Sümela Manastırı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kolhisli (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
Furkan (mesaj | katkılar)
k Yazım yanlışı, değiştirildi: Hıristiyan → Hristiyan (2) AWB ile
3. satır:
[[Dosya:Sumela.JPG|thumb|200px|Sümela Manastırı, 1903]]
[[Dosya:Sumela monastery in province of Trabzon, Turkey view from the road.JPG|thumb|200px|Sümela Manastırı'nın bir dağdan görünümü.]]
'''Sümela Manastırı''' (Yunanca: ''Panagia Sumela'' (Παναγία Σουμελά) veya ''Theotokos Sumela''), [[Trabzon]] ilinin [[Maçka]] ilçesindeki [[Altındere, Maçka|Altındere]] vadisi sınırları içerisinde yer alan Meryem Ana Deresi'nin (Antik [[Yunanca]] adı: Panagia) batı yamaçlarında yer alan, Kara (Antik Yunanca adı: Mela) tepesinin üzerinde ve deniz seviyesinden 1.150 m yükseklikte konumlanmış Rum [[Ortodoks]] [[manastır]] ve [[kilise]] kompleksidir.
 
== Tarihçe ==
Kilisenin MS 365-395 tarihleri arasında inşa edildiği sanılmaktadır. [[Anadolu]]'da sıkça rastlanılan [[Kapadokya]] kiliseleri tarzında yapılmıştır; hatta Trabzon'da [[Maşatlık]] mevkiinde benzeri bir mağara kilisesi daha vardır. Kilisenin ilk kuruluşu ile manastır haline dönüşümü arasındaki bin yıllık dönem hakkında fazla bir şey bilinmemektedir. Karadeniz Rumları arasında anlatılan bir efsaneye göre Atina'lı [[Barnabas]] ile [[Sophronios]] adlı iki keşiş aynı rüyayı görmüşler; rüyalarında, [[İsa]]’nın öğrencilerinden Aziz [[Luka (aziz)|Luka]]’ın yaptığı üç Panagia ikonundan, [[Meryem]]'in bebek İsa’yı kollarında tuttuğu ikonun bulunduğu yer olarak Sümela'nın yerini görmüşler. Bunun üzerine birbirlerinden habersiz olarak deniz yoluyla Trabzon'a gelmiş, orada karşılaşıp gördükleri rüyaları birbirlerine anlatmış ve ilk kilisenin temelini atmışlardır. Bununla birlikte manastırdaki [[fresk]]lerde sıkça yer alıp, özel bir önem verilen [[Trabzon hükümdarları listesi|Trabzon İmparatoru]] [[III. Aleksios (Trabzon imparatoru)|III. Aleksios]]'un (1349-1390) manastırın gerçek kurucusu olduğu sanılmaktadır.<ref name="Heyamola Yayınları 2005">[[Özhan Öztürk]]. Karadeniz Ansiklopedik Sözlük. Heyamola Yayınları. İstanbul, 2005. s. 1043</ref>
 
14. yüzyılda [[Türkmen]] akınlarına maruz kalan kentin savunmasında ileri karakol görevi üstlenen manastırın statüsünde Osmanlı fethinden sonra bir değişiklik olmamıştır. [[Yavuz Sultan Selim]]'in Trabzon’daki şehzadeliği sırasında buraya iki büyük şamdan hediye ettiği bilinmektedir. [[Fatih Sultan Mehmed]], [[II. Murat]], [[I. Selim]], [[II. Selim]], [[III. Murad]], [[İbrahim]], [[IV. Mehmed]], [[II. Süleyman (Osmanlı)|II. Süleyman]] ve [[III. Ahmed]]'in de manastırla ilgili birer fermanları bulunmaktadır. Osmanlı döneminde manastıra sağlanan imtiyazlar, [[Trabzon]] ve [[Gümüşhane]] bölgesinin İslamlaşması sırasında özellikle Maçka ve kuzey [[Gümüşhane]]'de [[HıristiyanlıkHristiyanlık|HıristiyanHristiyan]] ve gizli Hristiyan köyleri ile çevrili bir alan oluşturmuştur.<ref>[[Özhan Öztürk]].Karadeniz Ansiklopedik Sözlük. Heyamola Yayınları. İstanbul, 2005. s. 1043</ref>
 
18 Nisan 1916’dan 24 Şubat 1918’e kadar süren Rus işgali sırasında Maçka civarındaki diğer manastırlar gibi bağımsız bir [[Pontus]] devleti kurmak isteyen Rum milislerin karargahı olmuş, [[Türkiye-Yunanistan Nüfus Mübadelesi|nüfus mübadelesi]] ile bölgedeki Hristiyanların [[Yunanistan]]'a gönderilmesinin ardından önemini yitirerek [[Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı|T.C. Kültür Bakanlığı]] tarafından yakın zamanda onarılana dek kaderine terk edilmiştir.<ref name="Heyamola Yayınları 2005"/>