Eşcinsellik: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: İçerik düzenleme (hata bildir)
LuCKY (mesaj | katkılar)
k Yazım hatası düzeltildi: Muhafazakar → Muhafazakâr AWB ile
26. satır:
[[Dosya:21. İstanbul Onur Yürüyüşü Gay Pride (40).jpg|thumb|200pik|sağ|[[21. İstanbul Onur Haftası]] etkinliklerinin son gününde düzenlenen [[İstanbul Onur Yürüyüşü]]'nde iki eşcinsel birey, [[İstiklal Caddesi]].]]
 
Cinsel ilişkideki konumuna göre [[Batı]] ülkelerinde böyle bir ayırım artık yapılmamakla birlikte, eşcinselliğin daha [[gizli]] yaşandığı, daha [[muhafazakarmuhafazakâr]] ülkelerde eşcinsel erkekler "verici" (''etken'', ''aktif'') ya da ''alıcı'' (''edilgen'', ''pasif'') olarak ikiye ayrılmaktadır ve bu [[kültür]]lerde özellikle [[kadın]]sı görünümlü ya da [[pasif]] konumda olan erkekler eşcinsel olarak kabul edilmekte ve toplumun büyük bir kesimi tarafından dışlanmaktadırlar. Etken (''aktif'') ve edilgen (''pasif'') [[terim]]lerinin üstünlük veya aşağılık belirttiğinin düşünülmesi nedeni ile günümüzde artık bu terimlerin eşcinselleri tanımlarken kullanımından kaçınılmaya başlanılmıştır. Kadın ve erkeğin [[toplum]]sal kademelendirmesinde de etkenlik olumlu bir [[nitelik]] olarak erkeğe, edilgenlik ise olumsuz bir nitelik olarak kadına yüklenir.<ref>[http://muse.jhu.edu/journals/journal_of_the_history_of_philosophy/v043/43.1preus.html Journal of the history of philosophy]</ref><ref>[http://www.springerlink.com/content/x3k0t94504541908/ Springerlink.com]{{Ölü bağlantı|date=Mart 2020 }}</ref>
 
== Cinsel yönelim ve kimlik ==
105. satır:
Bilimsel kanıtların tanınmasıyla<ref>Staff report (August 12, 1998). [http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=187846 Gay Is Okay With APA—Forum Honors Landmark 1973 Events.] ''[[JAMA (dergi)|JAMA]]''. 1998;280(6):497-499. doi:10.1001/jama.280.6.497.</ref> Amerikan Psikiyatri Kurumu eşcinselliği 1973’te DSM’den çıkartmıştır. Amerikan Psikologlar Birliği 1975’te aynı pozisyonu benimsemiş ve diğer tüm ruh sağlığı profesyonellerini eşcinselliğin uzun süredir bir ruh hastalığı olarak damgalanmasının kaldırılması konusunda teşvik etmiştir. Sosyal İşçilerin Ulusal Kurumu da benzer prensibi benimsemiştir.<ref name=amici />}}
 
