Tarih öncesi dönemde Polonya bölgesi: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
k Ulam güncellendi
LuCKY (mesaj | katkılar)
k Yazım hatası düzeltildi: Muhafazakar → Muhafazakâr AWB ile
13. satır:
Paleolitik dönem MÖ 500.000 ila MÖ 8.000 arasındadır ve dört döneme bölünmüştür: [[Alt Paleolitik]], MÖ 500.000 ila 350.000; [[Orta Paleolitik]], MÖ 350.000 ila 40.000; [[Üst Paleolitik]], MÖ 40.000 ila 10.000; ve Nihai Paleolitik, MÖ 10.000 ila 8000, Mezolitik dönem MÖ 8000 ila 5500 ve MÖ 5500 ila 2300, Neolitik dönem MÖ 5500 - 2900 ve [[Bakır Çağı]], MÖ 2900 - 2300 yılları arasını kapsar.
 
Polonya Taş Devri yaklaşık 500.000 yıl sürdü ve bu dönemde üç farklı [[Homo|Homo türünün]] ortaya çıktığı görüldü: ''[[Homo erectus]]'', ''[[Neandertal|Homo neanderthalensisneanderthâlensis]]'' ve ''[[Homo sapiens]] ( [[insan]]lar )'' . Taş Devri kültürleri ilkel araçlarla ilk insan gruplarından sofistike [[taş alet]]ler kullanan, müstahkem yerleşimler inşa eden ve [[bakır]] [[metalurji]]si geliştiren gelişmiş [[tarım]]sal ve tabakalı toplumlara kadar uzanıyordu.
 
[[Orta Avrupa|Orta Avrupa'nın]] başka yerlerinde olduğu gibi, Polonya Taş Devri'nin Paleolitik, Mezolitik ve Neolitik evrelerinin her biri taş alet yapım tekniklerindeki iyileştirmelerle karakterize edilmiştir. Paleolitik insan faaliyetleri (en eski yerleri 500.000 yaşında olan) tekrarlayan [[buzul]]lar nedeniyle aralıklıydı. Genel bir [[iklim]] ısınması ve bunun sonucunda [[ekoloji]]k çeşitliliğin artması Mezolitik dönemin karakteristiğidir (MÖ 9000-8000).
24. satır:
Polonya'nın Bronz ve Demir Çağı kültürleri çoğunlukla [[arkeoloji]]k araştırmalardan bilinmektedir. Polonya'nın Erken Tunç Çağı kültürleri MÖ 2300-2400 yıllarında başlamıştır,<ref>''U źródeł Polski'', s. 55, [[Sławomir Kadrow]]</ref> akabinden MÖ 700-750 [[Demir Çağı]] başladı.<ref>''U źródeł Polski'', s. 68, [[Bogusław Gediga]].</ref> [[Milat|Miladın]] başlangıcında, ana makalede anlatılan Demir Çağı arkeolojik kültürleri artık mevcut değildi. Yazılı kayıtların olmadığı göz önüne alındığında, o sırada [[Orta Avrupa|Orta]] ve [[Doğu Avrupa]]'da yaşayan grupların [[Etnik grup|etnik kökenleri]] ve dilsel bağlantıları spekülatiftir; kimlikleri konusunda kayda değer bir anlaşmazlık mevcuttur. Polonya'da, Bronz ve Demir Çağlarını kapsayan [[Lusatian kültürü]] özellikle öne çıkmıştır. O dönemin en ünlü arkeolojik keşfi, erken Demir Çağı Lusatyan kültürünü temsil eden [[Biskupin]] müstahkem yerleşimidir ( ''[[Gord|gród]]'' ).<ref>''U źródeł Polski'', s. 54-85.</ref>
 
Bronz eşyalar MÖ 2300 yıllarında [[Pannonian Havzası]]'ndan Polonya'ya getirildi. Bunu izleyen yerli Erken Tunç Çağı'nın batı Polonya'daki yenilikçi [[Unetice kültürü]] ve doğu Polonya'daki muhafazakarmuhafazakâr [[Mierzanowice kültürü]] egemen oldu. Bunlar, daha sonraki Eski [[Trzciniec kültürü]] dönemi boyunca kendi bölgelerinde (Lusatyan öncesi) [[Tümülüs kültürü]] ve Trzciniec kültürü ile değiştirildi.
 
Kalan bronz dönemlerin özelliği, iskelet mezarlarının yerini [[Avrupa]]'nın büyük bir kısmında kremasyon ile değiştirilen [[Urnfield kültürü|Urnfield kültürleriydi]]. Polonya'da, [[Lusatian kültürü]] yerleşimleri manzaraya yaklaşık bin yıl boyunca hakim oldu ve Erken Demir Çağı'na dek devam etti. MÖ 6. yüzyılda başlayan bir dizi [[İskitler|İskit]] istilası ölümlerini hızlandırdı. Hallstatt Dönemi D, [[Pomeranya kültürü|Pomeranian kültürü]] için bir genişleme zamanı iken, Batı Baltık [[Kurgan hipotezi|Kurgan kültürü]] Polonya'nın [[Masuria]] - [[Warmia]] bölgesine egemen oldu.<ref>''Kalendarium dziejów Polski'' (Chronology of Polish History), ed. Andrzej Chwalba, s. 10-11, Jacek Poleski.</ref><ref>''U źródeł Polski'', s. 54-83, Sławomir Kadrow, Bogusław Gediga.</ref>