Kullanıcı:Bambi'nin annesi/deneme4: Revizyonlar arasındaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi
42. satır:
Çin Cumhuriyeti yönetimi altındaki Xinjiang Eyaleti, Çing Hanedanı'ndaki Xinjiang Eyaleti sınırlarının mirasıdır. [[Kansu]], [[Çinghay]], [[Dış Moğolistan]], {{ill|Tibet Alanı|en|Tibet Area (administrative division)}} idarî bölümleriyle ve [[Sovyetler Birliği]], [[Afganistan]], [[Hindistan]] ve [[Pakistan]] ülkeleriyle sınır paylaştı. Üzerinde eyaletin iddiada bulunduğu sınırlar, günümüz Sincan'ın tümünü ve günümüz [[Moğolistan]], [[Tacikistan]], Afganistan ve Pakistan ülkelerinin bazı kısımlarını kapsar.<ref>[[:Dosya:ROC Administrative and Claims.jpg|ROC Administrative and Claims.jpg]]. Wikipedia. Çin Cumhuriyeti'nin toprak taleplerini gösteren harita.</ref> Eyaletin 1.711.931 km{{2}}'lik alanı vardı.
 
== HistoryTarihçe ==
 
1912 yılında Çing Hanedanı'nın yerine [[Çin Cumhuriyeti (1912-49)|Çin Cumhuriyeti]] geçti. Xinjiang'ın son Çing valisi olan Yuan Dahua kaçtı. Yuan'ın astlarından biri olan {{ill|Yang Zengxin|en}}, eyalet üzerindeki kontrolü ele geçirdi ve aynı senenin Mart ayında Çin Cumhuriyeti egemenliği altında tahta çıktı. Entrikacılığı ve karışık etnik topluluklarını akıllı şekilde dengelemesiyle Yang, uzun süre Xinjiang üzerindeki yönetimini sürdürdü, ancak [[Kuomintang]]'ın 1928'de düzenlediği [[Kuzey Seferi]] sırasında Yang suikast edildi.<ref>Governors of Xinjiang: [[Yang Zengxin]] (1912–1928), [[Jin Shuren]] (1928–33), [[Sheng Shicai]] (1933–44); source: {{cite encyclopedia |year = 2016 |title = Xinjiang |url = http://www.britannica.com/EBchecked/topic/546118/Xinjiang/71463/History |encyclopedia=[[Encyclopædia Britannica Online]] |publisher=Encyclopædia Britannica Inc |access-date = 2016-06-19 }}</ref>
48. satır:
Yang Zengxin'in ardından {{ill|Jin Shuren|en}} tahte çıktı. 1930'ların başlarında Xinjiang çapında Jin Shuren'e yönelik [[Uygurlar]], diğer Türk halkları ve [[Huiler]]in katıldığı {{ill|Kumul İsyanı|en}} ve diğer isyanlar yer aldı. Jin, isyanları bastırmak üzere [[Beyaz Ordu]]'dan Ruslar çağırdı. 12 Kasım 1933 tarihinde [[Kaşgar]] bölgesinde kısa ömürlü [[Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti]]'nin kuruluşu tek taraflı olarak ilân edildi.<ref name="feener">{{Cite book |first=R. Michael |last=Feener |year=2004 |title = Islam in World Cultures: Comparative Perspectives |url = https://books.google.com/books?id=zsjuQaGLRUkC&pg=PA174#v=onepage&q&f=false |location=Santa Barbara, Calif. |series=Religion in Contemporary Cultures |publisher=ABC-CLIO |page=174 |oclc=940831123 |isbn=1-57607-516-8 }}</ref><ref name="cfcr">{{cite web |first=Preeti |last=Bhattacharji |date=May 29, 2012 |title=Uighurs and China's Xinjiang Region |url = http://www.cfr.org/publication/16870/uighurs_and_chinas_xinjiang_region.html |publisher=[[Council on Foreign Relations]] |access-date = 2016-06-19 }}</ref> Hui [[Kuomintang]] {{ill|36. Tümen (Ulusal Devrimci Ordu)|en|36th Division (National Revolutionary Army)}}, {{ill|Kaşgar Muharebesi (1934)|en|Battle of Kashgar (1934)}} sırasında Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin ordusunu yendi; Cumhuriyet'in ömrü bu şekilde sona erdi. Ocak ile Nisan 1934 arasında Xinjiang, Sovyetler Birliği tarafından {{ill|Sovyetler Birliği'nin Xinjiang'ı istilası|lt=istila edildi|en|Soviet invasion of Xinjiang}}. {{ill|1937 Sincan Savaşı|zh|1937年新疆战争}}'nda eyaletin tümü {{ill|Sheng Shicai|en}} isimli [[Mançular|Mançu]] savaş ağasının kontrolü altına alındı. Sheng, sonraki on yıl boyunca [[Sovyetler Birliği]]'nin yakın desteğiyle Xinjiang'ı yönetti. 1944'te {{ill|Çin Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı|lt=Cumhurbaşkan|en|President of the Republic of China}} ve {{ill|Çin Cumhuriyeti Hükümet Başkanı|lt=Hükümet Başkanı|en|Premier of the Republic of China}} [[Çan Kay Şek]], Sheng'ın Sovyetler Birliği'ne dahil olma niyeti olduğuna dair Sovyetlerden haber aldı ve Sheng'ı Xinjiang'dan çıkartıp onu [[Çongçing]]'in Tarım ve Orman Bakanı olarak atamaya karar verdi.<ref>{{Cite book |first=Jeremy |last=Brown |year=2010 |title=Dilemmas of Victory: The Early Years of the People's Republic of China |url = https://books.google.com/books?id=dZbC_bt62voC&pg=PA186#v=onepage&q&f=false |location=Cambridge, Mass. |publisher=Harvard University Press |isbn=9780674033658 |oclc=822561761 |page = 186 }}</ref> Sheng döneminin sona erdiği yılda kuzey Xinjiang'ın günümüz [[İli Kazak Özerk İli]]'nde kısa ömürlü [[İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti]] Sovyetlerin desteğiyle kuruldu.
 
During{{ill|İli the [[İsyanı|en|Ili Rebellion]]}} theboyunca SovietSovyetler UnionBirliği, backedXinjiang'ın Uyghurçoğunun separatists[[Çin toCumhuriyeti form(1912-49)|Çin theCumhuriyeti]] [[Second East Turkistan RepublicKuomintang]] (2ndkontrolü ETR)altında iniken Iliİli regionbölgesinde while[[İkinci theDoğu majorityTürkistan ofCumhuriyeti]]'ni Xinjiangkurmak wasüzere underUygur [[Republicayrılıkçılara of China (1912–49)|Republic of China]] [[Kuomintang]]destek controlsağladı.<ref name="feener"/> The [[People's Liberation Army]] [[Incorporation of Xinjiang into the People's Republic of China|entered Xinjiang in 1949]] and the Kuomintang commander [[Tao Zhiyue]] surrendered the province to them.<ref name="cfcr"/> The original provincial government was relocated to [[Taipei]] as the Sinkiang Provincial Government Office (新疆省政府辦事處) to symbolize the ROC's claim of sovereignty over the province; it was eventually dissolved in 1992.
 
== Demografi ==