Okyanus ortası sırtı: Revizyonlar arasındaki fark

[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
İngilizce kaynaklardan çevrildi
Etiketler: tanım değiştirme Görsel Düzenleyici
Değişiklik özeti yok
25. satır:
Daha fazla bilgi: [[:en:Plate_tectonics|Plaka tektoniği]]
 
Okyanus litosferi bir okyanus sırtında oluşturulurken, litosfer okyanus [[:en:Oceanic_trench|siperlerinde]] astenosfere geri verilir . İki işlemin, [[:en:Slab_pull|sırt itme]] ve slab çekme işleminin okyanus ortası sırtlarına yayılmasından sorumlu olduğu düşünülmektedir. <ref>{{Dergi kaynağı|url=|başlık=Forsyth, D .; Uyeda, S. (1975-10-01). "Plaka Hareketinin Kuvvetlerinin Göreli Önemi Üzerine". Uluslararası Jeofizik Dergisi . 43 (1): 163-200.|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Ridge itme, böylece levha aşağı yamaca kaymasını neden olan vücut kuvveti yaratarak, sıcak astenosferin üzerinde yükseltilir okyanus plakanın kayma çekim anlamına gelir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=ISBN 0521661862. OCLC 48194722|başlık=Turcotte, Donald Lawson; Schubert, Gerald (2002). Jeodinamik (2. baskı). Cambridge. s.|erişimtarihi=14.05.2020|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref>  bir yapısal tabaka ağırlığı yitimi olan kütüğün çekme bir bir üstte uzanan plakasının altında (çekilmiş) [[:en:Subduction|yitim zonu]] arkasında birlikte plakanın geri kalanı sürükler. Döşeme çekme mekanizmasının, sırt itmesinden daha fazla katkıda bulunduğu düşünülmektedir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://doi.org/10.1007%2F978-94-007-6644-0_105-1|başlık=Harff, Ocak; Meschede, Martin; Petersen, Sven; Thiede, Jörn (2014). Deniz Yerbilimleri Ansiklopedisi (2014 ed.). Springer Hollanda. s. 1-6.|erişimtarihi=14.05.2020|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref>
 
Daha önce levha hareketine ve okyanus ortası sırtlarında yeni okyanus kabuğu oluşumuna katkıda bulunmak için önerilen bir süreç, derin [[:en:Mantle_convection|konveksiyon]] nedeniyle "manto konveyörü" dür.<ref>{{Kitap kaynağı|url=|başlık=Holmes, A., 1928. 1930, Radyoaktivite ve Dünya hareketleri. Glasgow Jeolojik İşlemler Derneği , 18 , s.559-606.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref> <ref>{{Kitap kaynağı|url=|başlık=Hess, HH (resme1962), bakın"Okyanus Havzalarının Tarihi" , Engel, AEJ; James, Harold L .; Leonard, BF (ed.), Petrologic Studies , America, Geological Society, s. 599–620,|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref> Bununla birlikte, bazı çalışmalar üst mantonun ( [[:en:Asthenosphere|astenosfer]] ) tektonik plakayı çekmek için yeterli [[:en:Friction|sürtünme]] oluşturmak için çok plastik (esnek) olduğunu göstermiştir. <ref>{{Dergi kaynağı|url=https://doi.org/10.1029%2FRG011i002p00223|başlık=Richter, Frank M. (1973). Msgstr "Deniz tabanının yayılması için dinamik modeller". Jeofizik Yorumları . 11 (2): 223-287.|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> <ref>{{Dergi kaynağı|url=https://doi.org/10.1029%2FJB078i035p08735|başlık=Richter, Frank M. (1973). "Konveksiyon ve mantonun büyük ölçekli dolaşımı". Jeofizik Araştırmaları Dergisi . 78 (35): 8735-8745'te açıklanmaktadır.|erişimtarihi=|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Ayrıca, okyanus sırtlarının altında magmanın oluşmasına neden olan manto yükselişi, [[:en:Seismic_tomography|sismik tomografiden]] çıkarıldığı gibi sadece üst 400 kilometresini (250 mi) içeriyor gibi görünmektedir.[https://en.wikipedia.org/wiki/Seismic_tomography]ve Ve üst mantoda yaklaşık 400 km'de (250 mi) sismik süreksizlik gözlemlerinden. Öte yandan, [[:en:North_American_Plate|Kuzey Amerika Plakası]] ve [[:en:South_American_Plate|Güney Amerika]] plakası gibi dünyanın en büyük tektonik plakaları hareket halindeyken, sadece [[:en:Lesser_Antilles|Küçük Antiller Ark]] ve [[:en:Scotia_Arc|Scotia Ark]] gibi kısıtlı konumlarda , sırtın harekete geçtiği belirtiliyor bu plakalar üzerinde vücut kuvvetini itin. Plakaların ve manto hareketlerinin bilgisayar modellemesi, plaka hareketinin ve manto konveksiyonunun bağlı olmadığını ve ana plaka itici gücünün levha çekme olduğunu göstermektedir. <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6821462|başlık=Coltice, Nicolas; Husson, Laurent; Faccenna, Claudio; Arnould, Maëlis (2019)|erişimtarihi=14.05.2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
 
