Makbule Abasıyanık: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Düzeltme ve güncelleme
→‎Hayatı: Düzeltme ve güncelleme
3. satır:
== Hayatı ==
 
Makbule Abasıyanık, [[Adapazarı]]'nın ileri gelenlerinden Hacı Rıza Efendi'nin kızıydı. Mehmet Faik Bey ile evlendi, 1906 yılında Sait Faik'i dünyaya getirdi. 1913 yılında eşiyle aralarında şiddetli bir geçimsizlik yaşandı. Çift üç buçuk sene ayrı kaldı. Bu sırada Makbule Hanım oğlunu babasına bıraktı.<ref name="Kavaz29">{{Harvnb|Kavaz|1999|p=29}}</ref> [[I. Dünya Savaşı]] sırasında tekrar bir araya gelen çift oğulları Sait Faik'in eğitimi için [[İstanbul]]'a taşındılar. Makbule Hanım ailesiyle birlikte, önce Süleymaniye'de, daha sonra Şişli'de ve Nişantaşı'nda oturduoturdular. İlkİstanbul'daki yıllardailk yıllarında yazları, Yakacık'ta ve Burgaz Adası'nda kiraladıkları evlerde geçirdiler. Daha sonra, Mehmet Faik Bey, Burgaz Adası'nda da bir ev satın aldı.
 
Makbule Abasıyanık, Sait Faik'in yazarlığının her zaman arkasında oldu. Eşinin vefatından sonra ailenin gelirlerini yöneten Abasıyanık, oğluna maddi olarak sürekli destekte bulunarak onun para kazanma problemi yaşamadan sanatına devam etmesine büyük katkıda bulundu. Bu açıdan hem oğlu hem de o dönemki edebiyatçılar tarafından Türkiye'deki ilk mesen olarak kabul edilirdi.<ref name="Sönmez21"/> Sait Faik'in yazdıkları sebebiyle tutuklanmasına çok üzülmüştü, [[Ankara]]'daki mahkemeye o da gitmişti.<ref name="Sönmez64">{{Harvnb|Sönmez|2007|p=64}}</ref>
 
Makbule Hanım, 1938 yılında, eşi Mehmet Faik Bey'in vefatından sonra yaşamına Burgaz Adası'ndaki evlerinde devam etti. Sait Faik de kışları Şişli'de, yazları ise adada annesinin yanına kalıyordu. Sait Faik, [[siroz]] hastası olduğunun ortaya çıkmasından sonra ömrünün son on senesinin çoğunu adadaki köşkte annesiyle birlikte geçirdi.
 
Sait Faik, yaşamının son yıllarında çeşitli edebiyat matinelerine de katıldıkatılıyordu. Bu matinelerden biri de [[Darüşşafaka Lisesi]]'ndeydi.<ref name="Sönmez74">{{Harvnb|Sönmez|2007|p=74}}</ref> Matineden sonra okulu da gezen Sait Faik, eve döndüğünde annesine mallarını, kimsesiz çocuklara güzel imkânlar sağladığını düşündüğü [[Darüşşafaka]]'ya bağışlamayı teklif etti.<ref name="Sönmez200388">{{Harvnb|Sönmez|2003|p=88}}</ref><ref name="Sönmez75">{{Harvnb|Sönmez|2007|p=75}}</ref>
 
Makbule Hanım, Sait Faik'in 11 Mayıs 1954'te ölümünden sonra, 8 Kasım 1954'te hazırladığı vasiyetinde malvarlığının çoğunu ve yazarın eserlerinin telif hakkını bu cemiyete bıraktı. Bu vasiyetnamenin bir maddesinde, her sene dönemin ileri gelen edebiyat ustalarından oluşacak bir jürinin, o sene içerisinde yazılmış en iyi öyküye ''Sait Faik ve Makbule Abasıyanık Hikâye Mükafatı'nı'' vermesi yazıyordu. Ödül ilk kez 1955 yılında verildi. Ödülün para armağanı 1960 yılına kadar Varlık Yayınları'nca karşılandı. 1960'tan 1963'e kadar kesintiye uğrayan ödül, Makbule Hanım'ın 1963 yılındaki vefatından sonra Darüşşafaka Cemiyeti tarafından düzenli olarak verilmeye devam etti.<ref name="Sönmez168">{{Harvnb|Sönmez|2007|p=168}}</ref>
 
