski Spor ve Sporculara Dair|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=Burhan Felek|yayıncı=Taha Toros Arşivi, earsiv.sehir.edu.tr}}</ref> Yazar İsmail Habib Sevük, "''Kurdderelinin Londra Menkıbeleri"'' adlı yazısında Mehmet Pehlivan'ın İngiltere maceralarını anlatmıştır. <ref>{{Dergi kaynağı|url=http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/27485/001515437006.pdf?sequence=1|başlık=Kurdderelinin Londra Menkıbeleri, “Türk Güreşi,, Yeni İlâvelerden|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=İsmail Habib Sevük|yayıncı=Taha Toros Arşivi, earsiv.sehir.edu.tr}}</ref>

Atatürk'ün mektubuna eklediği armağan ise şuydu: "[[Türkiye İş Bankası|İş Bankası]] Umum Müdürlüğü'ne, Kurtdereli Mehmet Pehlivan'a bin Türk Lirası. Bu para, birinci kanun (Aralık ayı) aylığımdan faiziyle kesilecektir."<ref name=":0" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://efesafaksengul.wixsite.com/balikesirarsivi/kurtdereli-mehmet-pehlivan | başlık = Atatürk, Kurtdereli'ye 1000 Lira Vermişti | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = 10 Kasım 1963 | çalışma = Orhan Menemencioğlu s. 8 | yayıncı = Akşam Gazetesi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200628030835/https://efesafaksengul.wixsite.com/balikesirarsivi/kurtdereli-mehmet-pehlivan | arşivtarihi = 28 Haziran 2020}}</ref>

Kurtdereli, kendisiyle konuşan bir gazete muhabirine şunları söylemiştir:<ref name=":1" /><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=3772 | başlık = Kurtdereli Mehmet Pehlivan, Atatürk ve Sultan Abdülhamit | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = | çalışma = Hanifi Altaş | yayıncı = biyografi.net | arşivurl = https://web.archive.org/web/20071227103839/http://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=3772 | arşivtarihi = 27 Aralık 2007}}</ref>

Kurtdereli Mehmed Pehlivan'ın nişan ve madalyaları arasında; II. Abdülhamid tarafından 1908'de verilen 4. dereceden Mecidi Nişanı Beratı ve 5 Aralık 1901`de ülkeye yararlığından dolayı verilen gümüş Sanayi Madalyası Beratı bulunmaktadır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/188237|başlık=II. Abdülhamid, Güreş ve Güreşçiler|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=Doç. Dr. Özcan Mert.|yayıncı=|isbn=}}</ref> [[V. Mehmed]] de Kurtdereli'ye güreşçiliğinden dolayı, 11 Aralık 1910`da Sanayi Madalyası Beratı vermiştir. <ref>{{Web kaynağı | url = http://kentarsivi.balikesir.bel.tr/Ozel_Belgeler.aspx | başlık = Kent Arşivi, Özel Belgeler | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = | çalışma = Kurtdereli Mehmet Pehlivan'ın ödülleri | yayıncı = Balıkesir Büyükşehir Belediyesi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20110316021236/http://kentarsivi.balikesir.bel.tr/Ozel_Belgeler.aspx | arşivtarihi = 16 Mart 2011}}</ref> Kurtdereli'nin madalyaları ilk kez 2018 yılında bulunmuştur. <ref>{{Web kaynağı | url = https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/balikesir/kurtdereli-mehmet-pehlivana-padisahlarin-verdigi-madalyalar-bulundu-12969270 | başlık = Kurtdereli Mehmet Pehlivana Padişahların Verdiği Madalyalar Bulundu | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = 9 Ağustos 2018 | çalışma = Kurtdereli Mehmet Pehlivan'ın madalyaları, Gençlik Spor İl Müdürlüğü tarafından saklandığı sandıktan çıkartıldı. | yayıncı = Milliyet Gazetesi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200627000335/https://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/balikesir/kurtdereli-mehmet-pehlivana-padisahlarin-verdigi-madalyalar-bulundu-12969270 | arşivtarihi = 27 Haziran 2020}}</ref>

[[Kurtdere, Karesi|Kurtdere]] köyünde, her yıl Mehmet Pehlivan adına, Kırkpınar'dan sonra Türkiye'nin en büyük yağlı güreş turnuvası olan "[[Kurtdereli Yağlı Güreşleri|Geleneksel Kurtdereli Yağlı Güreşleri]]" düzenlenmektedir. <ref>{{Web kaynağı | url = https://www.sabah.com.tr/spor/tum-sporlar/2019/08/03/60-geleneksel-kurtdereli-yagli-guresleri-basladi | başlık = 60. Geleneksel Kurtdereli Yağlı Güreşleri başladı | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = 3 Ağustos 2019 | çalışma = AA, Kurtdereli Mehmet Pehlivan anısına bu yıl 60'ıncısı düzenlenen Geleneksel Kurtdereli Yağlı Güreşleri başladı. | yayıncı = Sabah Gazetesi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190803160414/https://www.sabah.com.tr/spor/tum-sporlar/2019/08/03/60-geleneksel-kurtdereli-yagli-guresleri-basladi | arşivtarihi = 3 Ağustos 2019}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.haberler.com/60-geleneksel-kurtdereli-yagli-guresleri-sona-erdi-12304648-haberi/ | başlık = 60. Geleneksel Kurtdereli Yağlı Güreşleri sona erdi | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = 4 Ağustos 2019 | çalışma = Kurtdereli Mehmet Pehlivan anısına bu yıl 60'ıncısı düzenlenen Geleneksel Kurtdereli Yağlı Güreşleri sona erdi. | yayıncı = Haberler.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190804204638/https://www.haberler.com/60-geleneksel-kurtdereli-yagli-guresleri-sona-erdi-12304648-haberi/ | arşivtarihi = 4 Ağustos 2019}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://balikesir.gsb.gov.tr/HaberDetaylari/1/169303/altinkemerin-sahibi-gurbuz-oldu.aspx | başlık = Kurtdereli Mehmet | erişimtarihi = 24 Haziran 2020 | tarih = | çalışma = | yayıncı = Balıkesir Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200626102529/http://balikesir.gsb.gov.tr/HaberDetaylari/1/169303/altinkemerin-sahibi-gurbuz-oldu.aspx | arşivtarihi = 26 Haziran 2020}}</ref> Balıkesir'de adını taşıyan "Kurtdereli Kapalı Spor Salonu" ve Balıkesir Valiliği binasının yanında bulunan bir heykeli bulunmaktadır. Ayrıca 2014 yılında, Karesi Belediyesi, Kurtdereli Mehmet Pehlivan`ı anlatan bir çizgi film yayınlamıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=K2j4TjP96TM | başlık = Kurtdereli Mehmet Pehlivan Çizgi Filmi | erişimtarihi = | tarih = 16 Ağustos 2014 | çalışma = Biyografik çizgi film | yayıncı = Karesi Belediyesi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200707084400/https://www.youtube.com/watch?v=K2j4TjP96TM | arşivtarihi = 7 Temmuz 2020}}</ref>