Mariana Çukuru: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ceeydaaa (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Dicayes (mesaj | katkılar)
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi
1. satır:
[[Dosya:Mariana trench location.jpg|sağ|300px|thumb|Mariana Çukuru]]
'''Mariana Çukuru (Challenger Çukuru)'''<ref>[http://indigodergisi.com/2014/07/yer-kurenin-sirri-mariana-cukuru/ Mariana Çukuru keşif dönemi]</ref>, Dünya üzerinde bilinen en derin noktadır. [[Büyük Okyanus]]'ta, [[Guam]] Adası'nın güney batısında, [[Japonya]] ve [[Endonezya]] arasında, iki ülkeye de aşağı yukarı eşit uzaklıkta yer alır. Yapılan son ölçümlere göre en derin noktası yaklaşık 10.994 [[metre]]dir<ref>[http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-15845550 Oceans' deepest depth re-measured]</ref>. Uzunluğu 2.542 [[kilometre]], genişliği ise 69 kilometredir[[kilometre]]dir.
 
Okyanusal nitelikte iki plakanın çarpıştığı sınırda derin çukurlar oluşabilir. Mariana çukuru da, [[Pasifik Plaka]] ile [[Mariana Plakası]]'nın çarpışması sonucu oluşmuş bir çukurdur ve iki plaka sınırındadır.
 
Suyun içine atılan 1 kilogram kütleli metalin tabana ulaşması, yaklaşık olarak 1 saat sürer. Ancak, suyun yoğunluğu ve metalin özkütlesi de hesaba katıldığında, tabana ulaşma süresi artıp azalabilir. Dip noktasındaki basınç ise yeryüzündeki basınca göre yaklaşık 1000 kat daha fazladır.
 
Mariana Çukuru'nda hayat belirtileri vardır. Yapılan araştırmalar, aşırı basınçlı ve soğuk ortamda yaşayabilen birçok [[mikroorganizma]], [[balık]] ve [[yengeç]] türünü ortaya çıkarmıştır. Buradaki yaşamın temel dayanağı, 300 dereceye ulaşan [[volkanik püskürmelerpüskürme]]ler ve buradan çıkan [[sülfür]]ü metabolize edebilen [[bakteri]]lerdir. Bu kadar derinde yaşayan balık türlerinin hayatları yüzlerce yılı bulabilmektedir. Buradaki canlıların, çok eski [[prehistorik dönem]]lerden bu yana aynı kaldığı düşünülmektedir.
 
23 Ocak 1960'ta, [[İsviçreliler|İsviçreli]] [[bilim insanı]] [[Jacques Piccard]] ile [[Amerika Birleşik Devletleri Donanması]]'ndan [[Teğmen]] [[Donald Walsh]], Trieste Batiskapı içinde Mariana Çukuru'na inebilmeyi başaran ilk insanlar olmuşlardır. İlk anda 11.521 [[metre]] (37,799 [[feet]])'lik bir derinliğe inildiği hesaplanmış, ancak 1995 yılında yapılan ölçümlerde doğru derinliğin 10.916 metre (35,814 feet) olduğu anlaşılmıştır. Derin noktaya iniş yaklaşık 3 saat 15 dakika sürmüş, burada 20 dakikalık bir sürenin ardından tekrar yüzeye çıkılmasıyla toplamda 5 saatlik bir sürede dalış ve yüzeye çıkış tamamlanmıştır.<ref>[http://www.ntv.com.tr/arsiv/id/25334005/ James Cameron, Mariana Çukuru'na dalış ]</ref>
 
25 Mart 2012'de, [[Kanadalılar|KanadalıKanada]] [[yönetmen]] [[James Cameron]] “Dikey Torpil ([[Deepsea Challenger.]])” adlı özel denizaltısıyla Mariana Çukuru’na tek başına inmeyi başardı. 156 dakikada dünyanın tabanına inen, 3 saat incelemelerde bulunan Cameron, beklenenden daha kısa sürede, 70 dakikada yüzeye çıktı. Cameron tarafından bizzat tasarlanıp [[Avustralyalılar|Avustralyalı]] [[Mühendislik|mühendislerce]] inşa edilen denizaltı, Çukur’da bulunan [[metrekare]] başına 7.250 tonun üzerindeki [[Basınç|basınca]] dayanıklıdır.<ref name="cameron20120308lovedit">{{Web kaynağı | soyadı = Cameron | ad = James | başlık = You’d have loved it | url = http://deepseachallenge.com/latest-news/cameron-to-walsh-on-record-8k-dive-youd-have-loved-it/ | tarih = 8 Mart 2012 | yayıncı = [[National Geographic Society]] | erişimtarihi = 26 Mart 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150726192233/http://www.deepseachallenge.com/latest-news/cameron-to-walsh-on-record-8k-dive-youd-have-loved-it/ | arşivtarihi = 26 Temmuz 2015 | ölüurl = yes }}</ref>
 
13 Mayıs 2019'da [[Amerikalılar|Amerikalı]] deniz altı kaşifi [[Victor Vescovo]], [[Pasifik okyanusu|Pasifik Okyanusu]]'nda yer alan Mariana Çukuru'na daldı. Dipteki yüksek basınca dayanacak şekilde üretilen dalış aracıyla 10, bin 927 metre derine inen ve çukurun dibinde 4 saat kalan Vescovo, incelemeleri sırasında deniz canlıları ile renkli kayalık yapıların yanı sıra plastik poşet ve şeker ambalajları buldu.<ref>https://www.aa.com.tr/tr/dunya/dunyanin-en-derin-noktasindan-plastik-atik-cikti/1477584</ref>
 
==Kaynakça==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Mariana_Çukuru" sayfasından alınmıştır