Kömür: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
Cana SAU20 (mesaj | katkılar) türkçe maddeleri geliştirmek ve eksik başlıkları tamamlamak |
Cana SAU20 (mesaj | katkılar) türkçe maddeleri geliştirmek ve eksik başlıkları tamamlamak |
||
5. satır:
== Tarihçe ==
İlk olarak milattan önceki yıllarda Çinliler tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Kömür işletmeciliğine ait dokümanlar 12. yüzyıla aittir. Kömürün yoğun olarak kullanımı ise [[18. yüzyıl]]ın ikinci yarısına rastlar. Özellikle gelişen sanayi ve endüstri, kömür kullanımını arttırmış, kömürü önemli bir mineral haline getirmiştir. [[Roma İmparatorluğu|Roma dönemi]]<nowiki/>nde kentte demir işçiliği için kömürün kullanıldığına dair kanıtlar bulunmuştur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Barry_Cunliffe|başlık=Cunliffe, Barry W. (1984). Roman Bath Discovered. London: Routledge. pp. 14–15, 194. ISBN 978-0-7102-0196-6.|erişimtarihi=11 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>Kömür demir-çelik sanayisinin hammaddesi olarak kullanılmış ve buharlı motorlarda, buharın oluşumu için yakıt olarak kullanılmıştır. Sanayi Devriminin gelişimi ile buhara olan ihtiyaç kömürün büyük ölçekli kullanımına yol açtı. Kömür bir enerji kaynağı olarak bulunmasaydı İngiltere, 1830'lu yıllarda su değirmenlerini çevirmek için tüm kaynaklarını tüketirdi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://archive.org/details/isbn_0521396573|başlık=Wrigley, EA (1990). Continuity, Chance and Change: The Character of the Industrial Revolution in England. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-39657-8.|erişimtarihi=11 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>. Bitümlü kömür ve Antrasit arasındaki bir sınıf, bir zamanlar [[Buharlı lokomotif|buharlı lokomotifler]] için yakıt olarak yaygın kullanıldığı için "buhar kömürü" olarak biliniyordu. Kuru küçük buhar somunları olarak da adlandırılan küçük "buhar kömürü", evsel su ısıtması için yakıt olarak kullanılmıştır. Bugün çıkarılan kömürün büyük bölümü ise elektrik üretimi ve çeşitli alanlarda kullanılmaktadır. Kömürün en büyük tüketici ve ithalatçısı Çin'dir. Çin, ,Dünya kömürünün neredeyse yarısını çıkarıyor, Çin'in ardından Hindistan yaklaşık onda biri ile takip ediyor. Avustralya, Dünya kömür ihracatının yaklaşık üçte birini oluşturuyor ve onu da Endonezya ve Rusya takip ediyor.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.iea.org/data-and-statistics?country=WORLD&fuel=Energy%20supply&indicator=Total%20primary%20energy%20supply%20(TPES)%20by%20source https://en.wikipedia.org/wiki/International_Energy_Agency|başlık=dünyada kömür|erişimtarihi=13 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
= Etimoloji =
Kelime başlangıçta eski İngilizce'de Col formunu aldı, [[Proto Cermence|Proto-Germen]] ([[Hint-Avrupa dil ailesi|Hint-Avrupa dil]]<nowiki/>lerinden biri). Proto, Hint-Avrupa kökünden geldiği varsayılmaktadır. Günümüzde birçok değişime uğramıştır. Eski Almanca'da '''"kole"''' [[Almanca]]' da "'''kohle'''", [[İrlandaca]]' da '''"gual"''', [[Felemenkçe]]' de '''"stenkool".''' [[İngilizce]]' de '''"coal"''' ve [[Türkçe]]' de ise '''"kömür"''' halini almaktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Online_Etymology_Dictionary|başlık=etimoloji|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.etymonline.com/word/coal|başlık=sözlük|erişimtarihi=14 Mayıs 2020|tarih=|çalışma=|yayıncı=}}</ref>
= Jeoloji =
| |||