Balasagun: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok |
Gerekçe: + nedensiz içerik silinmesi |
||
1. satır:
{{Koordinat|42|44|47.06|N|75|15|1.64|E|scale:1000_region:KG|display=title}}
[[Dosya:BuranaTower.jpg|thumb|sağ|thumb|[[Burana kulesi]]]]
'''Balasagun''' ([[Arapça]]: '''بلاساغون'''; [[Farsça]]: '''بلاساغون'''; [[Çince]]: 八剌沙衮; ''Bālàshāgǔn''; başka isimleri; ''Karabalsagun'', ''Koz Ordu'', ''Koz Uluş''<ref>uluş: köy (Çiğilce); uluş: halk (Türkçe Turfan yazıları I - VI)</ref>, ''Kuz Uluş''), eski çağ'da [[Soğdiana]], günümüzde [[Kırgızistan]]'da, [[Çu Nehri]] vadisinde [[Bişkek]] ile [[Issık Gölü]] arasında tarihi bir şehirdir.
Balasagun adı ''Bala'' veya ''Bal'' ve ''sagun''<ref>''sagun'' ('''سغن''')"Atasagun". [http://www.tdkterim.gov.tr/dlt/sozluk/?kelime=sagun&kategori=dltbul&hng=ltn&ayn=bas TDK ''Divanü Lugati't-Türk Veri Tabanı'']{{Ölü bağlantı|date=Nisan 2020 }}</ref> iki kelimenin birleşmesinden oluştuğu sanılır.
7. satır:
Balasagun, Soğd'lar soyları [[İran]]'dan tahmin edilen insanlar tarafından ve Soğdca dili 11. yüzyıla kadar bu şehirde kullanılırdı.<ref>Barthold, W. "Balāsāg̲h̲ūn or Balāsaḳūn." Encyclopaedia of Islam. Edited by: P. Bearman , Th. Bianquis , C.E. Bosworth , E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2008. Brill Online. UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK LEIDEN. 11 March 2008 <http://www.brillonline.nl/subscriber/entry?entry=islam_SIM-1131></ref>. [[Türk dilleri|Türk Dili]]'nin en eski ve değerli sözlüklerinden [[Divân-ı Lügati't-Türk]]'te Balasagun'a gelip yerleşmiş olan bir ulustur. Bunlar "''Soğd''" dandırlar. "'''صْغد''' Soğd", [[Buhara]] ile [[Semerkand]] arasındadır. Bunlar, Türk kılığını almışlar, Türk huyu ile huylanmışlardır.<ref>Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt I, sayfa 471.</ref>
[[Orta Asya]]'da, bugünkü [[Kırgızistan]] sınırları içerisinde [[Aral Gölü]]'nün [[doğu]]sunda yer alan ve [[Türgiş Devleti|Türgiş]], [[Karahanlı Devleti|Karahanlı]], [[Kara Hıtay]]'ın merkezi olmuştur. [[Kutadgu Bilig]]'in yazarı [[Yusuf Has Hacib]] ('''يوسف خاصّ حاجب''' ''Yūsuf Khāṣṣ Ḥājib Balasağuni''), 11.yüzyılda Balasagun şehrinde dünyaya geldi.<ref>Klein W. Das nestorianische Christentum an den Handelswegen durch Kyrgyzstan bis zum 14 Jh., Silk Road Studies III, Brepolis, 2000.</ref>
Balasagun, [[Divân-ı Lügati't-Türk]]'te yer alan haritada Türk illerinin merkezi olarak gösterilir ve ''Türkistan'da bir şehir adı'' olarak tanımlanmış, ayrıca Zanbı art ('''زانبى ارت''') "[[Koçnğar başı]]" ile "Balasagun" arasında bir dağ geçiti.<ref>Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt III, sayfa 441.</ref> ve "'''''يون ارق''' Yun arık" "Balgasuna yakın bir yayla adı.''"<ref>Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. ISBN 975-16-0405-2, Cilt III, sayfa 148.</ref> gibi bilgiler verilmiştir. Burana şehir kalıntısında gerçekleştirilen kazılar sonucunda elde edilen eserlerin büyük bir kısmını X.-XII. yüzyıla ait olan seramik eşyalar oluşturmaktadır. Bu eserler arasında en ilginç olan eser ise Kuz-Ordu da basılan ve hicri 424–447 yıllarına (1032–1056) ait olan para olmuştur<ref>Amanbaeva B. ve Kubatbekov M., “''Şestoy Sezon Rabote na Burane''”, Arheologiceskie Otkrıtiya 1976 Goda, Moskova 1977, s. 569.</ref>.
Hicri 531, Milâdi 1137 yılında [[Kara Hıtay]]'lı Gūr Han Balgasun'u [[Karahanlılar]]'dan ele geçirmiş, ordu kampını Çu (''Ču'') vadisinde kent'e yakın Ḵosun-ordu'da (anlamı, güçlü ordu) yerleştirmiştir.<ref>Jovaynī, tr. Boyle, I, sayfa 355; Barthold, ''Four Studies on the History of Central Asia'', tr. V. ve T. Minorsky, Leiden, 1962, I, sayfa 102, 103</ref>
| |||