Traverten: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Zehra SAU20 (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
Zehra SAU20 (mesaj | katkılar)
Görsellerin yerlerini değiştirdim.
1. satır:
=== TRAVERTEN ===
{{uzman}}[[Dosya:Hot Springs of Pamukkale Turkey.jpg|thumb|248x248px|[[Pamukkale]]|alt=]][[Dosya:Traverten ocagi.jpg|thumb|238x238px|Denizli'de bir traverten ocağı]]'''Travertenler,''' kalsiyum karbonat ([[Dosya:PamukkaleKalsiyum Travertenleri -Denizli.jpg|küçükresim|240x240pxkarbonat|CaCO<sub>3</sub>]]) bileşimindeki [https://yoldaolmakwww.comjeogenc.net/pamukkalekimyasal-travertenleritortul-kayaclar.html Pamukkalekimyasal Travertenleritortul kayaçlar]dır. Yer altı sularının içlerindeki kalsiyum karbonatın belirli koşullar altında çökmesi sonucu meydana gelirler. Bu çökelme zamanla yumuşak hatları olan '''travertenleri''' oluşturur. Çökelmede rol oynayan koşullar; buharlaşma, suyun içerdiği karbondioksit ([[Karbondioksit|CO<sub>2</sub>]]) miktarının azalması, suyun üzerindeki basıncın azalması gibi koşullardır.
'''Travertenler,''' kalsiyum karbonat ([[Kalsiyum karbonat|CaCO<sub>3</sub>]]) bileşimindeki [https://www.jeogenc.net/kimyasal-tortul-kayaclar.html kimyasal tortul kayaçlar]dır. Yer altı sularının içlerindeki kalsiyum karbonatın belirli koşullar altında çökmesi sonucu meydana gelirler. Bu çökelme zamanla yumuşak hatları olan '''travertenleri''' oluşturur. Çökelmede rol oynayan koşullar; buharlaşma, suyun içerdiği karbondioksit ([[Karbondioksit|CO<sub>2</sub>]]) miktarının azalması, suyun üzerindeki basıncın azalması gibi koşullardır.
[[Dosya:TravertineUSGOV.jpg|küçükresim|244x244px|Traverten taşı]]
Özellikle kaplıcalar tarafından biriken bir [[Kireç taşı|kalker]] biçimidir. Genellikle lifli veya konsantrik bir görünüme sahiptir. Beyaz, ten rengi, krem rengi ve hatta paslı çeşitlerinde bulunur. Genellikle bir kaplıca ağzında veya kireçtaşı mağarasında kalsiyum karbonatın hızlı çökeltilmesi işlemiyle oluşur.
 
Satır 17 ⟶ 15:
======<big>Traverten Konileri</big>======
Yatay veya yataya yakın eğime sahip topoğrafya yüzeylerinde, kalsiyum karbonat içeren kaynakların meydana getirdikleri travertenlerin, suların çıkış noktalarının etrafında yığılıp yükselerek oluşturdukları konik tepelerdir. Traverten konilerine örnek olarak [[Tuz Gölü]]'nün güneybatısındaki [http://www.turkiyesulakalanlari.com/bolluk-golu-konya/ Acıtuz Gölü]'nün yakınında ve içinde yer alan traverten konileri gösterilebilir.
<br />[[Dosya:Traverten Koni.png|küçükresim|256x256pik281x281px|Traverten KoniCihanbeyli Otluk Gölü traverten konisi]]
<br />
 
======<big>Traverten Setleri ve Traverten Set Gölleri</big>======
Travertenler bazen akarsu vadilerini enine kesen setler meydana getiriler. Yamaçların alt kısımlarında veya vadi tabanlarından çıkan kaynakların içindeki kalsiyum karbonatın çökelmesi sonucu oluşan bu setlerin arkalarında suların toplanmasıyla traverten set gölleri meydana gelir. Erzincan'daki [[Otlukbeli Gölü]] bunlara örnek olarak verilebilir.
Otlukbeli Gölü'nü oluşturan travertenler, bir [[fay]] kaynağından çıkan sıcak sular tarafından oluşturulmuştur. Göl, Otlukbeli ilçesinin 6 km KB'sında, Sazlar Deresi'ne ulaşmadan önce önü kapanan bir vadi içinde gelişmiştir. Vadiyi enine kesen faydan çıkan maden suları traverten seti oluşumuna neden olmaktadır.
[[Dosya:Traverten Koni.png|küçükresim|256x256pik|Traverten KoniCihanbeyli Otluk Gölü traverten konisi]]
 
<br />[[Dosya:Pamukkale Travertenleri -Denizli.jpg|küçükresim|243x243px|[https://yoldaolmak.com/pamukkale-travertenleri.html Pamukkale Travertenleri]]]
<br />
=='''<big>Etimoloji</big>'''==
 
Satır 34 ⟶ 31:
 
=='''<big>Jeokimya</big>'''==
[[Dosya:TravertineUSGOV.jpg|küçükresim|242x242px|Traverten taşı]]Traverten, basınç altında, bünyesinde erimiş karbon dioksit bulunan yeraltı suları, geçtikleri bölgelerdeki kalsiyum karbonatı (CaCO3) eriterek taşır. Suyun aniden açığa, basınçsız ortama çıkması ve karbondioksitin uçması ile, suda erimiş bulunan kalsiyum karbonat çok ince katmanlar halinde kayaların üzerine çöker. Bu birikim zamanla yastık gibi yumuşak hatları olan travertenleri oluşturur.
 
Traverten, basınç altında, bünyesinde erimiş karbon dioksit bulunan yeraltı suları, geçtikleri bölgelerdeki kalsiyum karbonatı (CaCO3) eriterek taşır. Suyun aniden açığa, basınçsız ortama çıkması ve karbondioksitin uçması ile, suda erimiş bulunan kalsiyum karbonat çok ince katmanlar halinde kayaların üzerine çöker. Bu birikim zamanla yastık gibi yumuşak hatları olan travertenleri oluşturur.
 
=='''Ayrıca bakınız'''==
"https://tr.wikipedia.org/wiki/Traverten" sayfasından alınmıştır