Şeker: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Tarihçesi: kaynakça
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynak düzenleme
14. satır:
== Tarihçesi ==
=== Asya ===
[[İlk Çağ]]lardan beri [[Hindistan]] yarımadasında şeker üretilmektedir ve ekim alanı [[Khyber Geçidi]] vasıtasıyla Afganistan'a kadar yayılmıştı. Erken zamanlarda bol ve ucuz değildi bu yüzden dünyanın pek çok yerinde bal tatlandırıcı olarak kullanılıyordu. Başlangıçta, insanlar tatlılığını çıkarmak için çiğ şeker kamışı çiğnedi. Tropikal Hint yarımadası ve Güneydoğu Asya şeker kamışının ana vatanıdır. <ref name="Moxham2002">{{cite book|authoryazar=Roy Moxham|titlebaşlık=The Great Hedge of India: The Search for the Living Barrier that Divided a People|url=https://books.google.com/books?id=sVWItAEACAAJ|datetarih=7 FebruaryŞubat 2002|publisheryayıncı=Basic Books|isbn=978-0-7867-0976-2}}</ref><ref>{{Cite book|titlebaşlık=When Asia was the World|lastsoyadı=Gordon|firstad=Stewart|publisheryayıncı=Da Capo Press|yearyıl=2008|isbn=|locationkonum=|pagesayfa=12}}</ref>
Şeker kamışı ile ilgili en eski tarihsel referanslardan biri, şeker kamışı kullanımının Hindistan kökenli olduğunu belirten M.Ö 8. yüzyıla tarihlenen Çin el yazmalarıdır..<ref name=gr1>{{cite book |titlebaşlık=Something about sugar: its history, growth, manufacture and distribution |firstad=George |lastsoyadı=Rolph |yearyıl=1873 |url=https://archive.org/details/somethingaboutsu00rolprich|locationkonum=San Francisco|publisheryayıncı= J.J. Newbegin }}</ref>
 
Hintliler şeker kamışı suyunu depolanması ve taşınması daha kolay olan granül kristallere dönüştürmenin yöntemlerini keşfetene kadar şeker nispeten önemsiz kaldı. Kristalize şeker, İmparatorluk Güptas zamanında, MS 5. yüzyıl civarında keşfedildi. Yerel Hint dilinde bu kristallere handa denir. (Devanagari: खण्ड, Khaṇḍa), İngilizce candy yani şeker kelimesinin kaynağı budur.<ref>{{cite web |titlebaşlık=Sugarcane: Saccharum Officinarum |publisheryayıncı=USAID, Govt of United States |yearyıl=2006 |pagesayfa=7.1 |url=http://www.usaid.gov/locations/latin_america_caribbean/environment/docs/ag&environ/Sugarcane.pdf |url-status=dead |archiveurlarşivurl=https://web.archive.org/web/20131106015828/http://www.usaid.gov/locations/latin_america_caribbean/environment/docs/ag%26environ/Sugarcane.pdf |archivedatearşivtarihi=6 Kasım 2013-11-06 |df=}}</ref> Arıtılmış [[tereyağı]] ve şekeri tedarik olarak taşıyan Hint denizciler, seyahat ettikleri çeşitli ticaret yolları boyunca şekeri tanıttılar. [[Budist]] rahipler şeker kristalleştirme yöntemlerini Çin'e taşıdılar.
Kuzey Hindistan'daki Harsha (d.606-647) döneminde, Tang Çin'deki Hint elçiler [[Tang İmparatorluğu|Tang İmparatoru]] Taizong'dan sonra şeker kamışı yetiştirme yöntemlerini öğrettiler. Tang İmparatoru Taizong'un (d.626-649) şekere olan ilgisi meşhurdu. Çin'de 7. yüzyılda ilk şeker kamışı tarlaları kuruldu. <ref name="sen 38 40">Sen, Tansen. (2003). ''Buddhism, Diplomacy, and Trade: The Realignment of Sino-Indian Relations, 600–1400''. Manoa: Asian Interactions and Comparisons, a joint publication of the University of Hawaii Press and the Association for Asian Studies. {{ISBN|0-8248-2593-4}}. pp. 38–40.</ref> Çin belgelerinde 647 tarihinde bir heyetin Çin'den şeker rafine etme teknolojisini almaya gittiği belirtilir. Şeker kısa sürede Hint Yarımadası, Orta Doğu ve Çin'de yemeklerin ve tatlıların ana maddesi haline geldi.
=== Avrupa ===
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Şeker" sayfasından alınmıştır