II. Katerina: Revizyonlar arasındaki fark

'''Çariçe II. Katerina''' veya '''Büyük Katerina''' ([[Rusça]]: Екатерина II Великая (''Yekaterina II Velikaya''), (d. 2 Mayıs 1729 - ö. 17 Kasım 1796), 34 yıl boyunca [[Rusya]]'yı yönetmiş ve [[18. yüzyıl]] Rusyası'na damgasını vurmuş bir Çariçedir.

 

 

== Yaşamının ilk yılları ==

== Zamanındaki Osmanlı-Rus ilişkileri ==

II. Katerina hükümdarlığının ilk yıllarında Osmanlı ile iyi geçiniyormuş gibi görünmek için Prens Dolgruky’yi İstanbul’a elçi olarak görevlendirdi.[[II. Katerina#%20ftn1|[1]]] II. Katerina’nın asıl amacı hazırlıklarını tamamladıktan sonra Lehistan’ı ilhak etmek ve akabinde Osmanlı’yı mağlup edip, Akdeniz’e sıcak sulara inmektir. 1763’te Lehistan kralı III.  Augtüs ölünce taht kavgalarını fırsat bilerek kendisine yakın olan Stanislav Ponyatovski’yi IV. Augtüs olarak tahta çıkardı. Bu hamle ile Rusya, Lehistan üzerinde tahakküm kurmuş oldu. Bu durumu Osmanlı protesto etmişti. Lehistan’daki bazı askerler bu durumu kabul etmeyerek Osmanlı’ya kaçmıştır. Bu durum Osmanlı ve Rusya arasındaki ipleri gererek savaşa neden olmuştur.

 

'''1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı ve Küçük Kaynarca Antlaşması'''

 

'''          ''' Leh milliyetçilerinin de Osmanlı’dan yardım istemesi ve karşılığında Podolya’nın verilmesinin temin edilmesi üzerine Osmanlı sürece dahil oldu. Bu savaş üç cepheden oluşmaktaydı. Birinci cephe Akdeniz cephesidir. Ruslar İngiltere ile yaptıkları antlaşma neticesinde Baltık Denizi’nden çıkarak Akdeniz’e donanma yolladılar. Bilahare Mora’daki isyancıları desteklediler. Osmanlı buradaki isyanı bastırdı. Osmanlı Kaptan-ı Derya’sı Hüsamettin Paşa Türk donanmasını Çeşme’ye demir attırdı. 1770’te Rus donanması bir gecede Çeşme’deki Türk donanmasını yakarak küle çevirdi. İkinci cephe ise kara cephesidir. Beş koldan saldıran Ruslar, bu alanda üstün başarılar ilan etti. Ağustos 1770’te mezkûr cephe kapandı. En mühimi üçüncü cephe ise Kırım cephesidir. Kırım Hanlığı kendini savunamaz haldeydi. Zira daha öncesinden Rus casusları ile saray çevrelenmiş, Kırım devlet adamları işlevsiz ve vasıfsız hale getirilmiş, Hanın eli kolu bağlı vaziyete getirilmiştir. İki karşıt kuvvetlerin çarpışması neticesinde 1771’de Kırım fiilen Kırım’a girdi ve işgal başladı. 1772’de barış anlaşması yapılmak istenildi. Fakat başarılı olunamadı. 1773’te savaş tekrar başladı ve Osmanlı açısından ağır kayıplar devam etmekteydi. Mamafih, 1774’te barış müzakereleri başladı. Osmanlı 200 kişilik bir heyetle Küçük Kaynarca bölgesinde [[Mareşal Rumyantsov]] ile görüşmeye başlandı.[[II. Katerina#%20ftn1|[1]]] Ruslar ön şartlar olarak Karadeniz’de serbest dolaşım, savaş tazminatı ve Kılburun, Yenikale ve Kerç Kalelerinin Ruslara teslim edilmesi gibi şartları öne sürmüşlerdir. 21 Temmuz 1774’te imzalanan antlaşmanın önemli maddelerinin birkaçını şu şekilde izah edebilirim; Kırım bağımsız olacak,[[II. Katerina#%20ftn2|[2]]] dini anlamda Osmanlı’ya bağlılığı devam edecektir.[[II. Katerina#%20ftn3|[3]]] Azak, Kerç, Yenikale ve Kılburun Kaleleri Ruslara bırakıldı.[[II. Katerina#%20ftn4|[4]]] Osmanlı’daki [[Ortodoks Hristiyanlık|Ortodoks]]<nowiki/>ların hamisi Ruslardır.[[II. Katerina#%20ftn5|[5]]] Osmanlı savaş tazminatı ödeyecektir. Rusya, İstanbul’da elçilik açabilecektir. II. Katerina [[Küçük Kaynarca Antlaşması]]<nowiki/>ndan sonra fikirlerini dile getirirken böyle fevkalade bir antlaşmayı beklemediğini ve bu antlaşmadan ötürü çok mutlu olduğunu yakı devlet adamlarına söylemiştir.[[II. Katerina#%20ftn6|[6]]] Mezkûr antlaşmadan yaklaşık 9 yıl sonra Rusya [[Kırım]]’ı 1783’te tamamen kendi topraklarına ilhak etmiştir.

 

'''1787-1792 Osmanlı-Rus Savaşı ve Yaş Antlaşması'''