Lahsa (eyalet): Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Erasmus.1948 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Bortecine06 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
33. satır:
'''Lahsa Eyaleti''' (Osmanlıca: ایالت لحسا; Eyālet-i Laḥsā‎), 1551-1663 ve 1871-1913 tarihleri arasında Osmanlı Devleti'ne bağlı eyalet. Bugünkü [[Kuveyt]]'ten yine bugünkü [[Katar]] topraklarına kadarki bölgeyi kapsar. Osmanlı döneminde merkezi [[Katif]] kenti olmuştur. Lahsa adı, Bölgenin Arapça adı al-Hasa'dan bozmadır.
 
16. yüzyılın başlarından itibaren [[Hint Okyanusu]]'na egemen olan [[Portekiz]]'e karşı 1517-38 yılları arasında [[Kızıldeniz|Kızıl deniz]] hakimiyetini ele geçiren [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]], 1546'dan itibaren [[Basra Körfezi]]'ne de hakim olarak ve bşlgedekibölgedeki Portekiz kalelerini temizleyerek bu ülkenin Hint Okyanusu ğzerindeüzerinde kurduğu ticaret tekelini kırmak istiyordu.
 
Basra'nın 1538'de şeklen, 1546'da ise fiilen [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Devleti]]'nin egemenliğine girmesinin ardından, Türk ordusu bölgedeki ileri harekatını sürdürdü ve 1551 yılında Katif ve çevresini de fethederek Katar yarımadasına kadarki toprakları Osmanlı Devleti'ne kattı. Türk egemenliği güneyde [[Jabrin|Yebrin]] vahalarına kadar ulaştı.
39. satır:
Ancak, 1552'de [[Hürmüz Kuşatması]]'nın, 1559'da da [[Bahreyn Kuşatması]]'nın başarısızlığa uğramasıyla bölgedeki Osmanlı ilerleyişi de limitlerine ulaştı. Merkezi uzaklığı nedeniyle [[salyane]]li eyaletler arasında addedilen Lahsa, Osmanlı-Portekiz mücadelesinin Portekiz'in 1580'de [[İspanya]] tarafından işgal edilmesi sonucunda hızını yitirmesi, Osmanlı Devleti'nin de Avusturya ve İran savaşlarına yoğunlaşması sonucunda 16. yüzyılın sonlarına doğru önemini yitirdi ve Basra'nın da merkezi yönetimle bağlarının gevşemesiyle İstanbul ile irtibatı kalmadı. 1663 yılında ise eyaletin Benî Halid kabilesi tarafından ele geçirilmesi de İstanbul'da herhangi bir tesir yaratmadı.
 
Osmanlı Devleti, bölgeyle 1869 yılında [[Süveyş Kanalı]]'nın açılması ve bölge ticaretinin yeniden canlanması sonucunda yeniden ilgilenmeye başladı. [[Mithat Paşa]]'nın Bağdat Valiliği sırasında bölgeye yapılan sefer sonucunda Lahsa tekrar Türk egemenliğine girdi. 1913 yılında imzalanan ancak yürürlüğe girmeyen Arap Yarımadasındaki İngiliz-Osmanlı sınırını belirleyen anlaşma uyarınca Lahsa'nın Osmanlı toprağı olduğu teyidteyit edildi. Ancak, aynı yıl Osmanlı'nın [[Balkan Savaşları]] ile uğraşmasından yararlanan Suud Devleti'nin Katif'i ve bölgedeki diğer şehirleri ele geçirmesiyle bölgedeki Osmanlı hükümranlığı tamamen sona erdi. I. Dünya Savaşının başlamasıyla İngilizler tarafından sömürge haline gelmiştir.
 
16. ve 17. yüzyıllarda Osmanlı kayıtlarında eyalete bağlı görünen sancaklar ve kasabalar şu şekildedir<ref>''The Ottoman Province of al-Hasā in the Sixteenth and Seventeenth Centuries''i Jon E. Mandaville, (1 July 1970), Journal of the American Oriental Society 90 (3), s. 486</ref>.
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Lahsa_(eyalet)" sayfasından alınmıştır