Sait Faik'in ölümünden sonra Burgaz Adası, Çayır Sokak, 15 numaradaki evleriköşk, Makbule Abasıyanık'ın isteği ile müzeye dönüştürüldü.<ref name="Sönmez169">{{Harvnb|Sönmez|2007|p=169}}</ref> Müze, 22 Ağustos 1959 günü açıldı. Sait Faik'in vasiyeti doğrultusunda ücretsiz olarak hizmet veren müze Çarşamba, Perşembe, Cuma ve Cumartesi günleri 10.30-17.00 saatleri arasında ziyaret edilebiliyor. Müze sanal olarak da gezilebiliyor.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.saitfaikmuzesi.org/wp-content/uploads/sanaltur/html5/vt.html|başlık=Sait Faik Müzesi Sanal Tur|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
== Sait Faik üzerindekiile etkisiilişkisi ==
Makbule Abasıyanık, Sait Faik'in yazarlığınınyazarlığını her zaman arkasında oldudestekledi. Eşinin vefatından sonra ailenin gelirlerini yöneten Abasıyanık, oğluna maddi olarak sürekli destekte bulunarak onun para kazanma problemi yaşamadan sanatına devam etmesine büyük katkıda bulundu. Bu açıdan hem oğlu hem de o dönemki edebiyatçılar tarafından Türkiye'deki ilk mesen olarak kabul edilirdi.<ref name="Sönmez21" /> Sait Faik'in yazdıkları sebebiyle tutuklanmasına çok üzülmüştü, [[Ankara]]'daki mahkemeye o da gitmişti.<ref name="Sönmez64">{{Harvnb|Sönmez|2007|p=64}}</ref>
 
Sait Faik'in yazdıkları sebebiyle tutuklandığında, [[Ankara]]'daki mahkemeye onunla birlikte gitmişti.<ref name="Sönmez64">{{Harvnb|Sönmez|2007|p=64}}</ref>
 
Sait Faik'in [[psikoloji]]k özelliklerine dair bir deneme yazan [[Fikret Ürgüp]], annesinin ilgisinin ve babasının aşırı ilgisizliğinin oluşturduğu iç çatışmalar ile yazarın, "çekingen, kendisini çevresinden ve kendisinden gizleyen, anlamak ve anlaşılmak istemeyen" bir kişiliğe sahip olduğunu yazar.<ref name="Ürgüp-psi">[[Fikret Ürgüp|Ürgüp Fikret]]. ''Sait Faik'in Psikolojik Yapısı Üzerine Bir Deneme''. Yeditepe Dergisi, Nisan 1964. No:96, sayfa 6</ref> Ürgüp ayrıca, Sait Faik'i hayatı boyunca koruyan annesinin aynı zamanda yazarın kendine olan güveninin gelişmesine engel olduğunu iddia etmiştir.<ref name="Ürgüp-psi" />
== Sait Faik üzerindeki etkisi ==
Sait Faik'in [[psikoloji]]k özelliklerine dair bir deneme yazan [[Fikret Ürgüp]], annesinin ilgisinin ve babasının aşırı ilgisizliğinin oluşturduğu iç çatışmalar ile yazarın, "çekingen, kendisini çevresinden ve kendisinden gizleyen, anlamak ve anlaşılmak istemeyen" bir kişiliğe sahip olduğunu yazar.<ref name="Ürgüp-psi">[[Fikret Ürgüp|Ürgüp Fikret]]. ''Sait Faik'in Psikolojik Yapısı Üzerine Bir Deneme''. Yeditepe Dergisi, Nisan 1964. No:96, sayfa 6</ref> Ürgüp ayrıca, Sait Faik'i hayatı boyunca koruyan annesinin aynı zamanda yazarın kendine olan güveninin gelişmesine engel olduğunu iddia etmiştir.<ref name="Ürgüp-psi"/>
 
== Ayrıca bakınız ==
Satır 30 ⟶ 32:
| publication-date =
| date = 1999
| year = 1999
| title = Sait Faik Abasıyanık
| yayıncı = Şule Yayınları
Satır 44 ⟶ 46:
| publication-date =
| date = Ocak 2003
| year = 2003
| title = Sait Faik Dosyası
| yayıncı = Yapı Kredi Yayınları
Satır 58 ⟶ 60:
| publication-date =
| date = Şubat 2007
| year = 2007
| title = A'dan Z'ye Sait Faik
| yayıncı = Yapı Kredi Yayınları