<br />{{Temiz}}
== Küresel deniz seviyesine etkisi ==
[[:en:Seafloor_spreading|Deniz tabanının]] yayılma oranlarının artması (yani okyanus ortası sırtın genişleme oranı) küresel ( [[Östatik hareketler|östatik]] ) deniz seviyesinin çok uzun zaman dilimleri (milyonlarca yıl) boyunca yükselmesine neden olmuştur. <ref>{{Dergi kaynağı|url=https://doi.org/10.1130%2F0016-7606%281978%2989%3C1389%3ARBEASS%3E2.0.CO%3B2|başlık=Pitman, Walter C. (1978-09-01). "Eustacy ve pasif sınırların stratigrafik dizileri arasındaki ilişki". GSA Bülteni . 89 (9): 1389-1403.|erişimtarihi=14.05.2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/encyclopediaofoc0000unse/page/2599|başlık=Kilise, JA; Gregory, JM (2001). Okyanus Bilimleri Ansiklopedisi . sayfa 2599-2604|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref> Artan deniz tabanı yayılması, okyanus ortası sırtın genişleyeceği ve okyanus havzasında daha fazla yer kapladığı, ortalama derinliği azaltılmış daha geniş bir sırt oluşturacağı anlamına gelir. Bu, üstteki okyanusun yerini alır ve deniz seviyelerinin yükselmesine neden olur. <ref>{{Kitap kaynağı|url=https://doi.org/10.1007%2F978-1-4020-4411-3_206|başlık=Miller, Kenneth G. (2009). "Deniz Seviyesi Değişimi, Son 250 Milyon Yıl". Paleoklimatoloji Ansiklopedisi ve Eski Ortamlar . Yer Bilimleri Serisi Ansiklopedisi. Springer, Dordrecht. s. 879-887.|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref>
 
[[:en:Sea_level_rise|Deniz Seviyesi değişikliği]] diğer faktörlere bağlı olabilir ( [[:en:Thermal_expansion|ısıl genleşme]] , buz erimesi ve [[:en:Mantle_convection|manto konveksiyonu]] oluşturma ve [[:en:Dynamic_topography|dinamik topografya]]). <ref>{{Dergi kaynağı|url=https://doi.org/10.1126%2Fscience.1151540|başlık=Muller, RD; Sdrolias, M .; Gaina, C .; Steinberger, B .; Heine, C. (2008-03-07). Msgstr "Uzun Vadeli {{subst: lc: Deniz}} - Okyanus Havzası Dinamikleri Nedeniyle Hareket Eden Seviye Dalgalanmaları". Bilim . 319 (5868): 1357-1362.|erişimtarihi=14.05.2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Bununla birlikte, çok uzun zaman dilimleri boyunca, okyanus havzalarının hacmindeki değişikliklerin bir sonucu olarak, bu da okyanus ortası sırtlar boyunca yayılan deniz tabanının oranlarından etkilenmektedir. <ref>{{Kitap kaynağı|url=http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/B012227430X002555|başlık=Kominz, MA (2001). "Jeolojik Zamana Göre Deniz Seviyesi Değişimleri" . Okyanus Bilimleri Ansiklopedisi . San Diego: Akademik Basın. sayfa 2605-2613|erişimtarihi=|tarih=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|isbn=}}</ref>
 
[[:en:Cretaceous|Kretase Dönemi]] (144-65 Ma) sırasında meydana gelen yüksek deniz seviyesi, termal genişleme ve buz tabakalarının kendi başlarına bulunmaması, deniz seviyelerinin bugünden 100-170 metre daha yüksek olduğu gerçeğini açıklayamadığı için sadece plaka tektoniğine atfedilebilir. <br />{{Temiz}}
 
==Oluşum süreçleri==