Davranışsal ve sosyal bilimlerin ve ruh sağlığı uzmanlık alanlarının uzun süredir olan ortak görüşü hemcinse karşı duyulan romantik, cinsel çekimlerin ve eşcinsel davranışların insan cinselliğinin normal ve pozitif bir varyasyonu olduğudur.<ref name=response>American Psychological Association: [http://www.apa.org/pi/lgbt/resources/therapeutic-response.pdf Appropriate Therapeutic Responses to Sexual Orientation]</ref> [[Dünya Sağlık Örgütü]], ICD-9’da (1977) ruh hastalığı olarak sınıflandırdığı eşcinselliği 17 Mayıs 1990’daki 43. Dünya Sağlık Kongresi’nin onayıyla ICD-10’da hastalık olmaktan çıkarmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.euro.who.int/en/what-we-do/health-topics/communicable-diseases/hivaids/news/news/2011/6/stop-discrimination-against-homosexual-men-and-women | başlık = Stop discrimination against homosexual men and women | yayıncı = World Health Organisation — Europe | tarih = 17 Mayıs 2011 | erişimtarihi = 8 Mart 2012 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120709194330/http://www.euro.who.int/en/what-we-do/health-topics/communicable-diseases/hivaids/news/news/2011/6/stop-discrimination-against-homosexual-men-and-women | arşivtarihi = 9 Temmuz 2012 | ölüurl = no }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.ilga.org/news_results.asp?LanguageID=1&FileCategory=50&FileID=546 | başlık = The decision of the World Health Organisation 15 years ago constitutes a historic date and powerful symbol for members of the LGBT community | yayıncı = ILGA | tarih = | erişimtarihi = 24 Ağustos 2010 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20091030051630/http://www.ilga.org/news_results.asp?LanguageID=1&FileCategory=50&FileID=546 | arşivtarihi = 30 Ekim 2009 | ölüurl = no }}</ref><ref name=pinknewsstigma>{{Kaynak |başlık=Homophobic stigma&nbsp;– A community cause |url=http://www.pinknews.co.uk/news/articles/2005-1496.html |tarih=17 Mayıs 2006 |süreliyayın=PinkNews.co.uk |ad=Marc |soyadı=Shoffman |erişimtarihi=4 Mayıs 2007}}</ref> ICD-10’a psikolojik ve davranışsal bozukluklar nedeniyle cinsiyet kimliğini ya da cinsel yönelimini değiştirmek istemek anlamına gelen egodistonik cinsel yönelimi eklemiştir({{ICD-10 kodu|F|66|1|f|60}}). Çin Psikiyatri Kurumu, 5 yıllık bir araştırma sonunda 2001’de eşcinselliği ruh hastalığı sınıflandırmasından çıkarmıştır.<ref>''The New York Times'': [http://www.nytimes.com/2001/03/08/health/08PSYC.html Homosexuality Not an Illness, Chinese Say]</ref> Kraliyet Psikiyatrlar Derneği’nin açıklaması “Araştırmalar gay, lezbiyen veya biseksüel olmanın normal ruhsal sağlıkla uyumlu olduğunu göstermektedir. Ama toplumda ayrımcılığa uğrama ve arkadaş, aile ve diğer kişiler tarafından reddedilme ihtimali LGB’lerde (lezbiyen, gay ve biseksüel) beklenenden yüksek oranda ruhsal zorlanmaların görülmesine neden olmaktadır. ABD'deki muhafazakarmuhafazakâr gruplar LGB’lerdeki ruhsal zorlanmaların yüksek oranda görülmesinin eşcinselliğin doğrudan kendisinden kaynaklandığını öne sürse de bu iddiayı ispatlayan bir kanıt yoktur.” şeklindedir.<ref name=rcp2008>Royal College of Psychiatrists: [https://web.archive.org/web/20080611014113/http://www.rcpsych.ac.uk/pressparliament/pressreleases2008/pr14.aspx Royal College of Psychiatrists response to comments on Nolan Show regarding homosexuality as a mental disorder]</ref>
 
Çoğu lezbiyen, gay ve biseksüel, heteroseksüellerle aynı nedenlerden (stres, ilişkilerindeki zorluklar, sosyal ve iş ortama uyum sağlama v.b.) dolayı [[psikoterapi]] almak istemektedir. Cinsel yönelimleri tedavilerinde çok ya da az önem taşıyabilir ya da hiç önem taşımayabilir. Lezbiyen, gay ve biseksüel kişilerin psikoterapilerinde yüksek derecede anti-gay yaklaşımı görülme riski vardır.<ref name=textbook>Cabaj, R; Stein, T. eds. ''Textbook of Homosexuality and Mental Health'', p. 421</ref>
335. satır:
{{Dünyada eşcinselliğin yasal durumu|200pik}}
 
Çoğu ülke, reşit olan ve akraba olmayan kişilerin karşılıklı rıza halindehâlinde cinsel ilişki yaşamalarını yasaklamaz. Bazı ülkeler eşcinsel çiftlere heteroseksüellerle eşit haklar, korumalar ve evlilik dahil ayrıcalıklar vermektedir. Bazı ülkeler kişileri heteroseksüel birlikteliklerle kısıtlar, başka bir deyişle eşcinsel aktivite yasa dışıdır. Eşcinsel aktivite yapanlara, [[İran]] ve [[Nijerya]]’nın bazı bölgeleri gibi yerlerde aşırı tutucu [[Müslüman]]lar tarafından ölüm cezası verilebilir. Ama genelde resmi kurallarla cezanın gerçekte uygulaması arasında önemli farklılıklar vardır.
 
Eşcinsel davranış, batı toplumunun bazı ülkelerinde suç olmaktan çıkarılsa da (örneğin 1932’de [[Polonya]], 1933’te [[Danimarka]], 1944’te [[İsveç]], 1967’de [[Birleşik Krallık]]) eşcinsellerin bazı gelişmiş ülkelerde kısıtlı sivil haklar edinmeleri 1970’in ortalarından sonra olmaya başlamıştır. 2 Temmuz 2009’da [[Hindistan]], eşcinselliği suç olmaktan çıkarmıştır.<ref name=toi>{{Kaynak |tarih=Temmuz 2009 |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-07-03/india/28152338_1_penile-non-vaginal-gays-rights-bisexuals-and-transgenders | eser=The Times Of India | ad1=Manoj |soyadı1=Mitta |ad2=Smriti |soyadı2=Singh |başlık=India decriminalises gay sex |tarih=3 Temmuz 2009}}</ref> Bu konuda dönüm noktası Amerikan Psikiyatri Kurumu’nun 1973’te eşcinselliği Teşhis ve İstatistik Kılavuzu’ndan (DSM) çıkarmasıdır. [[Quebec]], 1977’de cinsel yönelim ayrımcılığını yasaklayan ilk eyalet olmuştur. 1980 ve 1990’larda çoğu gelişmiş ülke, eşcinsel davranışı suç olmaktan çıkarıp gay ve lezbiyenlere iş alanı, konaklama ve yapılan hizmetlerde ayrımcılık yapılmasını yasaklamıştır. Bugün, [[Orta Doğu]] ve [[Afrika]]’da birçok ülkede ve [[Asya]] ve [[Güney Pasifik]]’te de birkaç ülkede eşcinsellik suçtur. Altı ülkede eşcinsel davranış ömür boyu hapis cezasıyla cezalandırılır, on ülkede ise ölüm cezasını getirir.<ref name=ilga>{{Kaynak |soyadı=Ottosson |ad=Daniel |başlık=LGBT world legal wrap up survey |yayıncı=[[ILGA]] |tarih=Kasım 2006|erişimtarihi=21 Eylül 2007|url=http://www.ilga.org/statehomophobia/World_legal_wrap_up_survey_November2006.pdf |biçim=PDF}}</ref>
492. satır:
== Notlar ==
* {{Kitap kaynağı|son=|ilk=|yıl=1 Ocak – 30 Haziran 2010|başlık=Türkiye'de Cinsel Yönelim veya Cinsiyet Kimliği İzleme Raporu|yayımcı=[[İstanbul Bilgi Üniversitesi]]}}
* {{Kitap kaynağı|son=[[Nedim Şener]]|ilk=[[İrfan Bozan]], [[Tan Morgül]]|yıl=2008|başlık=Türkiye'de Farklı Olmak, Din ve MuhafazakarlıkMuhafazakârlık Ekseninde Ötekileştirilenler|yayımcı=[[Boğaziçi Üniversitesi]]}}
* {{Kitap kaynağı|son=Bagemihl|ilk=Bruce|yıl=1999|başlık=Biological Exuberance: Animal Homosexuality and Natural Diversity|yayımcı=St. Martin's Press|isbn=0312192398}}
* {{Kaynak|başlık=Fraternal Birth Order and Ratio of Heterosexual/Homosexual Feelings in Women and Men |soyadı=McConaghy |ad=N |soyadı2=Hadzi-Pavlovic |ad2=D |soyadı3=Stevens |ad3=C |soyadı4=Manicavasagar |ad4=V |yıl=2006 |journal=Journal of Homosexuality |sayfalar=161–174 |cilt=51 |konum=no. 4 |issn=00918369 |oclc=202629885 |doi=10.1016/j.evolhumbehav.2008.07.002 |url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S1090513808000688}}
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Eşcinsellik" sayfasından alınmıştır